◄ مجوز عبور کشتی های تحت پرچم ایران از کانال ولگا - دن روسیه/ چه دادیم و چه ستاندیم؟

روز یکشنبه 17 مهر ماه نشست دو جانبه معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان بنادر و کشتیرانی و معاون حمل‌ و نقل روسیه در تهران برگزار شد.

به گزارش تین نیوز، بر اساس خبری که سازمان بنادر و دریانوردی در این مورد منتشر کرده، دیمتری ازویروف، معاون وزیر حمل و نقل روسیه در این نشست دوجانبه از آمادگی مسکو برای همکاری با تهران برای عبور کشتی‌ های تحت پرچم ایران از ولگا رود، خبر داده است.

وی گفت: برای تردد کشتی‌ های ایران از رود ولگا، کاملا آمادگی داریم با ایران همکاری کنیم و تمهیداتی لازم را برای این منظور فراهم آوریم.

معاون وزیر حمل‌ و نقل روسیه همچنین با توجه به این پیشنهاد علی اکبر صفایی مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی که عنوان کرد «یکی از سیاست‌ های راهبردی ایران در خزر، توسعه ناوگان دریایی و افزایش ظرفیت تجاری است و برنامه‌ریزی ایران برای راه‌ اندازی خط کشتیرانی رو-رو بین انزلی و آستاراخان روسیه از طریق خرید کشتی‌ رو-رو توسط بخش خصوصی از شرکت روسی، به مساعدت و همکاری دولت روسیه نیاز دارد»، از همکاری با سازمان بنادر و دریانوردی برای راه‌اندازی خط کشتیرانی رو- رو در خزر بین بنادر آستاراخان و انزلی خبر داد.

این اظهارات معاون حمل و نقل روسیه در حالی بیان می شود که کارشناسان حمل و نقل دریایی می پرسند: با توجه به نزدیکی فصل سرما و یخبندان در روسیه و در نتیجه عدم امکان تردد کشتی ها از کانال Volga-Don در بازه زمانی اواسط نوامبر تا اواسط آوریل یعنی پنج ماه از سال، این اجازه عبور برای شناورهای تحت پرچم ایران توسط دولت روسیه در این مقطع زمانی چه معنایی دارد؟

کارشناسان حمل و نقل دریایی همچنین این سوال را مطرح می کنند که کدام شرکت کشتیرانی بخش خصوصی ایران با توجه به محدودیت فصول ناوبری ذکر شده، تمایل دارند از مسیر این کانال، کالا حمل کنند؟ آیا شناورهای دست دومی توسط بخش خصوصی ایران از خارج خریداری شده تا طی یک ماه باقی مانده از طریق این کانال وارد دریای خزر شوند؟ چه نوع و چه تعداد شناور توسط چه شرکت های خریداری شده است؟

پرسش دیگری که کارشناسان مطرح می کنند این است که آیا در حال حاضر شرکت های ایرانی بخش خصوصی، کشتی های مخصوص را جهت تردد در این مسیر دارند؟ مخصوص از این جهت که کشتی های عبوری از کانال ولگا- دن در اندازه و تناژ حمل کالا محدودیت هایی دارند.

کارشناسان حمل و نقل دریایی همچنین با طرح این پرسش که هزینه های مترتب بر تردد شناور در فصل های مجاز ناوبری از این کانال چقدر است؟خاطر نشان می کنند: با توجه به این که روسیه توانمندی طراحی و ساخت کشتی های باری مخصوص تردد در کانال ولگا-دن و نیز دریای خزر و شرکت های متعدد کشتیرانی یا همان مالکان شناورها را در دریای خزر دارد و بالطبع کسب سود و اشتغالزایی را از محل حمل و نقل کالا در دریای خزر دنبال می کند، آیا درخواست مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی از معاون وزیر حمل و نقل روسیه جهت کمک به فروش شناورهای باری از نوع رو- رو به شرکت های کشتیرانی ایرانی و همکاری با کشتی سازان ایرانی، محقق شدنی است؟ آیا شرکت های ایرانی قادر خواهند بود شناورهایی را از دیگر کشورها خریداری و از طریق کانال ولگا-دن، وارد دریای خزر کنند؟

به اعتقاد کارشناسان، این که روسیه با فروش کشتی های نوساز یا دست دوم به شرکت های ایرانی با همکاری با کشتی سازان ایرانی به منظور ساخت کشتی به دنبال کاهش سهم خود از بازار حمل و نقل دریایی در خزر باشد بسیار بعید است. چرا که تا پیش از تنش های سیاسی پیش آمده بین روسیه و اوکراین و همچنین آمریکا و همپیمانان آن، سیاست روسیه در خزر، تعامل و همکاری با ایران و یا دیگر کشورهای حوزه دریای خزر به منظور تقویت تجارت دریایی از طریق افزایش ناوگان تجاری و یا مشارکت در ایجاد زیرساخت های بندری و ترمینال های باری و مسافری با دیگر همسایگانش در خزر نبوده است.

کارشناسان در عین حال بر این نکته تاکید دارند که باید دید با توجه به شرایط کنونی، برنامه روسیه از بعد سیاسی و اقتصادی، اهداف، سیاست ها و راهبردهای دریا پایه این کشور چیست؟ این که ذینفعان حمل و نقل دریایی روسیه تمایل داشته باشند با اقدامات ذکر شده، نقش و سهم خود را از تجارت دریایی در خزر از طریق تقویت رقبا دستخوش تغییرات کنند، جای تامل دارد بنابراین باید دید بابت این داده چه مدل از کسب کار و چه اهدافی را دنبال می کنند.