◄ سرمایه‌گذاران نیازمند حمایت هستند
با شعار و حرف نمی‌توان سرمایه‌گذار را جذب کرد.
زمینه و بستر لازم برای سرمایه‌گذاری در بنادر ایران فرآهم شده است و این فرصت بکری است که سرمایه‌گذاران می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. نایب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تاکید می کند که برای ورود سرمایه‌گذاران به کشور باید فرش قرمز پهن کرد.
ناصر موسوی لارگانی مهم‌ترین مسئله برای سرمایه‌گذاران را وجود امنیت خاطر و ایجاد شرایطی دانست که بتوانند فعالیت اقتصادی خود را به نحو مطلوب انجام دهند چراکه در برهه زمانی کنونی که کشور با تحریم‌های یک‌جانبه و ظالمانه از سوی آمریکایی‌ها روبرو است باید در مقوله جذب سرمایه به بهترین شکل ممکن برنامه‌ریزی کند. در ادامه گفت‌وگو پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان بنادر و دریانوردی با ناصر موسوی لارگانی؛ نایب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی آمده است.
وضعیت سرمایه‌گذاری در کشور را چگونه می‌بینید؟
برای ورود سرمایه‌گذاران در کشور باید فرش قرمز پهن کنیم. خوشبختانه زمینه سرمایه‌گذاری در ایران برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی فراهم است، اما مانعی که در کشور ما وجود دارد بروکراسی اداری و برخی سنگ‌اندازی‌هایی است که بر سر راه سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد و باعث می‌شود آن گونه که باید فعالان اقتصادی شیفته سرمایه‌گذاری در ایران نباشند.
اگر به منظور تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری وعده‌ای به سرمایه‌گذاران داده می‌شود باید حتما عملیاتی شود، متاسفانه در برخی مواقع شاهد عدم پرداخت تسهیلاتی هستیم که به فعالان اقتصادی وعده داده‌شده است و در ارتباط با بازپرداخت‌ها نیز علاوه بر سختی‌هایی که در مسیر اداری وجود دارد شاهد بالا بودن میزان سود هستیم. به طور حتم اگر شرایط حضور سرمایه‌گذاران در کشور تسهیل شود شاهد افزایش جذب سرمایه و حضور فعالان اقتصادی در کشور خواهیم و تاکید می کنم که با حرف نمی‌توانیم در این مسیر حرکت کنیم.
وضعیت اقتصادی کشور را در برهه زمانی کنونی که با تحریم مواجه هستیم چگونه می‌بینید؟
مهم‌ترین مسئله برای سرمایه‌گذاران وجود امنیت خاطر و ایجاد شرایطی است که بتوانند فعالیت اقتصادی خود را به نحو مطلوب انجام دهند. در برهه زمانی کنونی که کشور با اعمال تحریم‌های یک‌جانبه و ظالمانه از سوی آمریکایی‌ها روبروست باید در مقوله جذب سرمایه به بهترین شکل ممکن و با برنامه‌ریزی درست عمل کنیم و وضعیت مناسبی را برای حضور سرمایه‌گذاران رقم بزنیم.
در حال حاضر سرمایه‌گذاران خارجی وجود دارند که علاقمند به سرمایه‌گذاری در بنادر ایران هستند اما باید شرایط هر چه‌بهتر حضور آن‌ها را فراهم کرد و تسهیلات و معافیت‌های لازم را در اختیار آن‌ها قرارداد. یک مسئله مهم دیگر که باید به آن توجه داشت اینکه برای اخذ مجوزهای لازم، پروانه‌های بهره‌برداری و موافقت‌نامه‌های اصولی از رفت‌وآمدهای غیر ضروری و دشواری‌هایی که در بروکراسی اداری ایران برای سرمایه‌گذاران وجود دارد، ممانعت به عمل آید.
بسیاری از صنایع ایران با حداقل ظرفیت کار می‌کنند و واردات بی‌رویه برخی کالاها که در ایران تولید می‌شود، صنعت ما را با مشکل مواجه کرده و ناچاریم نفت بفروشیم تا هزینه‌های جاری کشور را بپردازیم. ضرورت دارد تا با قطع وابستگی به درآمدهای نفتی و تقویت تولید داخل و استفاده از فرصت‌هایی که تحریم برای ما ایجاد می‌کند روی پای خودمان بایستیم.
بهتر بود ما در سال‌های گذشته با همسایگان در رابطه با مباحث اقتصادی و حل مشکلات اقتصادی بین کشورها مثل ایران و روسیه، ایران و ترکیه و یا کشورهای دیگر مذاکراتی انجام می‌دادیم تا نگران فروش نفت نباشیم. یکی از خواسته‌های ملت همین است که تمرکز بر درآمدهای نفتی نباشد. ایران در حال حاضر نسبت به همسایگان مزایای زیادی از نظر جغرافیایی، آثار تاریخی و منابع دارد و از ظرفیت‌های بندری، دریایی و موقعیت استراتژیک و جغرافیایی بی‌نظیری برخوردار است و باید از ظرفیت‌های ترانزیتی خود به بهترین شکل ممکن استفاده کند.
ارزیابی شما از روند جذب سرمایه‌گذار در کشور چگونه است؟
متاسفانه تاکنون نتوانسته‌ایم به‌خوبی اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی را جلب کنیم و این عدم جلب اعتماد، ناشی از این است که از سرمایه‌گذاران داخلی هم آن طور که باید و شاید حمایت نشده اند. سرمایه‌گذاران داخلی با عدم امنیت در بحث گردش سرمایه روبرو هستند و وقتی سرمایه‌گذار داخلی با مشکلات عدیده از جمله فشار سازمان مالیاتی، فشار بانک ها و دیگر مسایل روبروست، چطور انتظار داریم سرمایه‌گذار خارجی رغبت سرمایه‌گذاری در کشور را داشته باشد؟
یکی از دلایل کمرنگ بودن حضور سرمایه‌گذاران خارجی را فشارهای ناشی از تحریم است، ولی واقعیت این است که ما نتوانسته‌ایم اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی را جلب کنیم و این عدم جلب اعتماد، ناشی از این است که از سرمایه‌گذاران داخلی هم آنطور که باید و شاید حمایت نشده اند. تنها راه برای جلب مشارکت سرمایه‌گذاران خارجی اعتمادسازی از سوی دولت برای سرمایه‌گذار داخلی و خارجی دانست تنها با این روش است که می‌توانیم ایجاد اشتغال کنیم.
در مورد پتانسیل بنادر و مناطق ویژه اقتصادی در مسیر جذب سرمایه‌گذار بگویید.
تأثیر معافیت‌های مالیاتی که به‌عنوان مشوق‌های اقتصادی در نظر گرفته می‌شود بر درآمدهای کشور بر کسی پوشیده نیست و قانون‌گذار در زمان تصویب قوانین، بعضی معافیت‌ها را لحاظ کرده است، اما بعضی از آن‌ها ایرادهایی دارد. ما در برنامه‌های توسعه‌ای خود به دنبال این هستیم که اتکا به نفت را کم کرده و از طریق درآمدهای غیرنفتی، ثروت کشور را افزایش دهیم. بنادر، مناطق آزاد و ویژه اقتصادی باید بتوانند به قطب اشتغال‌زایی برای مردم منطقه تبدیل شوند و در این مسیر باید با وضع قوانین و تسهیل فعالیت سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در راستای جذب حداکثری سرمایه گام برداریم.
نگاه مجلس شورای اسلامی به تسهیل روند جذب سرمایه‌گذاری و حضور ویژه آن‌ها در بنادر ایران چیست؟
قوانینی که مجلس شورای اسلامی طی دو سال اخیر مصوب کرده است دال بر این نکته است که مجلس به دنبال تسهیل امور سرمایه‌گذاران است. قانون فضای کسب‌وکار مصوب شده و اخیرا لایحه‌ای را کمیسیون اصل ۴۴ و تولید به مجلس شورای اسلامی ارائه کردند که همگی در مسیر جذب سرمایه‌گذاری است و مجلس آمادگی کامل دارد تا اگر دولت به لایحه‌ای دیگری نیازمند است در این مسیر کمک‌های لازم را داشته باشد تا فضایی مناسب برای حضور و جذب سرمایه‌گذاران خارجی در ایران فراهم شود.
مجلس شورای اسلامی در خصوص حذف قوانین زائد و متضاد چه برنامه‌ای دارد؟
چند سالی است که مجلس شورای اسلامی مشغول تنقیه قوانین است و تا جایی که اطلاع داریم مقوله تنقیه قوانین در دستور کار مجلس قرار دارد اما باید بدانیم به علت تورم قوانین این مسئله زمان‌بر باشد. به‌هرحال اگر دولت در خصوص مقوله جذب سرمایه‌گذار نیاز به تنقیه قوانین دارد، مجلس شورای اسلامی آمادگی کامل خود را اعلام می‌کند که در صورت ارائه درخواست با فوریت مقوله تنقیه قوانین در حوزه جذب سرمایه‌گذار را در دستور کار قرار دهد تا شاهد حذف قوانین زائد و متضاد باشیم.
در خصوص لزوم تعامل دستگاه‌های مختلف در راستای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی نیز توضیح دهید.
یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که در کشور ما وجود دارد عدم همراهی و همکاری مجموعه‌های مختلف با یکدیگر است. علاوه بر این مشکلات در بخش بروکراسی اداری برخی دستگاه‌ها علی رغم این که ممکن است آن‌ها حتی زیر مجموعه یک وزارتخانه خاص باشند مشهود است و باید در این رابطه هر چه سریع‌تر چاره‌اندیشی کرد. یکی دیگر از چالش‌های اساسی در این حوزه نبود هم‌افزایی برای ارائه خدمت در مسیر جذب سرمایه است و همین مسئله باعث شده تا سرمایه‌گذاران پس از چند ماه دوندگی از هدف و برنامه خود منصرف شوند.
به طور مثال اگر ارگان‌هایی نظیر سازمان بنادر و دریانوردی، گمرکات، مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و سایر سازمان‌های مرتبط در راستای جذب سرمایه‌گذار هماهنگ نباشند باعث دل‌زدگی و سرخوردگی سرمایه‌گذاران می‌شود و حتی این مسئله موجب می‌شود از استانی به استان دیگر و یا به خارج از کشور کوچ کنند و سرمایه خود را نیز منتقل کنند. چنین اتفاقی برای کشور خوشایند نیست و باید تسهیل شرایط جذب سرمایه‌گذاران در دستور کار کلیه دستگاه‌های ذی‌ربط قرار گیرد.
در برهه زمانی کنونی که کشور با چالش های اقتصادی مختلفی همراه شده و فشار تحریم‌ها نیز سختی کار را چندین برابر کرده است، نقش بنادر را در راستای گره‌گشایی از مسائل اقتصادی کشور چگونه می‌بینید؟
باید در کلان نظام به بنادر کشور توجه بیشتری شود. هیچ‌کس نمی‌تواند از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های اقتصادی بندری و دریایی ایران ساحلی ایران چشم‌پوشی کند. تاکید می کنم که باید نگاه ویژه‌تری را از لحاظ ایجاد زیرساخت‌ها و تسهیل شرایط فعالیت سرمایه‌گذاران، در بنادر و گمرکات ایران داشت، علی رغم اینکه بنده به شخصه از چندین بندر کشور بازدید کرده‌ام اما کماکان نیازهایی که مدنظر سازمان بنادر و دریانوردی قرار دارد کاملا فراهم نشده است و باید با برنامه‌ریزی در بهبود وضعیت واردات، صادرات و سایر بخش‌های اقتصادی اعم از مسیر جذب سرمایه‌گذار، ایجاد زیرساخت‌های لازم به منظور فعالیت تولیدکنندگان در پس‌کرانه بنادر و فراهم کردن زیرساخت‌های حمل‌ونقل به‌ویژه در حوزه ریلی و جاده‌ای گام برداشت.
در حال حاضر بنادر توسعه‌یافته دنیا در پیرامون خود زیرساخت‌های لازم را به‌منظور فعالیت‌های تولیدی و صنعتی ایجاد کرده اند و شاهد فعالیت‌های تولیدی و صنعتی در حاشیه بنادر کشورهای توسعه‌یافته هستیم، بنابراین ما نیز باید در این مسیر حرکت کنیم و ساختار را به‌گونه‌ای در پس‌کرانه بنادر فراهم نماییم که به‌جای تولید در نقاط مرکزی کشور، کارخانجات تولیدی و صنعتی در پیرامون و پس‌کرانه بنادر فعالیت کنند تا از این طریق نه تنها شاهد کاهش مدت زمان انتقال کالا باشیم بلکه در مدت زمان تحویل محصول و صادرات آن نیز صرفه‌جویی کنیم.
به‌شخصه دوست دارم که در ارتباط با اهمیت مسئله‌ای تحت عنوان رسوب کالا در بنادر صحبت کنم. مسئله‌ای که باید به صورت ویژه در دستور کار قرارداد این است که نباید کالا در گمرک و یا در بنادر بماند و این مسئله به شدت بحران‌آفرین است. باید مدت زمان ماندگاری کالا در بنادر کشور به حداقل برسد و کالا به محض تخلیه، بارگیری شده و در مسیر بعدی خود حرکت کند.
