دولت بعد از محدودیت سوخت گیری قیمت بنزین را افزایش می دهد؟

روز گذشته، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی اعلام کرد: «سقف سوخت گیری با کارت سوخت شخصی در سراسر کشور (جز استان های مرزی) که تا پیش از این ۶۰ لیتر در هر نوبت بود، به ۵۰ لیتر در هر نوبت تغییر کرده است.» از این رو، دارندگان کارت سوخت شخصی خودروها با کارت خود در هر نوبت سوخت گیری تا سقف ۵۰ لیتر می توانند بنزین دریافت کرده و فقط دو بار در شبانه روز از کارت خود استفاده کنند.

به گزارش تین نیوز به نقل از اعتماد، محدود کردن سوخت گیری با کارت سوخت شخصی و کاهش سهمیه کارت سوخت جایگاهداران پیش از این در مرداد ماه سال گذشته اجرایی شده بود. در آن زمان تیم اقتصادی دولت و البته نمایندگان مجلس به این نتیجه رسیدند که شوک قیمتی بنزین، آثار ناگواری بر جامعه دارد. اما همزمان گزارش های متعددی هم از افزایش مصرف بنزین در رسانه ها منتشر و گفته می شد که مصرف بنزین به بیش از 120 میلیون لیتر نیز رسیده است.

در تازه ترین رخدادها رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاهداران کشور گفته بود: «بررسی میزان مصرف و سهم سوخت گیری بنزین به نرخ آزاد و دولتی نسبت به زمان مشابه سال قبل نشان می دهد تمایل مردم به مصرف بنزین با نرخ آزاد افزایش چشمگیر داشته و در برخی ایام و شهرها تا حدود 30 درصد با رشد همراه است.»

به گفته نواز، «کاهش ارزش پول، تمایل مردم به سفر که در همه جهان رشد داشته است، مصرف بالای خودروهای تولید داخل، استفاده از کولر خصوصا در فصول گرم سال، به صرفه بودن استفاده از خودروی شخصی نسبت به عمومی به دلیل تثبیت قیمت سوخت طی سال ها و برخی عوامل دیگر موجب شده است تمایل مردم به استفاده از بنزین به نرخ آزاد به صورت روزافزون افزایش یابد.»

در شرایطی که اظهارات رییس جمهور درباره نرخ «غیرمنطقی» بنزین، این گمانه زنی را که دولت چهاردهم به دنبال شوک قیمتی تازه ای در حوزه نرخ سوخت باشد؛ تقویت کرده بود؛ حالا به نظر می رسد که دولت جدید نیز همان مکانیسم «غیرقیمتی» را برای کنترل مصرف بنزین در پیش گرفته است.

در واقع شرایط حال حاضر که مصرف بنزین را به دلیل نرخ پایین آن در مقایسه با دیگر کالاها بالا برده است و جامعه نیز آماده یک شوک قیمتی جدید در شرایط تورمی نیست؛ راهکار «کنترل مصرف» از طریق «محدودیت در سوخت گیری» به شیوه ای جدید در پیش گرفته شده است.

با توجه به اینکه این راهکار پیش از این نیز اجرایی شده، خوب است در این باره یک گزارش عملکرد نیز منتشر شود تا میزان موفقیت «راهکار غیرقیمتی» برای کاهش مصرف بنزین نیز مشخص شود. هم اکنون از میانه اظهارنظرها می توان دریافت که مصرف بنزین نه تنها کاهشی نشده، بلکه همزمان با بازگشایی مدارس و دانشگاه ها، رو به افزایش نیز گذاشته است. پس چرا راهکار اینچنینی دوباره به شکلی دیگر اجرایی شده و حتی این بار محدودیت ها هم بیشتر شده؟ این محدودیت ها قرار است تا کجا ادامه پیدا کند و چرا یک تصمیم واحد برای بنزین گرفته نمی شود؟

دولت چاره ای جز مدیریت در سوخت رسانی ندارد

محمود خاقانی، کارشناس انرژی در خصوص کاهش سقف سوخت گیری گفت: این تصمیم نشان داد که دولت چاره ای جز تغییر در فرآیند سوخت رسانی ندارد.البته در این خبر اعلام نشده که برای افرادی که بیش از ۵۰ لیتر بنزین نیاز دارند چه تصمیمی گرفته می شود، اما به نظر می رسد که به زودی اعلام شود که اگر افراد می خواهند بیشتر از ۵۰ لیتر بنزین استفاده کنند قیمت آن متفاوت خواهد بود و گران تر محاسبه می شود.

او با اشاره به وضعیت بودجه ریزی کشور افزود: تنها در بودجه ۱۴۰۳ که در دولت سیزدهم تنظیم و اعلام شد که کشور با ۴۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه همراه است و در شرایط فعلی این کسری بودجه بسیار بیشتر هم شده است.

این کارشناس صنعت انرژی خاطرنشان کرد: پیش از انقلاب یک قانونی در کشور مطرح بود به نام قانون «از کجا آورده ای» و باید دید برخی افرادی که در سیستم های مختلف مشغول فعالیت هستند و ثروت های کلانی هم دارند این ثروت را از کجا آورده اند؟

هدررفت انرژی در کشور کم نیست

خاقانی با بیان اینکه دولت چاره ای جز گران کردن نرخ بنزین ندارد، افزود: در خصوص فرآورده های دیگر هم همین اتفاق خواهد افتاد؛ اما در صورتی که دولت بتواند به ازای گران کردن بنزین، مالیات ها و تعرفه ها را تغییر دهد، قیمت کالاها هم همسو با افزایش نرخ بنزین رشد نمی کند.

این کارشناس حوزه بنزین در پاسخ به این پرسش که آیا با این تصمیم اخیر دولت در مورد کاهش سقف سوخت گیری ناترازی انرژی برطرف خواهد شد، گفت: ما در خانه های مان از پکیج آبگرمکن به عنوان وسایل گرمایشی استفاده می کنیم و این پکیج ها هم برقی هستند و هم گازی که در هر دو مورد راندمان پایینی دارند و بخش اعظم انرژی از محلی که تولید تا محلی که مصرف می شود، هدر می رود که بخشی به دلیل ناکارآمدی مدیریتی در طول سال های گذشته بود و بخش دیگر به دلیل عدم سرمایه گذاری ها در فناوری های نوین و بخش دیگر هم به دلیل شعارهای توخالی بود که می دادند.

خاقانی ادامه داد: خوشبختانه طرح ایران هراسی و تروریسم جلوه دادن ارگان های وابسته به جمهوری اسلامی ایران شکست خورده است و امروز نتانیاهو به قیمت نابودی بیروت و غزه می خواهد تعاملی که آقای پزشکیان می خواهد با جهان و تحریم کنندگان داشته باشد را از بین ببرد.