◄ چند دلیل مهم برای لزوم تکمیل راه آهن چابهار زاهدان در سریعترین زمان ممکن
راه آهن چابهار-زاهدان و در ادامه خط ریلی زاهدان به سمت مشهد و سرخس یکی از مهمترین خطوط ریلی در حال احداث در کشور است که مزیت های احداث و بهره برداری از آن برای رشد و ارتقای ترانزیت کالا از خاک ایران بر کسی پوشیده نیست.
معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور اعلام کرده است که تکمیل راه آهن چابهار زاهدان به 12 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد و پیش بینی می شود این راه آهن تا پایان سال 1403 به بهره برداری برسد. وی اضافه کرد که از 628 کیلومتر مسیر ریلی بندر چابهار تا زاهدان، بیش از 35 کیلومتر پل و تونل بوده و پیشرفت فیزیکی این طرح 74 درصد است.
به گزارش تین نیوز، خیرالله خادمی همچنین با اشاره به پیشینه پروژه عنوان کرد: سال 98 از صندوق توسعه ملی 300 میلیون یورو برای این طرح اختصاص یافته است و حدود 3500 نیرو در این طرح مشغول به فعالیت هستند، پیش بینی می شود این طرح تا 1403 به پایان برسد و برای تامین مالی این طرح هم از تهاتر نفتی و صندوق توسعه ملی استفاده می شود.
در همین رابطه برخی کارشناسان ریلی معتقدند: احداث راه آهن چابهار - زاهدان از آن دست پروژه هایی است که بیش از آنچه مورد نیاز بوده، تاکنون زمان برده است. مسئولان شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل هر سال زمان افتتاح این پروژه مهم را به آینده موکول می کنند و با روند فعلی بعید است بهره برداری از این پروژه مهم و استراتژیک تا پایان سال 1403 نیز محقق شود.
این کارشناسان ریلی عنوان می کنند: در سال های گذشته مدیرعامل شرکت ساخت بارها تاریخ های متفاوتی برای افتتاح این پروژه اعلام کرده است. بنا بود افتتاح این خط ریلی تا پایان سال 1400 انجام پذیرد. با این وجود مدتی بعد، انتهای سال 1402 به عنوان زمان بهره برداری از این محور ریلی اعلام شد و هم اکنون نیز انتهای سال 1403 به عنوان زمان بهره برداری از این پروژه عنوان می شود. با این حال با توجه به شرایط موجود، بعید است این تاریخ نیز زمان دقیق بهره برداری از این پروژه باشد.
این در حالی است که راه آهن چابهار-زاهدان و در ادامه خط ریلی زاهدان به سمت مشهد و سرخس یکی از مهمترین خطوط ریلی در حال احداث در کشور است که مزیت های احداث و بهره برداری از آن برای رشد و ارتقای ترانزیت کالا از خاک ایران بر کسی پوشیده نیست. بنابراین هر روز دیرکرد در احداث این خط ریلی، عدم النفع فراوانی را به کشور و اقتصاد ملی تحمیل خواهد کرد.
به طور قطع یکی از دلایل عدم توسعه در سواحل مکران، که مورد تاکید فراوان تمامی مسئولان کشور است، عدم وجود زیرساخت های حمل و نقلی است که تکمیل و بهره برداری از راه آهن چابهار-زاهدان-سرخس می تواند تا حد قابل قبولی این چالش را برطرف نماید. بنابراین نباید بهره برداری از این راه آهن مهم را به امروز و فردا موکول کرد.
به طور کلی، به واسطه همین میزان از اهمیت بود که با اذن رهبر معظم انقلاب اجازه برداشت 300 میلیون یورو از منابع صندوق توسعه ملی برای ساخت و بهره برداری از این محور ریلی اعطا شد و بنا بود تا با همین مبلغ ساخت این محور ریلی به پایان برسد. اما همچنان شاهد این هستیم که بر اساس ادعای شرکت ساخت، تکمیل این راه آهن به رقمی بالغ بر 400 میلیون یورو مازاد بر 300 میلیون یورو تخصیص یافته از صندوق توسعه حمل و نقل نیاز است.
مهمترین دلیل عدم بهره برداری از این راه آهن مهم، در حال حاضر مسئله تامین مالی است که خود شرکت ساخت موظف است به عنوان متولی فعلی پروژه برای حل این مسئله چاره اندیشی کند. در حالی که شرکت ساخت نه تنها به دنبال حل این مسئله از طریق استفاده از ابزارهای نوین تامین مالی نیست، بلکه افتتاح این پروژه را به تهاتر نفت و تخصیص اعتبار مضاعف از صندوق توسعه ملی گره می زند.
این خط آهن موازی است با راه آهن مشهد-طبس-بندر عباس دلیلی بر تسریع ساخت آن نیست .
متاسفانه هنوز دولتمردان کشور و وزارت راه اهمیت تسریع در اتمام این طرح بزرگ ملی و منطقه ای را بخوبی درک نکرده اند و متوجه این نکته نیستند که دسترسی ریل و جاده به بندر شهید بهشتی چابهار خارج از حوزه خلیج فارس چقدر برای پویایی اقتصادی شرق کشور و دسترسی به دریایی عمان و اقیانوس میتواند اهمیت داشته باشد . وجود بندر شهید بهشتی با آبخور ۱۷/۵ متر برای پهلو دهی کشتی حمل کانتینر نسل ششم و هفتم و کشتی سوپر پست ماکس حامل غلات در این شرایط میتواند نه تنها نیاز استانهای کشور را در محور شرق به کالاهای اساسی بلکه افق تازه ای در سطح بین المللی و کشورهای حوزه دریای عمان و شرق قفقاز و آسیای میانه و افغانستان باز خواهد کرد . جدا از تسریع در اتمام طرح ساخت راه آمن و آزاد راه در این مسیر و در دسترسی به بندر چابهار .... تجهیز اسکله های بندر شهید بهشتی نیز از اولویت های وزارت را خصوصا سازمان بنادر و دریانوردی باید باشد که متاسفانه در این چند سال گذشته نبوده است .