◄ اما و اگرهای ایجاد معاونت ریلی در سازمان بنادر

وزیر راه وشهرسازی از هیئت عامل جدید سازمان بنادر خواست که با هدف افزایش سهم ریل در بنادر از ۱۴ به ۴۵ درصد، معاونت ریلی در درون سازمان بنادر تاسیس شود که هدف نهایی آن آوردن قطار به تمام بنادر کشور باشد.

به گزارش تین‌نیوز، عباس آخوندی هفته گذشته و در مراسم روز جهانی دریانوردی (21 شهریور)  در جمع نمایندگان مجلس، دریانوردان و مسئولان سازمان بنادر و دریانوردی با طرح این سوال که اکنون چقدر ریل و سازمان درونی بنادر نفوذ کرده گفت: این نکته بسیار مهم است که باید شبکه ریل مثل شبکه جاده در بنادر نفوذ پیدا کند و ریل به تمام سکوهای پهلوگیری برسد و امکان تخلیه و بارگیری از ریل به کشتی و کشتی به ریل به صورت مستقیم وجود داشته باشد دراین صورت توانسته‌ایم مفهوم ترانزیت را عملیاتی کنیم.

وی ادامه داد: خواسته من از هیئت عامل این است که در اولین فرصت معاونت ریلی را در درون سازمان بنادر تشکیل دهد و ما بتوانیم مرکز کنترل ریلی سازمان بنادر را در داد و ستد و همکاری با مرکز ریلی راه‌آهن داشته باشیم.

به گزارش تین‌نیوز، این سخنان آخوندی در حالی مطرح می‌شود که برخی کارشناسان حوزه بنادر و دریانوردی در یک گروه تلگرامی متشکل از فعالان حوزه بندر و دریا و لجستیک می‌پرسند آیا اگر ریل به تمام سکوهای پهلوگیری( اگر منظور اسکله‌ها باشد) برسد بندر به دلیل ترافیک زیاد قفل نخواهد شد؟ آیا راه‌آهن (ریل و واگن) ظرفیت  جابجایی ۴۵ درصد از بار بنادر را دارد؟

به اعتقاد آنان هیچ شکی در مزایای افزایش سهم ریل در حمل‌ونقل و ترانزیت بار وجود ندارد، ولی در این زمینه نحوه اتصال ریل در Apron  مورد سوال است و این‌که بهتر است شانتینگ یارد (توقفگاه ریلی) در کنار Stacking Yard ایجاد شود تا ریل پای اسکله نباشد و مانعی برای تردد تجهیزات حمل کالا به محوطه ایجاد نکند.

 مجید طهرانی فعال حوزه بنادر و دریانوردی و از کارشناسان این حوزه در پاسخ به این پرسش گفت: بستگی دارد که طراحی عملیات چگونه باشد. با این برنامه‌ریزی توزیع شده که الان محوطه‌ها و خطوط و ترمینال‌ها و یدک‌کش‌ها به سادگی ارکستریشن نمی‌شوند، قطعا کاربردی نیست. این درحالی است که prime mover  زیر گنتری‌ها لشکرکشی دارد و کمتر پیش می‌آید که گلوگاه عملیاتی ناشی از کفی کشنده باشد حال چه برسد که یک متغیر جدید هم به آن اضافه بشود آن‌هم به گسستگی راه آهن-واگن-ریل و لکوموتیو.

وی بابیان این‌که این کار به این می‌ماند که دو سیستم که هر دو با بداهه‌نوازی کار می‌کنند را بخواهیم یکپارچه کرده و از آن یک ارکستر ملی بیرون بکشیم، آن‌هم قبل از آنکه اقتصاد آن درست شده باشد، افزود: این کار بسیار دشوار است اما ارزش آن را دارد و اگر بخواهیم در حد شعار باقی نماند باید همه نیروهای این معاونت و تعدادی از راه‌آهن و چند نفر نماینده عملیاتی از همه کسانی که هویت حقوقی دارند و درگیر هستند(خصوصی‌ها) یعنی گروهی نزدیک به صد نفر به‌علاوه بیست نفر از گمرک را همین امشب تا پایان سال به آلمان بفرستند و بین یک دانشگاه و یک ترمینال توافق بشود و یک دوره ویژه عملی و نظری برای آنها بگذراند و کادر این کار هم در عملیات بندری و دریایی هم فنی و مهندسی هم در تعرفه هم فناوری اطلاعات هم در گمرک هم در سطح port authority و rail authority تربیت شود.

وی تاکید کرد: این 120 نفر شش ماه باید آموزش میدانی و نظری در آلمان ببینند - امتحان بدهند - اگر موفق به پاس کردن نظری و عملی شدند برگردند و بعد که وارد کار شدند یعنی در پایان دوره باید آلمانی‌ها جرات کنند یک روز تمام ترمینالشان را دست این تیم بدهند.

طهرانی افزود: اگر غیر از این باشد لازم است بدانیم و به مقام وزارت هم بی‌تعارف بگوییم که در طول تاریخ علم مدیریت، با افزونگی ساختار، هیچ رفتاری اصلاح نشده است ضمن این‌که کماکان اقتصاد امر خیلی مهم‌تر از آن است که تصورش می‌شود.

مهدی رستگاری یکی دیگر از فعالان این حوزه و از کارشناسان دریایی نیز گفت:  به واسطه تجربه‌ای که از معضل‌های ترافیکی ناشی از جانمایی ناسازگار خطوط ریلی با مسیرهای تردد در بندر شهیدرجایی وجود دارد، پرسش مطرح شده قابل  توجه است.

وی خاطرنشان کرد: مانور قطارها در میانه بندرگاه باعث قفل بندر و ایجاد ترافیک سنگینی می‌شود که گاه خروج از آن از 45 دقیقه تا یک و نیم ساعت زمان می‌برد. احداث پایانه‌های ریلی و شانتینگ‌یاردهای آن‌ها در ابتدای دهه 90 از شدت این معضل کاست؛ اما هنوز امتداد خطوط ریلی در کنار پل روگذر اول که به محوطه پشت اسکله 14،15، 13 منتهی می‌شود، با شبکه ترافیک بندر ناهم‌ساز است. شاید یکی از برکات معاونت ریلی آن باشد که برای سازگاری بیشتر زیرساخت و ترافیک ریلی با شبکه ترافیک بندر و عملیات پایانه‌های آن چاره‌اندیشی کند.

 محمد پورحاجی از دیگر کارشناسان این حوزه نیز اظهار کرد: معاونت ریلی دو وظیفه خطیر به عهده خواهد داشت یکی افزایش سهم حمل کالا از بنادر از طریق ریل است که به نظر می‌رسد معاونت مذکور،  هماهنگی بین اهداف تببین شده وزیر  با شرکت راه‌آهن برای تحقق موارد مورد نظر را به‌عهده خواهد داشت و دیگری پیگیری اتصال سایر بنادر به‌‌غیر از شهید رجایی و بندر امام و بندر امیرآباد به خط ریل است که البته باز هم باید هماهنگی در این خصوص با شرکت راه آهن به‌عمل آید.

 رضا باقری یکی دیگر از کارشناسان  حوزه بنادر و دریانوردی نیز گفت: به نظرم با استفاده از یک نرم افزار شبیه‌ساز ساده، این تداخل سیستم‌ها و صدای ارکستر ریل و بندر را بشود پیش‌بینی کرد، قبلا در سازمان یک مدل دینامیکی توسط مشاور پیاده‌سازی شد که در خصوص کرین‌ها  و کامیون‌ها و... این سیمولیشن را انجام می‌داد.