صنعت فرودگاهی کشور در وضعیت احتیاط
تین نیوز | زنگ خطر در صنعت فرودگاه‌های کشور به صدا در آمده است.فرودگاه‌های بین‌المللی امام خمینی(ره)، مهرآباد و مشهد، در شرایط احتیاطی یا زرد قرار دارند و اگر هر چه زودتر فکری برای آنها نشود، وضعیت‌شان قرمز می‌شود. در فرودگاه‌های مراکز استان‌ها نیز وضعیت نزدیک به شرایط زرد یا احتیاط بوده و ممکن است وضعیت دشوارتر هم شود.
همچنین در فرودگاه‌های کوچک و اقماری، تا سال‌های سال با وضعیت سبز بسیار پررنگ مواجهیم که از آن به عنوان وضعیت مازاد و ظرفیت غیراقتصادی یاد می‌شود. این بدان معناست که منابع نامحدودی را به خاطر حاکمیت سیاست‌های منطقه‌ای و در اثر فشارهای مقامات محلی، صرف توسعه در حوزه‌هایی کرده‌ایم که ضرورتی نداشته است. سیاست‌های غلطی که نتیجه‌شان در زرد شدن وضعیت فرودگاه‌های بین‌المللی کشور آشکار است.
این مطلب، بخشی از درددل مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور و معاون وزیر راه و شهرسازی است که ۵ ماه از انتصاب وی به این سمت می‌گذرد. رحمت‌اله مه‌آبادی روز گذشته انتقادات زیادی را به نخستین نشست خود با رسانه‌ها آورده بود.
به گفته او، وضعیت منابع اعتباری شرکت فرودگاه‌ها اکنون بسیار ناهنجار است. این درحالی است که زیرساخت‌ها و فناوری در صنعت فرودگاهی، ضریب استهلاک بسیار بالایی دارد و روز به روز هم بر هزینه‌های فرودگاه‌ها افزوده می‌شود. مه‌آبادی مدعی است، شرایط به گونه‌ای است که به زودی هزینه‌های جاری، نفس منابع توسعه فرودگاهی را بند خواهد آورد. بنابراین اگر هرچه زودتر حمایت لازم از این صنعت نشود، فرودگاه‌ها به گلوگاه توسعه پساتحریم تبدیل خواهند شد.
فقط فرودگاه امام خمینی سودده است
درحال‌حاضر از میان ۵۴ فرودگاه کشور ما تنها چند فرودگاه داریم که هزینه‌های خود را تامین می‌کنند و بخش زیادی از فرودگاه‌ها زیانده هستند. از سوی دیگر در پاسخ به انتقادات مبنی بر علت ساخت فرودگاه‌های جدید با وجود فرودگاه‌های زیانده، همواره گفته می‌شود به خاطر توسعه، گریزی از فرودگاه‌سازی و فرودگاه‌داری نیست. مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور در پاسخ به سوال صمت در این‌باره، اظهار کرد: هیچ فرودگاهی در کشور ما به جز فرودگاه امام خمینی(ره) سودده نیست اما تمام فرودگاه‌های کشور اقتصادی هستند.
او با بیان اینکه فرودگاه‌ها بر اساس نیازهای ملی و محلی تعریف شده‌اند، افزود: اگر فرودگاه‌ها نبودند، شاید خبری از دانشگاه، بیمارستان و سایر زیرساخت‌های مهم شهری نبود. به بیان مه‌آبادی فرودگاه‌های زیانده اقتصادی، در حوزه اجتماعی سودده هستند.
او افزود: برای اقتصادی شدن باید ذی‌نفعان هزینه‌های فرودگاه را بپردازند اما متاسفانه در شرایطی قرار داریم که هر روز قوانینی وضع می‌شود که ناظر حمله به منابع محدود و ناکافی فرودگاهی است.
این مدیر صنعت فرودگاهی کشور ادامه داد: هر روز یک قانون وضع می‌شود که چیزی از فرودگاه گرفته شود، در حالی که فرودگاه یک سرمایه ملی است. با توسعه فرودگاه، همه ذی‌نفعان بهره‌مند می‌شوند. به‌عنوان مثال زمین‌های اطراف فرودگاه گران می‌شود اما از این میان سودی به فرودگاه نمی‌رسد. مه‌آبادی با بیان اینکه ما از بسیاری از این حقوق فرودگاهی در نظام فعلی محروم هستیم، افزود: بسیاری از خدمات شرکت فرودگاه‌ها رایگان ارائه می‌شود و بازگشتی ندارد.
از سوی دیگر به همین منابع بسیار محدود نیز انواع دست‌اندازها و چنگ‌اندازی‌ها می‌شود.
مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها معتقد است نمی‌توان گفت ساخت فرودگاه به بهانه توسعه متوقف می‌شود زیرا هیچ قانونی در ممنوعیت توسعه فرودگاه‌های غیر اقتصادی و هیچ ابزاری برای مقابله با اجرا نشدن طرح‌های زیانده وجود ندارد. به گفته وی، اکنون ۵۴ فرودگاه آماده عملیات پروازی در کشور و ۴ فرودگاه جدید نیز در دست احداث داریم. وی با تاکید بر سودده بودن فرودگاه امام خمینی اظهار کرد: روی مدل فرودگاه امام خمینی کار شده، به‌طوری که اکنون درآمدهای این فرودگاه به اندازه ۵۳ فرودگاه دیگر است.
بدهی ۶۵۰ میلیارد تومانی
بدهی ایرلاین‌ها به شرکت فرودگاه‌ها، از چالش‌های قدیمی بین این ۲ شرکت است. به گفته مه‌آبادی اکنون مجموع طلب ایرلاین‌ها به بیش از ۶۵۰میلیارد تومان رسیده است که ۱۰۰میلیارد تومان از این طلب بابت عوارضی است که مسافران در هنگام خرید بلیت می‌پردازند و ایرلاین‌ها خدماتی در مقابل آن به مسافران نمی‌دهند.
او با بیان اینکه مطابق ماده ۸۷ قانون تنظیم، شرکت فرودگاه‌ها بابت تجهیز فرودگاه و ارائه خدمات، موظف به دریافت مبلغی بابت هزینه خدمات از مسافران شده است، گفت: در سال ۹۱ این مبلغ ۵هزار تومان برای پروازهای داخلی و ۲۵هزار تومان برای پروازهای بین‌المللی تعیین شد و قرار بود هر سال بنا بر پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی این رقم افزایش داشته است.
مه‌آبادی با بیان اینکه در ۳ سال گذشته باید حداقل این رقم ۲ برابر می‌شد، ادامه داد: اما دولت در راستای افزایش‌نیافتن این رقم با افزایش ۴۰درصدی قیمت موافقت کرد که از ۵هزار تومان به ۷ هزار تومان و از ۲۵هزار تومان به ۳۴هزار تومان افزایش یافت.
او با تاکید بر اینکه با توجه به افزایش نرخ ارز و رشد هزینه‌ها و برای جلوگیری از افزایش قیمت بلیت موافقت کردیم که هزینه‌های خدمات فرودگاهی را به ایرلاین‌ها ۳۵درصد کاهش دهیم، افزود: با وجود حمایت‌هایی که شرکت فرودگاه‌ها در سال‌های اخیر از ایرلاین‌ها کرده، تاکنون این مبلغ از سوی ایرلاین‌ها پرداخت نشده و بدهی فقط بابت این مبلغ، به ۱۰۰میلیارد تومان رسیده است.
به گفته وی، با توجه به درآمد هزینه‌ای بودن شرکت فرودگاه‌ها، این شرکت حق دارد تا با اعمال فشار بر ایرلاین‌ها مطالباتش را دریافت کند. مه‌آبادی اضافه کرد: باید با برخی ایرلاین‌ها محکم‌تر برخورد کنیم، زیرا تداوم شرایط موجود منجر به تعطیلی یا کاهش خدمات ایرلاین‌ها و در نهایت توقف خدمات خواهد بود. این ایرلاین‌ها توانایی مالی دارند که دلیل اثبات آن، توانایی مالی و خرید ناوگان و همین‌طور تجارت‌هایی است که خارج از این حوزه انجام می‌دهند.
مه‌آبادی با اشاره به اینکه شرکتی مانند ماهان برای پروازهای حج مجبور شده هواپیمای پهن‌پیکر خود را در پروازهای داخلی استفاده کند، گفت: شرکت فرودگاه‌ها خود را موظف می‌داند تا به این ایرلاین و شرکت هما کمک کند، اما مابقی شرکت‌ها که چنین اجبارهایی ندارند، موظف به پرداخت مطالبات شرکت فرودگاه‌ها هستند.
پیشنهادهای اروپایی‌ها برای صنعت هوایی ایران
با توجه به گسترده‌بودن تحریم‌ها علیه صنعت هوایی، ایران در دوران تحریم در این زمینه محدودیت‌های زیادی داشت اما بعد از توافق و در طول روزها و هفته‌های گذشته رفت‌وآمدهای بسیاری از سوی کشورهای اروپایی و دیگر کشورها برای تعامل هوایی وجود داشته است.
مه‌آبادی با بیان این مطلب افزود: پیشنهادهای مختلفی از طرف آنها برای شرکت فرودگاه‌های ایران آورده شده است که تمام متخصصان در شرکت فرودگاه‌ها تلاش می‌کنند، با بررسی دقیق این پیشنهادها، بهترین انتخاب را برای مردم ایران به ارمغان آورند تا از فضای پس از تحریم بیشترین استفاده را کنند.
غفلت‌های تاریخی در شرکت فرودگاه‌ها جبران می‌شود
تلاش شرکت فرودگاه‌ها در دوره مدیریت جدید، ارتقای همزمان سطح ایمنی و کیفیت خدمات‌رسانی به مردم است. مه‌آبادی با بیان این مطلب افزود: در سال‌جاری با صرف بیش از ۲۵۰ میلیارد تومان اعتبار، تلاش می‌کنیم در حوزه‌های تجهیزات کمک ناوبری و ارتباطی و فناوری یکی از مهم‌ترین قدم‌ها را در ارتقای ایمنی در فضای کشور و فرودگاه‌ها برداریم. همچنین با هزینه‌ای افزون‌بر ۳۹۰میلیارد تومان بنا داریم در سال‌جاری بیش از ۶۰ طرح مهم ناظر بر توسعه و بهسازی فرودگاه‌ها را به اجرا درآوریم. همچنین افزون‌بر ۱۳۰ میلیارد تومان اعتبار برای تجهیزات فرودگاهی
اختصاص داده شده است.
وی با اشاره به اینکه در دهه‌های گذشته همه تمرکز و تفکر شرکت فرودگاه‌ها، ساخت‌وساز و خرید تجهیزات بوده است، افزود: در صنعت فرودگاهی ما، ۲ غفلت تاریخی اتفاق افتاده که یکی از آنها غفلت از منابع انسانی است. با وجود اینکه شرکت، خدمات محور و متمرکز بر نیروی انسانی است، این غفلت رخ داده که نتیجه آن این شده که صنعت هوایی ما به‌ویژه در حوزه فرودگاهی با بحران مدیریت و نیروی انسانی کارآمد مواجه شده است.
مه‌آبادی معتقد است غفلت دوم و مهم‌تر، غفلت از مردم و خدمات‌رسانی به مردم بوده است. به گفته وی، در دولت تدبیر و امید بناست برای برون‌رفت از این ناهنجاری‌ها گام‌هایی برداشته شود، به‌ویژه که در دوران پساتحریم، رسالت مهمی بر دوش این صنعت است.
آغاز طرح تحول فرودگاهی همزمان با اعزام حجاج
مدیر عامل شرکت‌فرودگاه‌ها با اشاره به کلید خوردن چند طرح مهم توسعه در این شرکت به عنوان طرح تحول خدمات‌رسانی به مسافران در نظام فرودگاهی کشور در هفته دولت افزود: این طرح همزمان با آغاز فرآیند نقل‌وانتقال مسافران به سرزمین وحی و بازگشت حجاج آغاز خواهد شد.
وی با اشاره به رونمایی از پورتال جدید شرکت فرودگاه‌ها یادآوری کرد که پروازهای حج دارای صفحه ویژه‌ای برای اطلاع‌رسانی دقیق در این پورتال خواهند بود. به گفته وی، طرح تحول فرودگاهی در قالب یک طرح پایلوت در فرودگاه‌های مهرآباد و مشهد اجرا شده و بعد از برطرف کردن ضعف‌ها، ابتدا در فرودگاه امام خمینی و بعد در سایر فرودگاه‌ها اجرا خواهد شد.
تکریم مسافران در فرودگاه‌ها
طرح راهنمایی مسافران با هدف کاهش استرس سفر و تکریم مسافران از دیگر طرح‌های ویژه شرکت فرودگاه‌ها در دوران جدید است. به گفته مه‌آبادی در این راستا، در فرودگاه مهرآباد، ۳۵ نفر کارکنان آموزش‌دیده آشنا با اصول مهمانداری و مدیریت ترمینال و مهارت‌های ارتباطی، با فرم‌های ویژه به راهنمایی مسافران خواهند پرداخت. آنطور که او می‌گوید در این طرح راهنمایان زائران با فرم‌های فسفری رنگ و راهنمایان مسافران با فرم‌های آبی، در فرودگاه‌ها حضور خواهند داشت. همچنین فرم‌های ویژه برای کارکنان حوزه حمل بار در نظر گرفته شده است.
آنطور که مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور می‌گوید، برای ساماندهی علائم راهنمایی و اطلاع‌رسانی در فرودگاه مهرآباد، ۱۰۲میلیون تومان هزینه شده است.
به گفته وی، قرار است در دوره جدید، فرودگاه‌ها برسر خدمات‌رسانی به مردم رقابت کنند و این مسئله یکی از محورهای ارزیابی توان مدیران فرودگاه‌ها خواهد بود.
معاون وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد: حل معضل تاریخی چرخ‌های دستی فرودگاه‌ها به عنوان یکی از چالش‌های فرودگاهی در دوران بعد از انقلاب، از دیگر برنامه‌های طرح تحول فرودگاهی است. همچنین قرار است، در طرح نوسازی ناوگان تاکسیرانی، ۱۲۰۰ تاکسی به ناوگان فرودگاه‌ها اضافه شود که ۷۰ دستگاه آنها «تویوتا کمری» خواهد بود.
به گفته وی در راستای نوسازی ناوگان، با همکاری «صندوق مهر کارآفرین»، تسهیلات با نرخ ۴درصد به تاکسی‌های فرودگاه اعطا خواهد شد. بهره‌برداری از فضای ۱۲هزار متری پارکینگ ۴ طبقه فرودگاه مهرآباد که ظرفیت ۲هزار و ۵۰۰ خودرو را دارد و با سرمایه افزون‌بر ۳۱ میلیارد تومان بخش خصوصی ساخته شده، از دیگر برنامه‌های شرکت فرودگاه‌ها در هفته دولت است.
