◄ ترانزیت چراغ خاموش شناورهای خارجی در بنادر

تعداد انگشت‌شماری از کشتیرانی‌های اروپایی همچنان در بنادر ایران فعالیت می‌کنند و برنامه‌هایی را که از پیش طراحی کرده بودند اجرا می‌کنند.

به گزارش تین‌نیوز به نقل از هفته‌نامه «حمل‌ونقل» یک منبع آگاه در این باره عنوان کرد که خطوط کشتیرانی از ایتالیا و آلمان با حمایت‌های اتحادیه اروپا همچنان به ترانزیت در بنادر ایران مشغول هستند. او توضیح داد: «درحالی‌که اتحادیه اروپا در تحریم‌ها همسو با آمریکا نیست، بعضی از کشتیرانی‌های اروپایی در آب‌های ایران به ترانزیت مشغول‌اند و ایران را ترک نکرده‌اند.»

این کارشناس حوزه بندر درباره اینکه چگونه این کشتیرانی‌ها توانسته‌اند تحریم‌ها را دور بزنند گفت: «دو کشتیرانی یکی از ایتالیا و دیگری از آلمان به دلیل اینکه مبادلات اعتباری در بانک‌ها یا بنادر آمریکا ندارند، می‌توانند فارغ از تحریم‌های این کشور، فعالیت خود را در ایران ادامه دهند.» این منبع آگاه افزود: «درعین‌حال شرکت‌ها و لاینرهای بزرگ اروپایی هم بودند که تمایل داشتند در ایران بمانند اما به دلیل اینکه آنها از نظر اعتبارات، سرمایه‌گذاری یا ترانزیت در آمریکا فعال هستند، امکان پوشش ریسک آنها وجود نداشت. از سوی دول اروپایی هم نتوانستد ضمانت‌نامه‌ها و اعتبارات را برای جبران خسارت‌های احتمالی تحریم‌ها به خطوط و لاینرهای خود در نظر بگیرند.»

این کارشناس بندری توضیح داد: «لاینر آلمانی که در ایران همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد، در حال ترانزیت بارهای یخچالی و همچنین گوشت است.» او همچنین در ادامه عنوان کرد که هر دوی شرکت‌های خارجی با بازاریابی و رایزنی بخش خصوصی ایرانی باقی‌مانده‌اند و دولت برنامه یا سیاست مدونی برای ابقای شرکت‌های خارجی در بنادر نکرده است. این فعال حوزه بندری اضافه کرد: «درحالی‌که بخش خصوصی توانسته معدود شرکت‌های خارجی را حفظ کند، اما به ازای آن دولت‌مردان و سازمان بنادر با کم‌ترین توجه به فرصت به‌دست‌آمده رفتار کردند و بدین ترتیب فرصت‌سوزی عظیمی رخ داد.»

او افزود: «درحالی‌که دولت همچنان به فکر کسب درآمد از محل تعرفه‌ها و عوارض بندری است و حق پرچم را نیز به‌مثابه قبل از شرکت‌های خارجی مطالبه می‌کند هزینه ترانزیت کالا نیز به دلیل افزایش قیمت ارز و همچنین افزایش هزینه‌های بیمه‌ای بالا رفته‌ است. در چنین فضایی می‌طلبید که دولت با سیاست‌های حمایتی در راستای کاهش هزینه‌های فعالان از برخی از درآمدهای خود چشم‌پوشی کند.» این فعال بندری عنوان کرد که درحال‌حاضر برخی از شرکت‌های خارجی جهت پوشش هزینه‌های ریسک تحریم‌های خود، قیمت و تعرفه خدمات خود را تا سه برابر افزایش داده‌اند، درحالی‌که هم‌زمان نیز نرخ ارز به مرز ۱۹ هزار تومان رسیده و تأمین اعتبارات ارزی برای فعالان بسیار سخت شده است.

کاهش ۲۰ درصدی عملیات بندری

مسعود پل‌مه، رئیس انجمن کشتیرانی، نیز از کاهش ۲۰ درصدی عملیات بندری خبر داد و گفت: «طبق آمار سازمان بنادر، درحال‌حاضر عملیات بندری با کاهشی حدود ۲۰ درصد مواجه شده است؛ اما طبق شواهد و قرائن به نظرم امروز با کاهش حدود ۲۵ درصدی از عملیات بندری مواجه هستیم.» او توضیح داد: «حدود ۶۰ درصد از حمل‌ونقل دریایی کشور توسط شرکت‌های خارجی انجام می‌شد که با خروج یا توقف فعالیت آنها در بنادر، از حجم عملیات در بنادر ۲۰ درصد کاسته شده است.»

رئیس انجمن کشتیرانی افزود: «دراین‌بین اینکه، ۳۹ درصد گردش دریایی کشور توسط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران انجام می‌شود؛ با این فرض که یک درصد حمل‌ونقل دریایی هم توسط سایر بازیگران داخلی انجام شود، آمار حمل‌ونقل دریایی توسط شرکت‌های ایرانی به ۴۰ درصد می‌رسد. بدین ترتیب ۶۰ درصد حمل‌ونقل دریایی کشور، توسط شرکت‌های خارجی انجام می‌شود که در تمام سطوح حمل دریایی ایران فعالیت دارند. این آمار ۶۰ درصدی در حالی اعلام می‌شود که تمام شرکت‌های لاینر، ترمپ، فیدر و تانکر و... اعلام کرده‌اند که دیگر به ایران نمی‌آیند، قطع رابطه کرده یا خواهند کرد یا تاریخ قطع همکاری خود را با ایران اعلام کرده‌اند.»

این فعال در حوزه حمل‌ونقل دریایی همچنین به عدم تناسب سیاست‌های دولت با وضعیت فعلی اشاره کرد و گفت: «سیاست‌های دولت، در برهه‌هایی متناقض می‌نماید. زمانی، قبل از برجام دولت فرش قرمز برای شرکت‌های خارجی پهن و سعی کرد آنها را جذب کند؛ مانند لابی‌ها و رایزنی‌هایی که برای جذب خطوط کشتیرانی خارجی انجام شد. اما آن زمان اقتصاد باز بود، نیازی نبود دولت برای جذب شرکت‌های خارجی خود را به‌زحمت بیندازد. امروز زمان لابی و درواقع فرش قرمز پهن‌کردن برای شرکت‌های خارجی است.»

روزبه مختاری یکی دیگر از فعالان در حوزه بنادر و حمل‌ونقل دریایی نیز عنوان می‌کند که سوت خداحافظی شرکت‌های خارجی از اواخر تابستان به گوش رسید و نهایتا امروز بنادر با کم‌ترین مشارکت شرکت‌های خارجی به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهند.مختاری گفت: «درحال‌حاضر تنها شرکت‌های کوچک و با خدمات کم و محلی باقی‌مانده‌اند. این در حالی است که شرکت‌هایی که ایران را ترک می‌کنند از قبل برنامه خروج خود را چیده بودند.»

هفته‌نامه‌حمل‌ونقل