تین‌نیوز| اپلیکیشن‌های تاکسی‌یاب در ایران، کمتر از یک سال کاری کرده‌اند که خیلی از مردم تاکسی‌تلفنی‌ها را به‌کلی فراموش کرده‌اند البته این فرایند اگرچه برای مردم با سرعت و تا حد زیادی بدون دغدغه صورت گرفته اما فراز و نشیب‌های زیادی داشت.
به گزارش میزان، روزنامه وقایع اتفاقیه نوشت: اپلیکیشن‌های تاکسی‌یاب در همین ایران خودمان در کمتر از یک سال، کاری کرده‌اند که خیلی از مردم تاکسی‌تلفنی‌ها را به‌کلی فراموش کرده‌اند؛ البته این فرایند اگرچه برای مردم با سرعت و تا حد زیادی بدون دغدغه صورت گرفته اما در درون خودش فراز و نشیب‌های زیادی داشته است. قدیمی‌ترین اپلیکیشن یا حداقل معروف‌ترین آنها «اسنپ» بود که فعالیتش بارها با مخالفت نهادهای زیادی مواجه شد و مدتی هم تاکسیرانی با شکایت از آن و ادعای ضربه‌زدن به زندگی چندین هزار راننده تاکسی، خواستار توقف فعالیت‌های این اپلیکیشن و نمونه‌های مشابهش شد اما به دلایل زیادی از جمله رضایت بسیار زیاد مردم از این دست اپلیکیشن‌ها، حرف نهادهای مختلف به کرسی ننشست؛ بنابراین بهترین کار برای آنها و احتمالا برای مصرف‌کننده این بود که دیگران هم وارد این فضای رقابتی بشوند. به‌این‌ترتیب، تاکسیرانی اواخر سال گذشته اعلام کرد که از سامانه تاکسی‌یابی خودش که می‌گفت امن‌تر و ارزان‌تر است، رونمایی خواهد کرد و این اتفاق در فروردین امسال رخ داد.
حالا صحبت از مجوز‌دادن به سایر اپلیکیشن‌های موبایلی تاکسی‌یاب می‌شود. این خبر را مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری سراسر کشور با تأکید بر اینکه انحصارگرایی در تاکسی‌یاب‌های اینترنتی پذیرفته نیست، منتشر کرد و گفت: «اعمال انحصار در فعالیت این شرکت‌ها با تاکسیرانی‌ها، زمینه رانت را فراهم می‌کند.»
مسعود طبیبی گفت: «تاکنون سه گروه به‌عنوان شرکت‌های تاکسی‌یاب به اعضای خود معرفی کردیم که فعلا می‌توانند به شهروندان خدمات بدهند. این اپلیکیشن‌ها به ترتیب «هیترو»، «جابه‌جا» و «اسکورت» نام دارند. درحقیقت هر گروهی که مجوزهای اولیه فعالیت را شامل پروانه فعالیت در زمینه‌های مرتبط با موضوع فعالیت خود، نماد تجارت الکترونیک و مجوز وزارت فرهنگ‌وارشاد را دریافت کرده و فراخوان اتحادیه را تکمیل کرده باشد، می‌تواند وارد این عرصه شود و پروانه موقت (سه یا 6 ماهه) را با حمایت اتحادیه از طریق تاکسیرانی‌های شهرهای مختلف دریافت کند.»
او ادامه داد: «رانندگان تاکسی مختار هستند با هریک از این گروه‌ها کار کنند؛ البته رانندگان آژانس‌ها نیز در اولویت بعدی، با کسب مجوز همکاری از سوی آژانس تحت فعالیت، می‌توانند از خدمات این مجموعه‌ها استفاده کنند. در مدل مدنظر ما، رانندگان همزمان می‌توانند با چندین شرکت تاکسی‌یاب کار کنند؛ در چنین شرایطی فضای رقابت میان این شرکت‌ها ایجاد خواهد شد و هریک برای جذب راننده بیشتر، تسهیلات متفاوتی را ارائه خواهند کرد. به‌این‌ترتیب، راننده می‌تواند با همکاری یک یا چند شرکت از تسهیلات متفاوتی برخوردار شود و به‌این‌ترتیب انحصارگرایی در میان این شرکت‌ها که زمینه‌ساز ایجاد رانت است، از بین خواهد رفت و بی‌تردید در این میان، نفع مناسبی نصیب رانندگان و شهروندان خواهد شد.»
طبیبی ادامه داد: «در این چارچوب، مسائل رفاهی تاکسیرانان که عموما در قالب هزینه‌های دولتی دیده می‌شد، می‌تواند از طریق بخش خصوصی علاقه‌مند به فعالیت در‌این‌زمینه تأمین شود. درحال‌حاضر دو شرکت تاکسی‌یاب موبایلی اسنپ و تپسی اعلام می‌کنند رانندگانی که اپلیکیشن ما را نصب می‌کنند، نمی‌توانند اپلیکیشن شرکت دیگری را نصب کنند. اگر در این مدل‌ها انحصار موجود از بین برود، منافع راننده و مسافر بیش‌ازپیش تأمین و خدمات بهتری به شهروندان و تاکسیرانان حرفهای ارائه خواهد شد. در برخی شهرها وقتی درباره حرکت در مسیر ایجاد شرکت‌های تاکسی‌یاب اینترنتی سؤال می‌شود، اعلام شده که این موضوع در مرحله مزایده و مناقصه است، این اقدام موجب ایجاد رانت خواهد شد زیرا در مزایده، تنها یک شرکت باید پیروز باشد و سایرین به کنار بروند. در این مزایده‌ها یا مناقصه‌ها به‌دلیل حذف امکان فعالیت همزمان چند شرکت به رانندگان و شهروندان در یک شهر، عملا امکان سازش‌های اداری میان گروه‌های بانفوذ که لزوما بهترین شرکت هم نیستند، با سازمان‌های اداری مربوطه قوت پیدا می‌کند و نتیجه آنکه منافعی که می‌شود در سایه رقابت برای عموم شهروندان و رانندگان هزینه شود، میان تعداد محدودتری از ذی‌نفعان مرتبط با این مناقصات و مزایدات می‌تواند خدای‌ناکرده تقسیم شود.»
طبیبی همچنین تأکید کرد که ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی، شامل تاکسی‌ها باید در مدل تاکسی‌یاب‌های اینترنتی اولویت داشته باشند اما نباید انحصارگرایی وجود داشته باشد. مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری کشور با اشاره به موافقت ضمنی سرپرست سازمان تاکسیرانی برای پذیرش مدل اتحادیه برای استفاده همزمان رانندگان از خدمات چندین شرکت تاکسی‌یاب اینترنتی ابراز امیدواری کرد: «سازمان تاکسیرانی شهر تهران هم با چند شرکتی‌بودن موافق است. در چنین شرایطی، فضای استفاده از شرکت‌های مختلف فراهم می‌شود و می‌توان «کارپینو» را نیز در سطح ملی برای استفاده تاکسی‌ها معرفی کرد.» قبلا هم رئیس سازمان تاکسیرانی در مورد اپلیکیشن خود تاکسیرانی با نام «کارپینو» گفته بود: «در مرحله اول، هشت هزار راننده تاکسی از طریق دانشکده تاکسیرانی آموزش می‌بینند تا بتوانند از این اپلیکیشن استفاده کنند.» نکته جالب در حرفهای او این بود که اعلام کرده بود، این اپلیکیشن تنها اپلیکیشن قانونی موجود است. او گفته بود: «کارپینو اولین و تنها مجموعه مجاز و دارای استانداردهای لازم جابه‌جایی مسافر از طریق مراجع قانونی به شمار می‌رود و فعلا فقط تاکسی‌های شهر تهران در آن فعال هستند اما به مرور آژانس‌ها نیز به آن اضافه می‌شوند.»
طبق اظهارات مظفر، سامانه اختصاصی سازمان تاکسیرانی در مقایسه با اپلیکیشن‌های موجود و فعال در کشور، مزایایی را ارائه می‌دهد که از میان آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: «ایستگاه‌ها و توقفگاه‌های اختصاصی در مراکز پررفت‌وآمد، تأییدیه سلامت جسم و روان تمامی رانندگان از مراکز مربوطه، ارائه خدمات بیمه‌ای مسافران برای نخستین‌بار، استفاده از سرورهای بومی و داخلی برای ذخیره داده‌های اپلیکیشن، دسترسی به اطلاعات کامل هویتی و شخصی رانندگان به همراه محل سکونت آنها، امکان ثبت درخواست بدون اپلیکیشن از طریق اینترنت یا بدون اینترنت از طریق سامانه تلفنی، پاسخگویی شبانه‌روزی اپراتورهای مرکز، مجوز کامل تردد تمامی خودروها در محدوده طرح ترافیک یا زوج و فرد، امکان سفارش خودروی هیبریدی، مدرن، وَن یا خودروی با راننده زن، کسب مجوز قیمت رقابتی و ارائه قیمتی پایین‌تر.»
گفتنی است رئیس سازمان تاکسیرانی شهر تهران معتقد است که این راهکار، حتی با وجود قیمت رقابتی، باعث افزایش درآمد رانندگان خواهد شد و رانندگانی که در این طرح شرکت نمی‌کنند نیز از اجرای آن گلایه‌ای ندارند. همین حرف‌ها کافی بود که اپلیکیشن‌های قدیمی‌تر مانند اسنپ، امکانات جدیدی مانند راننده خانم، مسیر ثانویه و... را در برنامه‌هایشان قرار دهند. اینها همه برای مصرف‌کننده‌ها خبر خوبی است و این حدس را که با پا گرفتن اپلیکیشن‌ها قیمت خدمات آنها بالاتر خواهد رفت، رد می‌کند و به مصرف‌کننده انتخاب‌های بیشتری می‌دهد.
