راه آهن چابهار-زاهدان؛ شتاب دهنده کریدور شمال-جنوب به بهره برداری می رسد؟

در سال های ۱۲۹۷ و ۱۲۹۸، خط راه آهن میرجاوه-زاهدان که ادامه راه آهن هند بود، احداث شد و در همان زمان، ایستگاه راه آهن زاهدان تأسیس گردید. در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۸۸، خط راه آهن کرمان-زاهدان نیز افتتاح شد و این ایستگاه به راه آهن کرمان-تهران متصل گردید؛ ساخت راه آهن زاهدان به چابهار در حال انجام است و این پروژه به تکمیل شبکه ریلی جنوب شرق کشور و اتصال آن به راه آهن شمال شرق کمک می کند.

به گزارش تین نیوز، زیرساخت های کریدورهای بین المللی عبوری از ایران توسعه خواهد یافت؛ اتصال استراتژیک خط آهن ۱۶۴۰ کیلومتری چابهار-زاهدان-سرخس به شبکه ریلی کشور، که نقش پررنگی در جابه جایی کالا از چابهار، تنها بندر اقیانوسی کشور، به سایر نقاط ایران و کشورهای همجوار دارد، از سال ۱۳۸۹ آغاز شده است؛ اما به دلیل تخصیص نیافتن به موقع اعتبارات، پیشرفت قابل قبولی نداشته است.

راه آهن چابهار-زاهدان، بندر چابهار را به خط ریلی کریدور شمال-جنوب متصل کرده و این منطقه را به شاهراه ریلی منطقه و بین الملل تبدیل می کند؛ این امر سبب توسعه جنوب شرق کشور و گسترش مبادلات تجاری، اقتصادی و فعالیت های تنها بندر اقیانوسی ایران می شود و در نهایت، این بندر راهبردی را به دریاچه خزر و سایر حوضه های آبی پیرامون ایران وصل می کند.

توسعه بندر چابهار و افزایش ظرفیت تخلیه و بارگیری آن به ۸٫۵ میلیون تن، نیازمند تکمیل هرچه سریع تر خط ریلی چابهار-زاهدان-میلک-سرخس است. این اقدام به تجار و سرمایه گذاران داخلی و خارجی این امکان را می دهد که با اطمینان بیشتری در سیستان و بلوچستان حضور یابند و با سرم ایه گذاری در این منطقه، تحولی بزرگ در صادرات، ترانزیت و واردات کالا و چرخه اقتصادی کشور ایجاد کنند.

راه آهن چابهار-زاهدان؛ شتاب دهنده کریدور شمال-جنوب

سید مرتضی ناصریان، کارشناس ارشد ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور گفت: اتمام این خط ریلی، عبور کالا از کریدور شمال به جنوب را سرعت می دهد با توجه به برآوردهای صورت گرفته، حجم باری که در مسیر کریدور شمال به جنوب از روسیه و کشورهای حوزه CIS به سمت هند و برعکس با افتتاح مسیر ریلی چابهار - زاهدان به حدود ۲ میلیون تن در سال می رسد.

وی می افزاید: تحقق بارهای ترانزیتی بیش از وابستگی به تکمیل زیرساخت ریلی، به وضعیت توقف های بارها در گمرکات و بنادر و هماهنگی نهادهای متعدد داخلی و بین المللی و امکانات لجستیکی بستگی دارد و کشور ما در جذب بار ترانزیتی موفقیت نسبی نداشته و امید است با تحول در این زمینه و تشکیل ستاد عالی ترانزیت و رفع مشکلات مدیریتی و نرم افزاری روند جذب بارهای ترانزیتی اصلاح شود.

بندر چابهار و راه آهن سرخس؛ کلید توسعه لجستیکی و ترانزیتی ایران

محمد مهدی کریمی، کارشناس ترانزیت به نقل از عباس خطیبی، معاون ساخت و توسعه راه آهن، به خبرنگار ایمنا می گوید: بنادر و فرودگاه های شرکت ساخت، برنامه ریزی شده است تا این مسیر ریلی در سال ۱۴۰۶ به اتمام برسد و بهره برداری شود. تکمیل راه آهن چابهار-زاهدان و امتداد مستقیم آن به سرخس، تحولات بزرگی در اقتصاد سواحل مکران و حوزه جنوب شرق کشور، توسعه حمل ونقل و رونق ترانزیت کالا و تجارت را به همراه دارد و می تواند جابجایی کالا را از بندر چابهار صدها برابر افزایش دهد.

وی ادامه می دهد: ورود بخش غیردولتی به سرمایه گذاری و اپراتوری شاخه شرقی کریدور شمال-جنوب (خط ریلی چابهار-زاهدان-سرخس)، تحول شگرفی در امنیت و توسعه شرق کشور ایجاد خواهد شد، این تغییر و تحول می تواند به اشتغال زایی، همبستگی منافع اقتصادی برای افزایش انعطاف پذیری در برابر تحریم ها، احیای نقش فعال در زنجیره ارزش منطقه ای و فراتر از آن و تنظیم منافع مشترک مردم با دولت و حاکمیت منجر شود.

کارشناس ترانزیت تصریح می کند: یکی از ظرفیت های نادیده گرفته شده منطقه چابهار، کریدور شرق-غرب عبوری از آن است. کریدور اقتصادی چین-پاکستان (CPEC) که با سرمایه گذاری ۶۰ میلیارد دلاری چین در حال توسعه است، می تواند به ایران و مسیرهای عبوری از خاک آن متصل شود.

کریمی خاطر نشان می کند: پاکستان می تواند به عنوان یکی از ورودی های کریدور شرق-غرب، به ویژه در مسیر چین-غرب آسیا-اروپا عمل کند و همچنین کریدور ریلی اسلام آباد-تهران-استانبول که جزئ کریدورهای اکو محسوب می شود، را فعال کند.

وی عنوان می کند: با توجه به شناخت نیازهای لجستیکی و ترانزیتی کشورهای ذینفع، ضروری است که هر چه سریع تر از مزایای بندر چابهار و مسیر ریلی چابهار-سرخس برای تقویت تجارت منطقه ای و افزایش وزن ژئوپلتیکی و اقتصادی ایران بهره برداری شود.

به گزارش ایمنا، راه آهن چابهار-زاهدان-سرخس به عنوان یکی از مهم ترین پروژه های زیرساختی ایران، نقش کلیدی در توسعه اقتصادی، تجاری و ترانزیتی جنوب شرق کشور ایفا می کند. این خط ریلی استراتژیک، بندر چابهار را به شبکه ریلی کریدور شمال-جنوب متصل کرده و امکان جابه جایی کالا بین روسیه، کشورهای حوزه CIS، هند و سایر نقاط را فراهم می آورد.

با تکمیل این پروژه، حجم ترانزیت کالا به حدود ۲ میلیون تن در سال افزایش خواهد یافت و بندر چابهار به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران، به دریاچه خزر و سایر حوضه های آبی منطقه متصل می شود.

با این حال، پیشرفت این پروژه به دلیل کمبود اعتبارات و ناهماهنگی های مدیریتی با چالش هایی مواجه بوده است. برای تحقق کامل ظرفیت های این خط ریلی، نیاز به بهبود زیرساخت های لجستیکی، گمرکی و هماهنگی بین المللی وجود دارد. همچنین، ورود بخش خصوصی به سرمایه گذاری و اپراتوری این پروژه می تواند به اشتغال زایی، افزایش انعطاف پذیری در برابر تحریم ها و تقویت جایگاه ایران در زنجیره ارزش منطقه ای کمک کند.

علاوه بر این، اتصال کریدور اقتصادی چین-پاکستان (CPEC) به ایران و فعال سازی کریدور ریلی اسلام آباد-تهران-استانبول، فرصت های جدیدی برای تجارت منطقه ای و بین المللی ایجاد خواهد کرد. در نهایت، تکمیل راه آهن چابهار-سرخس نه تنها به توسعه اقتصادی جنوب شرق کشور منجر می شود، بلکه وزن ژئوپلتیکی و اقتصادی ایران را در منطقه و جهان افزایش خواهد داد.