◄ پنهان‌کاری به سبک سازمان بنادر و دریانوردی
با گذشت دو سال از تغییر مدیریت در سازمان بنادر و دریانوردی، بالاخره وب‌سایت این سازمان، بخش گزارش عملکرد خود را «به‌روز» کرده است. این اتفاق پس‌ازآن رخ می‌دهد که نبود آمار و ارقام قابل‌استناد از عملکرد سازمان بنادر و دریانوردی در دو سال اخیر بالا گرفته بود. «تین نیوز» در گزارشی که سی‌ام مردادماه امسال منتشر کرده، به این موضوع اشاره کرده بود که «از زمان تغییر مدیریت در سازمان بنادر و دریانوردی، این سازمان از انتشار گزارش عملکرد سالیانه خود، خودداری کرده است.»
محمد ارغوان| با گذشت دو سال از تغییر مدیریت در سازمان بنادر و دریانوردی، بالاخره وب‌سایت این سازمان، بخش گزارش عملکرد خود را «به‌روز» کرده است. این اتفاق پس‌ازآن رخ می‌دهد که نبود آمار و ارقام قابل‌استناد از عملکرد سازمان بنادر و دریانوردی در دو سال اخیر بالا گرفته بود. «تین نیوز» در گزارشی که سی‌ام مردادماه امسال منتشر کرده، به این موضوع اشاره کرده بود که «از زمان تغییر مدیریت در سازمان بنادر و دریانوردی، این سازمان از انتشار گزارش عملکرد سالیانه خود، خودداری کرده است.»
به نوشته این وب‌سایت، «سازمان بنادر و دریانوردی، گزارش عملکرد خود را در سال‌های ۹۶ و ۹۷ منتشر نکرده است.» تین‌نیوز همچنین به نقل از رضا محمدعلیبیگی کارشناس، «حمل‌ونقل» نوشته بود: «در ۲ سال گذشته، چهار بار این درخواست مطرح شده تا گزارش عملکرد سال‌های ۹۶ و ۹۷ سازمان بنادر در اختیار کارشناسان حوزه دریایی قرار گیرد؛ اما بدون مشخص‌شدن دلیل تعلل در ارائه این گزارش، تاکنون این اتفاق نیفتاده است.»
بااین‌وجود، یک روز پس از انتشار این گزارش در «تین نیوز» سازمان بنادر و دریانوردی، بخش گزارش عملکرد سالیانه وب‌سایت خود را «به‌روز» کرد؛ اما بازهم به‌صورت ناقص و نیمه‌کاره. چراکه در نگاه اول، خبری از گزارش عملکرد سال ۹۷ در این بخش نیست و موارد مربوط به سال ۹۶ که در وب‌سایت سازمان بنادر و دریانوردی نیز بارگذاری شده، ناقص بوده و ابهامات زیادی دارد. در این گزارش، قرار است بخشی از ابهامات موجود در به‌روزرسانی گزارش سالیانه عملکرد سازمان بنادر و دریانوردی بررسی شود.
جابه‌جایی تاریخ انتشار گزارش عملکرد سالیانه(عکس ۱)
پیش‌ازاین که به اصل ماجرای گزارش عملکرد سالیانه بپردازیم، این نکته بیرونی به چشم می‌خورد که متصدیان تهیه و انتشار گزارش عملکرد سازمان، تاریخ انتشار آن را «دست‌کاری» کرده‌اند. بررسی‌ها با استناد به وب‌سایت اطلاع‌رسانی سازمان بنادر و دریانوردی، نشان می‌دهد که این سازمان گزارش عملکرد خود مربوط به سال‌های ۹۶ و ۹۷ را تا تاریخ بیست و نهم مرداد ۹۸ منتشر نکرده بود.
اما در تاریخ ۳۰ مرداد پس از انتشار گزارشی با عنوان «سکوت دوساله سازمان بنادر و دریانوردی» در «تین نیوز»، سازمان بنادر و دریانوردی گزارش عملکردش را در وب‌سایت خود بارگذاری کرد. نکته جالب اینکه، تاریخ انتشار عملکرد سال ۹۶ در این بخش سایت سازمان بنادر، سی‌ام تیرماه ۱۳۹۷ اعلام شد. درصورتی‌که در تصویر زیر که در تاریخ ۳ مرداد ۹۸ ثبت شده است، هیچ اثری از گزارش عملکرد این سازمان در سال‌های ۹۶ و ۹۷ به تاریخ ۳۰ تیرماه ۹۷ و یا هر تاریخ دیگر موجود نیست. پنهان‌کاری‌هایی که از سوی سازمان بنادر و دریانوردی می‌شود، موجب شده سؤالات زیادی برای خبرنگاران و کارشناسان حوزه حمل‌ونقل دریایی به وجود بیاید.
تغییر در نوع انتشار اطلاعات مهم
اما شیوه تدوین و انتشار گزارش عملکرد سال ۹۶ سازمان بنادر و دریانوردی برخلاف رویه‌های پیشین، امکان مقایسه عملکردی سالیانه تعدادی از شاخصه‌های مهم را از کارشناسان و فعالان صنعت سلب می‌کند. شاخص‌های اساسی و مهم دریایی ازجمله؛ عملکرد کمیته وجوه اداره شده سازمان بنادر و دریانوردی و نیز آمار مرتبط با کنترل و بازرسی ایمنی از کشتی‌ها. رضا محمدعلیبیگی، کارشناس حمل‌ونقل دراین‌باره به خبرنگار «تین‌نیوز» گفت: گزارش عملکرد تهیه‌شده برای سال ۱۳۹۶، بیشتر شبیه بروشور تبلیغاتی جهت معرفی سازمان بنادر است. در این گزارش برای مثال هیچ جدولی از عملکرد کمیته وجوه اداره شده نیامده است.
ابهام در آمارهای ارائه‌شده (عکس ۲ و ۳)
محمدعلیبیگی در خصوص گزارش عملکرد ارائه‌شده از سوی سازمان بنادر و دریانوردی برای سال‌های ۹۴ و ۹۵ گفت: «اگر این آمارها را با هم مقایسه کنیم متوجه می‌شویم که با هم تناقض دارد و این تناقض را می‌توان با مراجعه به سایت سازمان بنادر و دریانوردی و مطالعه گزارش‌های عملکرد سالیانه اثبات کرد.
برای مثال به استناد به همین آمار ارائه‌شده در عملکرد سال ۹۴ وجوه اداره شده سازمان بنادر و دریانوردی آمده است که از سال ۸۰ تا پایان سال ۱۳۹۴، ۲۳۰ طرح به ارزش ۴ هزار و ۱۹۶ میلیارد ریال به بهره‌برداری رسیده است. اما در گزارش عملکرد سال ۹۵ همین کمیته آمده است که از سال ۱۳۸۰ تا پایان سال ۱۳۹۵، ۲۱۳ طرح به ارزش ۳ هزار و ۴۵۱ میلیارد ریال به بهره‌برداری رسیده است. با توجه به‌عکس زیر می‌توان به مابقی ابهام‌ها نیز پی برد.»
این کارشناس دریایی افزود: «در گزارش عملکرد سال ۹۴ آمده است که از سال ۱۳۸۰ تا پایان سال ۱۳۹۴ به میزان ۶۸۴ میلیارد تومان تسهیلات برای ساخت انواع کشتی اختصاص یافته است؛ اما در خبری که در ۱۸ آذر ۹۴ در وب‌سایت مارین نیوز منتشر شده، عبدالکریم رزاران دبیر وقت کمیته وجوه اداره شده سازمان بنادر، اعلام کرده بود که هزار میلیارد تومان وام برای بخش خصوصی در زمینه کشتی‌سازی اعطا شده است.»
او در ادامه گفت: «در آمار منتشر شده سال ۹۴ ذکر شده است که از وام‌های اختصاص یافته ۴۰۰ میلیارد تومان به بهره‌برداری رسیده است، اما در همان خبر، رزازان دبیر سابق کمیته وجوه اداره شده سازمان بنادر، ۳ ماه مانده به پایان سال ۹۴ اعلام کرده بود که ۶۰۰ میلیارد تومان از وام‌های تخصیص داده‌شده به بهره‌برداری رسیده است.»
این ابهام در گزارش‌های ارائه شده، سؤالات متعددی برای کارشناسان و خبرنگاران به وجود آورده است که کدام آمار واقعی است؟
اما به نظر می‌رسد که سازمان بنادر و دریانوردی به‌جای حل این ابهامات سعی در پاک‌کردن «صورت‌مسئله» در سال ۹۶ داشته است. همانطور که در گزارش عملکرد سال ۹۶ آمده است جدول مربوط به عملکرد کمیته وجوه اداره شده سازمان بنادر از این گزارش حذف شده بود.
محمدعلیبیگی در خصوص پروژه های عمرانی افتتاح شده گفت: درحالی که گزارش عملکرد سال ۹۶ نشان می‌دهد که ۳ پروژه، اجرا تاسیسات زیربنایی در بندر امام خمینی(ره)، احداث خط و انتقال برق از پتروشمی فجر و سازمان‌دهی شبکه و احداث فاضلاب بندر امام خمینی(ره) در سال ۹۶افتتاح شده است که سایت وزارت راه‌و‌شهرسازی باز در پروژه‌های قابل افتتاح سازمان بنادر و دریانوردی در شهریور ۹۷ این موارد را تکرار کرده بود.
این ابهام در گزارش‌های ارائه شده ، سوالات متعددی برای کارشناسان و خبرنگاران به وجود آورده است که کدام آمار واقعی است؟ اما به نظر می‌رسد که سازمان بنادر و دریانوردی به جای حل این ابهامات سعی در پاک کردن «صورت مسئله» در سال ۹۶ داشته است. همانطور که در گزارش عملکرد سال ۹۶ آمده است جدول مربوط به عملکرد کمیته وجوه اداره شده سازمان بنادر از این گزارش حذف شده بود.
آمار و ارقام دیگری که در گزارش‌های سال ۹۴ و ۹۵ جای سؤال دارد، آمار بخش کنترل و بازرسی ایمنی شناورها است. بر اساس آمار منتشر شده از سوی سازمان بنادر و دریانوردی در سال ۱۳۹۵، ۳۷۵ فروند کشتی ایرانی بازرسی شده است که از بین ۳۷۵ کشتی ۲۸۵ کشتی نقص داشته است؛ یعنی نزدیک به ۷۶ درصد از کشتی‌ها دچار نقص فنی بوده‌اند.
در بازرسی موتور لنج نزدیک به ۷۶ درصد و شناورهای فلزی نزدیک به ۹۱ درصد دارای نقص فنی و ایمنی بوده‌اند. از ۴ هزار و ۱۱۵ هزار موتور لنج بررسی شده، ۳ هزار و ۱۳۹ موتور لنج داری نقص فنی بوده است و در شناورهای فلزی از بین هزار و ۲۴۱ شناور فلزی، هزار و ۱۳۲ شناور فلزی دارای نقص بوده است. مشخص نیست که سازمان بنادر و دریانوردی به چه دلیل سعی در پاک کرد «صورت مسئله» دارد. سازمان بنادر و دریانوردی با انتشار عملکرد خود در سال ۹۶ نه تنها ابهاماتی را که برای کارشناسان به وجود آمده بود حل نکرد، بلکه سوالات متعددی را برای آنها به وجود آورد.
