مردم عادی می توانند خودرو وارد کنند؟ / بررسی مصوبه دولت درباره واردات خودرو از سوی مردم

به گزارش تین نیوز به نقل از همشهری آنلاین، واردات خودرو توسط اشخاص عادی با هدف تنظیم بازار و کاستن از انحصاری که شرکت های خودروساز و مونتاژکار دارند، یکی از راهکارهایی است که سال ها مطرح بوده اما هیچ گاه اجرایی نمی شد. نهایتاً در قوانینی که اخیراً به تصویب رسیده، راه برای واردات خودرو توسط مردم عادی هم باز شده است. اما به نظر می رسد این بازگشایی راه، فقط روی کاغذ بوده و با وجود رفع موانع قانونی، هنوز سازوکارهای اجرایی آن فراهم نشده است.

هر ایرانی یک خودروی وارداتی؟

 سازمان توسعه تجارت، اخیرا سازوکار ثبت سفارش واردات خودروی نو و کارکرده برقی و هیبریدی براساس ضوابط قانون بودجه سال ۱۴۰۳ توسط اشخاص حقیقی با مجوز موردی را ابلاغ کرد.

براساس ضوابط جدید، هر ایرانی می تواند برای واردات یک دستگاه خودرو، اعم از صفر یا دست دوم، اقدام کند. این اقدام با هدف تسهیل واردات خودرو و افزایش رقابت در بازار خودروی کشور صورت گرفته است.

طبق این ابلاغیه هر شخص حقیقی مجاز به وارد کردن فقط یک دستگاه خودرو است. این محدودیت به منظور جلوگیری از واردات تجاری و عمده توسط افراد عادی وضع شده است. همچنین ارز مورد نیاز برای واردات خودرو صرفا از طریق منابع بانکی، به ویژه یورو تأمین خواهد شد و سقف قیمت خودروهای نو ۴۲هزار و خودروهای کار کرده ۲۱هزار و ۵۰۰یورو است.

در عین حال خودروهای وارداتی نباید بیش از ۵ سال از زمان تولیدشان گذشته باشد. به این ترتیب، خودروهایی با سال ساخت قبل از ۲۰۲۱ اجازه ورود نخواهند داشت. خودروهای تولید ۲۰۲۴ و پس از آن به عنوان خودروی نو تلقی می شوند.

تشریفات اداری واردات خودرو

اما وارد کردن خودرو مستلزم طی مراحل و تشریفات اداری است؛ ازجمله اینکه برای واردات خودرو، دریافت مجوز موردی واردات خودروی شخصی از سامانه جامع تجارت الزامی است. این مجوز پس از ثبت نام و احراز هویت از طریق کد ملی صادر می شود. علاوه بر مجوز دفتر صنایع خودرو، دریافت تأییدیه از سازمان حفاظت محیط زیست به جز خودروهای برقی الزامی است. واردات خودرو به مناطق آزاد نیز نیازمند مجوز از دبیرخانه مناطق آزاد و ویژه است. اما پرسش این است که آیا با این ضوابط همه مردم قادر به وارد کردن خودرو هستند یا خیر؟

۹۰درصد مردم قادر به وارد کردن خودرو نیستند

امیرحسین کاکایی، کارشناس بازار خودرو در پاسخ به این پرسش که آیا با این مصوبه، همه مردم می توانند از سایر کشورها خودرو وارد کنند به همشهری گفت: خیر. با وجود ابلاغ این مصوبه، همچنان بسیاری از مردم نمی توانند خودرویی وارد کشور کنند؛ چرا که خودرو ازجمله کالاهای تحت کنترل است که واردات آن مشمول ضوابط خاصی است.

او توضیح داد: واردات خودرو مشمول بحث های حقوقی و بوروکراتیک یا اداری پیچیده ای در بحث استانداردگذاری، خرید و فروش، خدمات پس از فروش و امثال این موارد است که بسیاری از مردم قادر به انجام آن نیستند.

او با بیان اینکه واردات خودرو مانند واردات بقیه کالاها نیست و در همه کشورهای دنیا ضوابط خاصی برای آن در نظر می گیرند، ادامه داد: یکی از مواردی که در مورد پیچیدگی های واردات خودرو می توان توضیح داد، بحث رعایت های استانداردهای لازم است. به این معنا که خودرو وقتی وارد کشور می شود باید موارد مشابه آن در ایران وجود داشته باشد که استانداردهای مورد نظر آن تأیید شده باشد. به طور مثال، فرض کنید قرار است یک نفر یک تویوتا کرولا وارد ایران کند، با توجه به اینکه این خودرو از قبل وارد ایران شده و تأییدیه های استاندارد را دریافت کرده است فرد می تواند خودروی مورد نظر را وارد کشور کند؛ اما اگر قرار باشد خودروی دیگری وارد کشور شود که قبلا تأییدیه های استاندارد را دریافت نکرده است، شرایط کاملا متفاوت می شود؛ به این معنا که واردکننده باید هزینه ها و مراحل اداری پیچیده ای را برای تأیید استانداردهای لازم طی کند.

او تأکید کرد: به طور خلاصه باید گفت: وقتی قرار است شخصی خودرویی وارد کشور کند، باید یک سری ضوابط و شرایط اداری را طی کند و هزینه های مرتبط با آن را بپذیرد که معمولا طی کردن آنها در توان همه افراد نیست.

کاکایی اضافه کرد: نکته دوم اما بحث مبارزه با پولشویی است که برای واردات خودرو توسط اشخاص، محدودیت ایجاد می کند. همین حالا در داخل ایران نقل و انتقال های مالی بالای ۲۰۰میلیون تومان مشمول این قوانین است و باید منشأ پول همراه با مدارک مرتبط با آن به بانک ارائه شود. حالا اگر نقل و انتقال ها به صورت ارزی باشد، موضوع پیچیدگی های بیشتری پیدا می کند و با دشواری های بیشتری مواجه می شود.

این کارشناس بازار خودرو افزود: همه این توضیحات یعنی اینکه تمام مردم در ابعاد گسترده، قادر به واردکردن خودرو نیستند و باید توانایی طی کردن این مراحل را داشته باشند.

او افزود: مثال عینی این موضوع بحث سهمیه واردات خودرو توسط جانبازان است که چندی پیش در این مورد نیز اعتراض هایی انجام شد. ماجرا این بود که جانبازان مجوزهای لازم را دریافت کرده بودند اما با طی کردن مراحل و فرایندهای واردات آشنا نبودند. به همین دلیل، وزارت صمت مجبور شد برای آنها میز خدمت تشکیل دهد تا فرایندهای اداری واردات را انجام دهد. بنابراین می توان گفت: با وجود مصوبه فعلی، ۹۰درصد مردم قادر به طی کردن مراحل واردات خودرو نیستند.