◄ تاکسیهای اینترنتی؛ مهمانان ناخواندهای که شهره شهر شدند
تاکسیهای اینترنتی، مهمانان ناخواندهای که به ناگاه شهره شهر شدند و دل از مسافران ربودند. تبلیغات آنچنانی هم انجام ندادند، چند جمله کوتاه اما کاربردی و البته عملکردی مناسب، تنها تبلیغاتشان بود.
تاکسیهای اینترنتی، مهمانان ناخواندهای که به ناگاه شهره شهر شدند و دل از مسافران ربودند. تبلیغات آنچنانی هم انجام ندادند، چند جمله کوتاه اما کاربردی و البته عملکردی مناسب، تنها تبلیغاتشان بود.
جملههایی با این مضمون که « با چند تپ بر روی گوشی میتوانید ماشین درخواست کنید، نیازی به تماس تلفنی و آدرس دادن نیست. کیفیت بالا را با قیمت پایین تجربه کنید. قیمت سفر از ابتدا مشخص است و نیازی به مذاکره با راننده نیست. لازم نیست پول نقد به همراه داشته باشید. ما در هر لحظه مسیر سفرتان را ثبت میکنیم.سرعت از مشخصههای اصلی ما است. به سادگی هرچه تمامتر در کمترین زمان ممکن میتوانید به خودروی خود دسترسی داشته باشید» و چند جمله کوتاه دیگر که بیانگر نگاه موشکافانه متولیان آن به مشکلات مسافران بود.
شاید به همین دلیل است که برخی کارشناسان حملونقل شهری نیز در بررسی این پدیده امروزی میگویند: نرم افزارهاى تاکسى بالاخره بعد از چند سال توانستند مسافربرهاى شخصى را سر و سامان بدهند و تمام اطلاعات آنهان را ثبت کنند.
کارشناسانی که در یک گروه مجازی مرتبط با مدیریت و شهری به بررسی تاثیر این تاکسیها بر روی حملونقل عمومی و شخصی و ترافیک شهرها پرداختهاند و معتقدند« این تاکسیها امکان جذب مسافر از همه مدهای حملونقل حتی حملونقل عمومی با توجه به قیمت ارزان آن را دارند» ، اما در عین حال میگویند: البته این منفى نیست، زیرا شبکه و ظرفیت کافى حملونقل عمومى موجود نبوده و این باعث گریزان شدن مردم از آن مىشود و حتى سراغ خرید خودرو یا موتور مىروند و چنانچه قرار باشد بخشى از مسافران حملونقل همگانى از دست بروند، اگر جذب تاکسىهاى اینترنتى شوند، با تقویت سیستم همگانى مىتوان آنان را برگرداند، اما اگر خودرو بخرند، براى همیشه از دست مىروند.
همچنین به اعتقاد برخی دیگر از کارشناسان « بازار هدف تاکسیهای اینترنتی کاملا هوشمندانه طرح شده و با توجه به ضعف پوششی و عرضهای مدهای حملونقل، بیشتر قشر متوسط به بالای جامعه از آن استفاده میکنند بنابراین بیشتر منجر به کاهش استفاده از وسیله نقلیه شخصی میشوند.»
این در حالی است که برخی کارشناسان این حوزه نیز معتقدند « اگرچه تاکسیهای اینترنتی از حیث ارزانی، امنیت از منظر مسافر و قابل دسترس در هر مکان و هر زمان، جذابیت زیادی برای مسافران ایجاد کردهاند و با توجه به اینکه ناوگان حملونقل عمومی موجود ناکارآمد است و به این موضوع به عنوان "مُسکن و به نوعی ساماندهی" نگاه میشود اما مسافری که به سفر «در تا در» با شیشههای بالا و کولر یا بخاری عادت کند دیگر به سیستم حملونقل عمومی برنخواهد گشت».
به اعتقاد آنان « این تفکر که مسافران از این نوع تاکسیها برای یک بخش از سفر خود استفاده میکنند و بخش دیگر را از حملونقل عمومی استفاده میکنند، اشتباه است زیرا مسافران صرفا از این تاکسیها برای سفر «در تا در» استفاده میکنند. مگر این که برای این نوع تاکسیها مالیات در نظر گرفته شود، کمی قیمت بالا برود و بخشی از سهم آن به توسعه حملونقل عمومی اختصاص یابد و یا بهگونهای برنامهریزی شود که به صورت دربست نباشد و راننده در میان راه مسافران دیگری را هم بیابد و سوار کند».
کارشناسان دیگری هم هستند که معتقدند « هر فعالیت جابجایی عمومی مسافر باید تحت کنترل شهرداریها باشد و این که به دلیل خوب بودن این سامانه ارتباط آن با شهرداری برقرار نشود ابدا صحیح نیست. نهایتا هر درآمدی که در این زمینه حاصل شود باید درصدی از آن برای کمک به توسعه حملونقل عمومی بهکار گرفته شود. از طرفی این روزها رانندگان تاکسی فرودگاه وضعیت اسفباری دارند و کاهش شدید مسافرانی که از سرویس آنها استفاده میکنند زندگی و درآمد آنها را با مشکلات عدیده همراه کرده که برخی حتی توان پرداخت اقساط خودروی گرانقیمتی را که خریدهاند، ندارند و در این زمینه باید فکری کرد. البته ورود این شرکتها به بازار مسافربری باعث میشود سازمانهای رسمی نیز کمی از جمود خارج شده و به خود بیایند تا بازار متعلق به آنها توسط دیگران اشغال نشود.»
برخی کارشناسان نیز بر این باورند « آنچه هم اکنون به عنوان تاکسیاینترنتی شناخته میشود "تاکسی" اینترنتی نیست بلکه همان مسافربرهای شخصی هستند که بازار رانندگان تاکسی را گرفتهاند، متولی حملونقل شهری طبق قانون رانندگانی را شناسایی کرده و به آنها و وسیله نقلیه آنها مجوز بهرهبرداری تاکسی داده است. البته این بعد قضیه که اپلیکیشنها حرکت خالی خودرو را حداقل میکنند بسیار مفید و عالی است. اما کاهش چشمگیر درآمد رانندگان رسمی تاکسی و بیکاری آنها کابوس وحشتناکی است که میتواند عوارض اجتماعی سنگینی به همراه داشته باشد همان اتفاقی که در اکثر کشورها افتاده است. بنابراین مشکل، بیکاری رانندگان رسمی تاکسی است که باید متولی شهر با آن پاسخ دهد و بحران اینجاست که اسنپ و تپسی در حال استخدام راننده تاکسی هستند بدون هماهنگی با متولی حملونقل شهر، یعنی یک سازمان غیر رسمی بدون مجوز و هماهنگی دارد سازمان رسمی شهری را تحت پوشش خود میبرد و میبلعد، اینجاست که باید ورود پیدا کرد.»