از ویترین دریانوردی تا موزهای که باید احداث شود
علاوه بر تاکید معاون میراث فرهنگی کشور برای لزوم ایجاد «موزه دریانوردی» در این سرزمین غنی از تاریخ، مدیرکل موزه ملی ایران از ساختِ دو ویترینِ استاندارد برای نمایش آثار مرتبط با دریانوردی در موزه ملی ایران خبر داد.
علاوه بر تاکید معاون میراث فرهنگی کشور برای لزوم ایجاد «موزه دریانوردی» در این سرزمین غنی از تاریخ، مدیرکل موزه ملی ایران از ساختِ دو ویترینِ استاندارد برای نمایش آثار مرتبط با دریانوردی در موزه ملی ایران خبر داد.
به گزارش تیننیوز به نقل از ایسنا، هزاران سال ارتباط انسان و دریا در ایران در قالب نمایشگاه «انسان و دریا» و با نمایش ۱۶۰ اثر تاریخی مرتبط با دریانوردی در موزه ملی ایران مرور شد؛ نمایشگاهی که قرار است در طول دو ماه فعالیت در گالری موقت موزه پیش از تاریخ موزه ملی ایران، آثار تاریخی از محوطههایی مانند سیراف، دیوار گرگان، هرمز، قشم، چغامیش و شوش را به نمایش درآورده است. در واقع این مجموعه بیش از ۳۰ هزار سال از پیشینه ارتباطی انسان و دریا از دوره پارینه سنگی جدید تا اواخر دوره قاجار را روایت میکند.
در آیین افتتاح این نمایشگاه که یکشنبه - ۲۴ بهمن - در موزه ملی ایران برگزار شد، جبرییل نوکنده - مدیر کل موزه ملی ایران - در سخنانی گفت: ایرانیان از دوره پارینهسنگی یعنی بیش از ۳۰ هزار سال تلاش کردند تا از مواهب دریایی برخوردار باشند، انسان حدود شش هزار و ۲۰۰ سال قبل مردمی بود که در حوزه دریا شروع به کنترل دریا و بهرهبرداری مناسب از آن کرد که این شواهد در دوره هخامنشی به اوج خود رسید.
او با بیان اینکه در نمایشگاه "انسان و دریا" قصد داریم تلاش نیاکانمان برای کشف پدیدههای مهم دریایی را مرور کنیم، افزود: علاوه بر اسناد دوره هخامنشی که از حفر کانال سوئز و سندهای مربوط به آن دوره، آثار وجود دارد، از سوی دیگر آثار دوره اشکانی و ساسانی در صدر اسلام و بناهای مهم دوره تاریخی از کاسنی تا خلیج فارس و از سیراف تا دریای کاسپی همگی امروز شواهدی از تجارتهای گسترده با کشورهایی مانند چین و کره در گذشته را نشان میدهند.
وی در بخش دیگری از صحبتهایش با اشاره کشف کاشیهای دوره تاریخی «جزیره مینک» در کاوشهای انجام شده در جزیره هرمز، بیان کرد: به واسطهی وجود این شواهد تلاش کردیم تا مشتی از خروارها اطلاعات تاریخی از صنعت دریانوردی در گذشته را به بهانه نمایشگاه «انسان و دریا» نشان دهیم.
او به فعالیتهای سازمان بنادر کشور، پژوهشگاه اقیانوسشناسی، معاونت میراث فرهنگی و پژوهشگاه میراث فرهنگی در حوزه دریانوردی اشاره کرد و گفت: امیدواریم با حضور این نهادهای پژوهشی کارگروهی تشکیل شود تا بیشتر بتوانیم در این حوزه فعالیت کنیم براساس شواهد موجود ما از نعمت دریا غافل ماندهایم، در واقع به دریا پشت کردهایم، هر چند در موزههای مختلف کشور شواهد زیادی از دریا وجود دارد.
نوکنده سازمان بنادر و دریانوردی را پیشنهاد دهندهی برگزاری این نمایشگاه معرفی کرد و افزود: بر اساس هماهنگیهای انجام شده سازمان بنادر هزینهی ساخت دو ویترین مخصوص آثار تاریخی دریایی را تقبل کرد که این ویترینها براساس استانداردهای ویترین در دنیا ساخته شدهاند و قرار است یکی از آن ها در موزه ایران باستان و دیگری در موزه دوران اسلامی قرار گیرد.
مدیر کل موزه ملی ایران همچنین اعلام کرد: این موزه امادگی دارد تا آثار تاریخی مربوط به همه سازمانها و وزارتخانههای تخصصی علاقمند به نمایش آثار تاریخی حوزههای تخصصی خود نمایشگاههای مشابه برگزار کند، که در صورت تمایل آنها با انتخاب آثار تخصصی ان حوزهها نمایشگاههای اعلام شده را برگزار میکنیم.
نوکنده تاکید کرد: در صورتی که موزه ملی ایران حمایت مالی داشته باشد، باتوجه به هماهنگیها برای بازسازی موزه ایران باستان، ویترینهای موزه را میتوانیم به استانداردهای ملی و منطقهای نزدیک کنیم.
او باستانشناسی در حوزهی زیر آب را علمی جوان در دنیا نامید و گفت: این علم در دنیا حدود ۳۰ سال قدمت دارد، از سوی دیگرپژوهشگاه میراث فرهنگی کشور نیز پژوهشهایی در حوزه دریای کاسپین و خلیج فارس انجام داده است، با توجه به وجود این ثروت عظیم در حوزهی دریا امیدواریم بتوانیم به سرعت وارد این حوزه شویم.
او با اشاره به این که در حوزه باستان شناسی زیرآب در آغاز راه هستیم، از وجود آثار باستان شناسی زیر آب در موزههای مختلف کشور و به خصوص ملی ایران خبر داد.
از پایگاه خلیج فارس تا موزه دریانوردی در کشور
محمد حسن طالبیان - معاون میراث فرهنگی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی - در سخنانی با خوب ارزیابی کردن عملکرد نهادهای اجرائی، سازمانها و دستگاهها برای پرداختن به تاریخ و گذشتهی خود، بیان کرد: در حال حاضر تجربههای زیادی در حوزه دریانوردی داریم، موضوع حائز اهمیتی که در دنیا به آن توجه زیادی میشود.
او با اشاره به وجود حدود ۳۰ هزار سال سایت تاریخی در حوزه خلیج فارس و حوزههای دریایی، به تاریخ پیوستهی این تجربیات از گذشته تا امروز به عنوان یک گنجینهی فوقالعاده اشاره کرد و افزود: نیاز به ایجاد یک موزه دریانوردی و تاریخ آن در کشور به وضوح مشخص است.
وی همچنین با اشاره به امکان نمایش حدود سه هزار شی تاریخی در فضاهای موزهای موزه ملی ایران، بیان کرد: اگر هر نهاد و دستگاه متولی بتواند تاریخ خود را نمایش دهد، این یک اتفاق فوقالعاده خواهد بود.
طالبیان همچنین نسبت به لزوم ایجاد پایگاه خلیج فارس تا دریای مکران و دریای کاسپین تاکید کرد.
لزومِ تداوم همکاریهای میراث فرهنگی و سازمان بنادر
محمد راستاد - مدیر عامل سازمان بنادر و دریانوردی کشور - نیز در سخنانی با بیان اینکه اعتقاد داریم ایرانیان با دریا ارتباط بسیار قوی داشتهاند، اظهار کرد: با رونمایی از این گنجینه، امیدواریم تداوم همکاریها با بخشهای مختلف میراث فرهنگی به خصوص موزهای ادامهدار باشد.