◄ افزایش سهم و امتیازات ایران در توافق پنج کشور ساحلی خزر

امضاء کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر توسط ۵ کشور ساحلی خزر را به‌عنوان یک دستاورد و موفقیت مهم برای دولت ایران است. صباح زنگنه، پژوهشگر حقوق بین‌الملل بابیان این مطلب، این کنوانسیون را موجب افزایش سهم ایران از دریای خزر دانست.

به گزارش تین‌نیوز به نقل از سازمان بنادر و دریانوردی، زنگنه در مورد امضاء کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر توسط ۵ کشور ساحلی خزر، اظهار کرد: ازنظر سیاسی امضاء کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر را می‌توان دستیابی به یک توافق پنج‌جانبه پس از ۲۰ سال چانه‌زنی تلقی کرد.

سفیر سابق ایران در سازمان همکاری‌های اسلامی بابیان اینکه ازنظر امنیتی امضاء این کنوانسیون موجب خواهد شد تصریح کرد: به‌موجب کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر، این دریا از تعدی و تجاوز آمریکا و سازمان ناتو خارج می‌شود که دستیابی به این مسئله موفقیت بسیار بزرگی است.

زنگنه در ادامه به مقوله حقوقی کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر اشاره کرد و افزود: با توجه به اینکه در قراردادهای قبلی هیچ‌گونه اجازه ترددی برای ایران به‌منظور تردد خارج از محدوده حسین قلی خان تا آستارا وجود نداشت اما با امضاء کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر توسط پنج کشور ساحلی خزر این محدودیت برداشته‌شده و کشتی‌های ایرانی حق دارند با پرچم کشورمان در تمامی محیط دریای خزر تردد کنند.

او افزود: علاوه‌بر این صرفاً نیروهای نظامی ایران و روسیه حق تردد در دریای خزر را خواهند داشت و با مجوز سایر کشورها می‌توانند در کل دریا تردد کنند.

مشاور بین‌الملل رئیس سابق قوه قضاییه در مورد صحبت‌های مطرح‌شده مبنی براینکه سهم ایران در دریای خزر به ۱۱ درصد کاهش‌یافته است، تأکید کرد: صحبت‌های مطرح‌شده مبنی براینکه سهم ایران به  درصد بوده و به ۲۰ یا ۱۱ درصد تغییر پیداکرده است صرفاً مباحثی تبلیغاتی و رسانه‌ای است.

زنگنه ادامه داد: با مذاکرات صورت گرفته عملاً مرز دریایی ایران نسبت به قبل افزایش‌یافته است و اگر مبنا را آستارا درنظر بگیریم باید بگوییم که سهم ایران از ۱۱ به ۱۸ درصد تغییر کرده است.

او بابیان اینکه موضوع مهم دیگر در کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر مربوط به استفاده از بستر و زیر بستر دریای خزر است، گفت: در دوره شوروی امکان استفاده از بستر و زیر بستر دریای خزر وجود نداشت و حتی یک قطره نفت هم عاید ایران نمی‌شد؛ اما اکنون درصد مناسبی از نفت دریای خزر سهم ایران خواهد شد.

این پژوهشگر حقوق بین‌الملل افزود: علاوه‌بر این درگذشته بابت عملیات بحرپیمایی و یا سایر اقدامات مربوط به استخراج گاز، نفت و هزینه‌های حمل‌ونقل سهمی برای ایران وجود نداشت اما درحال‌حاضر این سهم و حق برای ایران لحاظ شده است.

زنگنه با اشاره به اینکه یکی دیگر از نکات بسیار مهم  کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر در ارتباط با مسئله محیط‌زیست دریایی است، گفت: این مسئله درگذشته چندان موردتوجه نبود اما اکنون بخش قابل‌توجهی از این کنوانسیون به محیط‌زیست اختصاص‌یافته و مسئولیت هر کشور در این راستا مشخص‌شده است.

در روزهای اخیر هجوم تبلیغاتی گسترده‌ای توسط رسانه‌های معاند علیه توافق 5 کشور دریای خزر مطرح‌شده که تعدادی از افراد ناآگاه با دامن زدن به این شایعات بی‌اساس دولت را به خیانت و رها کردن سهم ایران از دریای خزر محکوم کردند. این افراد ادعا داشتند که سهم ایران پیش‌ازاین 50 درصد دریای خزر بوده و حالا تمام سهم ایران ازدست‌رفته است.