گرانفروشی موضوع دومین شکایت ترکها / اعلام رای دادگاه تا چند روز آینده
تین نیوز | یک مقام مسئول در شرکت گاز اعلام کرد: ایران در اولین داوری گازی رسما پیروز شد اما نتیجه رای داوری لاهه برای دومین شکایت گازی ترکها مبنی بر گران بودن گاز صادراتی ایران تا چند روز آینده اعلام می‌شود.
گزارش شنبه هفته جاری رسانه‌های ترکیه نشان می دهد ادعای کم فروشی و به اصطلاح عرضه ناقص گاز از سوی ایران به ترکیه توسط داوری بین المللی لاهه رد شده است.
با این وجود این ادعای رسانه های ترکیه امروز رسما توسط مسئولان شرکت ملی گاز ایران تائید شد.
عزیز الله رمضانی مدیر امور بین الملل شرکت ملی گاز ایران با تائید رای داوری لاهه به سود ایران، گفت: دیوان داوری بین المللی شکایت گازی ترکیه از ایران را مبنی بر نامطمئن بودن شرکت ملی گاز ایران در تحویل گاز رد کرد و بر دفاع انجام شده توسط شرکت گاز صحه گذاشته است.
مدیر امور بین الملل شرکت ملی گاز ایران همچنین تصریح کرد: دعوای بسیار سنگین شرکت بوتاش ترکیه علیه شرکت ملی گاز ایران با خواسته کاهش در قیمت گاز صادراتی ایران به دلیل نامطمئن بودن شرکت ملی گاز ایران در تحویل گاز و نداشتن گاز کافی برای این منظور، به نفع شرکت ملی گاز ایران به پایان رسید.
این مقام مسئول افزود: رای دیوان داوری بین المللی متضمن رد کامل ادعای شرکت بوتاش ترکیه و قبولی دفاع های انجام شده توسط شرکت ملی گاز ایران است.
وی با بیان اینکه ادعای شرکت بوتاش ترکیه در ژانویه سال ٢ ١٢ میلادی به دیوان داوری بین المللی ارجاع شد و در نهایت با رای ١ نوامبر ٢ ١٤ میلادی این دیوان به پایان رسید، اظهار داشت: دعوای دیگر شرکت بوتاش مربوط به ادعای کاهش قیمت به دلیل تجاری بود که هنوز تحت بررسی دیوان داوری بین المللی است.
سال گذشته شرکت دولتی بوتاش ترکیه با طرح شکایت گرانی گاز صادراتی ایران و تحویل ناقص گاز در فصل زمستان نزد دیوان داوری بین المللی، خواهان تعدیل نرخ گاز ایران به میزان 32 و نیم درصد شده بود.
در این بین بیژن زنگنه وزیر نفت درباره کشیدن پای گاز ایران به داوری بین‌المللی توسط ترکیه، گفته است: "دبه" جزو لاینفک در قرارداد صادرات گاز با خط لوله است، از این رو نباید از "دبه" در قرارداد صادرات گاز عصبانی شد.
همزمان با این اظهارنظرها، حمید رضا عراقی مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران در این باره اعلام کرده است: تاکنون در چندین نوبت دفاعیه‌های محکم و مستندی توسط ایران در داوری بین‌المللی انجام گرفته است.
معاون وزیر نفت با بیان اینکه تا پایان مهر ماه سال جاری نتیجه داوری بین‌المللی "ICC" درباره شکایت گازی ترکیه از ایران اعلام می شود، تصریح کرده است: قطعا شکایت گازی ترکیه از ایران تاثیری در روند و حجم صادرات گاز طبیعی به این کشور همسایه ندارد.
در قرارداد صادرات گاز طبیعی ایران به ترکیه، بندی به نام Take or pay (بگیر یا بپرداز) وجود دارد که بر اساس این بند قراردادی اگر ترکیه به دلایل مسائل فنی و عملیاتی و یا تکمیل بودن مخازن ذخیره سازی، نتواند سالانه تا سقف 10 میلیارد متر مکعب گاز از ایران دریافت کند باید پول گاز را به طور کامل پرداخت کند.
به عبارت دیگر، براساس قرارداد 25 ساله گازی بین تهران و آنکارا، شرکت ملی گاز ایران باید سالانه ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز به شرکت بوتاش ترکیه تحویل دهد. در صورتی که هریک از دو طرف به دلیلی در تحویل یا برداشت گاز وقفه ایجاد کنند، موظف به پرداخت غرامت می‌شوند.
براساس این بند قراردادی در سال 88 شرکت بوتاش ترکیه به دلیل عدم برداشت گاز کافی از ایران (ترکیه به جای 10 میلیارد حدود 6.8 میلیارد مترمکعب گاز برداشت کرد) مشمول جریمه ۶۰۰ میلیون دلاری شد.
از این رو مقامات بوتاش ترکیه در طول مذاکرات خود با مقامات ایرانی بیش از آنکه بر گران بودن بهای گاز صادراتی ایران تاکید داشته باشند، محور اصلی گفتگوها را بر سر حذف بند Take or pay قرار داده بودند که مسئولان وزارت نفت زیر بار حذف این بند از قرارداد صادرات گاز به ترکیه نرفتند.
