بیتوجهی به تولید هواپیماهای کشاورزی درایران
تولید هواپیماهای چندمنظوره کشاورزی از جمله پروژههای فراموش شده در ایران است. با وجود آنکه توان تولید و تعمیرات اساسی این هواپیماها در ایران وجود دارد و میتوان این هواپیماها را با هزینههای کمتری نسبت به نمونههای خارجی تولید کرد، از اهمیت این پروژه غفلت شده است.
روزنامه گسترش تجارت در این زمینه با ایرج ابراهیمی، رئیس پیشین اتحادیه صنایع هوایی و فضایی و تولیدکننده هواپیمای کشاورزی گفتوگو کرده است.
هواپیمای کشاورزی از چه قابلیتها و امکاناتی برخوردار است و چقدر درخواست و تقاضا برای آن در کشور وجود دارد؟
۵۰ فروند از این هواپیماها میتوانند کل محصولات استراتژیک کشور مانند گندم و پنبه را در دو هفته سمپاشی کنند و آفتها فرصت کوچ از یک محل به محل دیگر را پیدا نمیکنند.
در جنگلها و نواحی مجاور رودخانهها که سمپاشی صلاح نیست، این هواپیماها میتوانند لارو حشرات مفید را برای مبارزه با آفات پاشش کنند.
این هواپیماها میتوانند بذرپاشی و کودپاشی نیز انجام دهند و برای بیابانزدایی و مبارزه با ریزگردها مورد استفاده قرار میگیرند.
علاوه بر اینها از این هواپیماها میتوان برای مبارزه با آتش در مزارع و جنگلها نیز بهره گرفت.
هر هواپیما میتواند ۲۵۰۰ لیتر آب و مواد خاموشکننده را در مدت ۴ ثانیه تخلیه کند و اجازه ندهد اکسیژن به آتش برسد و آتش را در نقطه خفه میکند.
هزینه عملیات این هواپیماها در هر هکتار بسیار ارزانتر و سریعتر از روشهای دیگر است و علاوه بر قابلیت حملوپاشش مایعات و مواد خاموشکننده آتش، قابلیت حملوپاشش مواد خشک مانند بذر و کود نیز در این هواپیماها وجود دارد.
برای بیابانزدایی در فصلهای پرباران مانند پاییز و زمستان میتوان بذر گیاهان خاص را با گل مخلوط کرده و با این هواپیماها در مناطق مورد نظر پاشید؛ با تکرار این کار در ۵ سال، بیابانزدایی در یک منطقه عملی میشود.
از این هواپیماها میتوان بهعنوان ابزاری مناسب برای مبارزه با حملات ناگهانی ملخها نیز استفاده کرد.
آیا درحالحاضر در هواپیماهای مورد نیاز این بخش از تولید داخل استفاده میشود؟
پیش از اجرای پروژه انتقال فناوری و تولید هواپیمای آوادرامادر در ایران، شرکت خدمات ویژه، وابسته به وزارت کشاورزی، هرسال ۵۰هواپیمای آنتونف۲ از خارج اجاره میکرد و حدود ۱۵ درامادر نیز از لهستان خریداری کرده بود که ۴ فروند از آنها دچار سانحه شده بودند.
هواپیمای آنتونف۲ با مصرف سوخت بالا فقط ۶۰۰ لیتر سم و آب را حمل میکرد اما هواپیماهای آوادرامادر که بومیسازی شده هواپیمای درامادر لهستان است بیش از ۲۵۰۰لیتر سم و مایعات را حمل میکند و عملیات سمپاشی، بذرپاشی، کودپاشی و آتشنشانی را بسیار اقتصادیتر از انواع استیجاری انجام میدهد.
نمونه ایرانی این هواپیما چند سال است تولید شده و چرا درحالحاضر به تولید انبوه نرسیده است؟ چه مشکلاتی در این زمینه وجود دارد؟
حدود ۱۳ سال پیش خط تولید و خط تعمیرات اساسی این هواپیما به روش انتقال فناوری از لهستان به ایران ایجاد و در آن زمان ۴ هواپیما تولیدشد و ۴ هواپیمای سانحهدیده، بازسازی شدند.
با خرید و انتقال این پروژه به سازمان گسترش و نوسازی صنایع ازسوی مهندس ترکان، به دنبال تغییر دولت این پروژه نیز متوقف شد.
سپس سازمان خصوصیسازی از طریق مزایده اقدام بهفروش آن کرد و پس از سالها توقف، دوباره به بخش خصوصی داده شد اما به دلیل نبود سفارش قطعی ازسوی مشتریان، این پروژه همچنان راکد است.
درواقع به نظر میرسد ارزش این پروژه در ایران شناخته نشده است.