سفر هوایی همگانی شد
تین‌نیوز| «همگانی شدن سفر هوایی» و «توزیع بهینه مکانی و زمانی» اهدافی بود که وزارت راه و شهرسازی از طریق خروج نرخ بلیت هواپیما از حالت دستوری و آزادسازی کامل آن دنبال می‌کرد.
به گزارش روزنامه جهان صنعت، همزمان با تصمیم دولت و با مصوبه شورای‌عالی هواپیمایی، آزادسازی نرخ بلیت هواپیما از اوایل سال 93 عملیاتی شد و بر این اساس، قیمت بلیت هواپیما مانند پروازهای خارجی، بدون اینکه «حداقل» خاصی داشته باشد با مزیت تعیین «حداکثر» قیمت همراه شد. براساس همین ویژگی آزادسازی نرخ بلیت باعث شد به جای تعیین نرخ ثابت بلیت توسط نهادهای دولتی، قیمت‌ها بر اساس خدمات، فصل سال، حجم تردد و سایر عوامل اثرگذار بر میزان «تقاضا» تعیین شود.
به گزارش روزنامه جهان صنعت، همزمان با تصمیم دولت و با مصوبه شورای‌عالی هواپیمایی، آزادسازی نرخ بلیت هواپیما از اوایل سال 93 عملیاتی شد و بر این اساس، قیمت بلیت هواپیما مانند پروازهای خارجی، بدون اینکه «حداقل» خاصی داشته باشد با مزیت تعیین «حداکثر» قیمت همراه شد. براساس همین ویژگی آزادسازی نرخ بلیت باعث شد به جای تعیین نرخ ثابت بلیت توسط نهادهای دولتی، قیمت‌ها بر اساس خدمات، فصل سال، حجم تردد و سایر عوامل اثرگذار بر میزان «تقاضا» تعیین شود.
این اقدام در ابتدا مخالفان زیادی داشت اما سرانجام با اجرای آن نتایج نسبتا مطلوبی به دست آمد به طوری که تعداد مسافران هوایی در هفت ماهه سال گذشته بیش از 18 درصد افزایش داشت. افزایش ۱۲ درصدی حمل‌ونقل هوایی نیز از دیگر نتایج آزادسازی نرخ بلیت در این حوزه بود. تجارب موفق جهانی و لزوم نزدیک شدن به استانداردهای بین‌المللی برای ایجاد فضای رقابتی باعث شد این اقدام به سرعت پس از روی کار آمدن دولت یازدهم در دستور کار قرار گیرد. کاهش قیمت در زمان‌های کم سفر و برای مسیرهای کم تردد از زمانی که قیمت‌ها آزاد شده یکی از مهم ترین فواید این اقدام بود به طوری که در برخی از روزهای سال می‌توان بلیت مسیرهای هوایی طولانی را با پرداخت حدود 40 هزار تومان تهیه کرد.
قیمت چگونه تعیین می‌شود
پیش از آزادسازی نرخ بلیت هواپیما، قیمت‌ها به صورت دستوری از سوی شورای‌عالی هواپیمایی تعیین و با تایید رییس‌جمهور ابلاغ می‌شد. قیمت یک پرواز به تناسب افزایش نرخ سوخت هواپیما و هزینه تمام شده پرواز برای ایرلاین‌ها تغییر می‌کند. افزایش نرخ سوخت هواپیما یا هزینه خدمات ایرلاین‌ها از جمله مواردی است که ممکن است باعث افزایش قیمت بلیت‌ها باشد.
براساس آخرین محاسبات انجام شده در سال 93 قیمت تمام شده برای هر ساعت صندلی پرواز حداقل ۱۳۰ هزار تومان است. این میزان بدون شک در سال‌جاری افزایش یافته است. در برخی پروازها این نرخ به تناسب نوع هواپیما و نوع ایرلاین تا بیش از ۲۰۰ هزار تومان می‌رسد. با این وجود با همین میزان هزینه هم سفر با هواپیما برای مشتریان مقرون به صرفه است و همین مزیت باعث افزایش مسافران هوایی پس از آزادسازی نرخ بلیت‌ها شده است.
گرانی در روزهای اوج
آزادسازی نرخ بلیت هواپیما و افزایش پروازهای چارتری در ایام نوروز نیز باعث تعدیل قیمت‌ها شد و افزایش بهای بلیت در این مقطع از سال را منطقی‌تر کرد. با وجود اینکه در ابتدای اجرای این طرح بسیاری از صاحبنظران از عدم تناسب عرضه و تقاضا در این حوزه و در نتیجه افزایش نجومی قیمت‌ها ابراز نگرانی می‌کردند اما چنین مشکلی تاکنون در روند فروش بلیت هواپیما رخ نداده است. از سوی دیگر نگاهی به آمار موجود از پروازها و نحوه رضایت مسافران مهم‌ترین ملاکی است که برای سنجش میزان اثرگذاری آزادسازی نرخ بلیت‌ها وجود داشته باشد.
در تعطیلات نوروز که ایام پیک مسافرت‌های هوایی محسوب می‌شود افزایش قیمت در شرایطی که نرخ بلیت‌ها شناور است، امری طبیعی است. اما آنچه اهمیت ویژه‌ای دارد این است که این افزایش قیمت‌ها منطقی و متناسب با نوع پرواز باشد و از سوی دیگر طیف‌های قیمتی مختلف براساس کیفیت خدمات پروازی وجود داشته باشد. به طور مثال در ایام عید برای یک پرواز به بندرعباس از 190 تا 500 هزار تومان بلیت وجود داشت. بر همین اساس مسافران با توان مالی مختلف امکان خرید بلیت مورد نظر خود را داشتند.
افزایش تقاضا در صنعت هوایی
به گفته قائم‌مقام مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران در نوروز۹۶ در فرودگاه مهرآباد ۶۸۵۲ پرواز انجام و ۸۳۰ هزار و ۴۲۳ مسافر اعزام و پذیرش شدند. در نوروز امسال نشست و برخاست هواپیما در فرودگاه مهرآباد به رشد ۱۵ درصدی رسیده است. فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) نیز با انجام ۳۹۱۳ پرواز به رشد ۱۴ درصدی در آمار پروازی رسید.
آزادسازی نرخ تعرفه خدمات فرودگاهی نیز از دیگر برنامه‌هایی است که در راستای توسعه صنعت هوایی کشور در دستور کار قرار دارد. این اقدام وابسته به تصمیم دولت و سازمان هواپیمایی کشوری است و به گفته مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها باعث افزایش قیمت بلیت‌ها نخواهد شد.
در شرایطی که مکانیسم رقابت در بخش فروش بلیت و ایرلاین‌ها در حال توسعه است، خدمات فرودگاهی و ناوبری هوایی به دلیل وجود انحصار و تعرفه‌های دولتی هنوز آزادسازی نشده و قرار است به صورت تدریجی آزاد شود.
براساس درخواست دولت و سازمان هواپیمایی کشوری، پس از آزادسازی نرخ بلیت هواپیما، باید آزادسازی یا واقعی شدن تعرفه‌های فرودگاهی انجام می‌شد و شرکت فرودگاه‌ها در این زمینه پیشنهاداتی را به شورای‌عالی هواپیمایی کشوری ارائه داده آزادسازی نرخ تعرفه‌ها در این بخش نیز در دستور کار شورا و همچنین سازمان هواپیمایی کشوری قرارگرفته است.
با آزادسازی تدریجی تمام بخش‌های صنعت هوایی از سوی می‌توان به افزایش کیفیت خدمات امیدوار بود و از سوی دیگر می‌توان روی توان رقابت ایرلاین‌های داخلی برای رقابت به ایرلاین‌های بزرگ منطقه حساب کرد. در شرایطی که کشورهای همسایه ایران بهترین خطوط پروازی جهان را در اختیار گرفته اند ایران با وجود برخورداری از مزیت‌های نسبی خود بدون آزادسازی قیمت خدمات نمی‌تواند در این رقابت موفق باشد.
قیمت چگونه تعیین می‌شود
پیش از آزادسازی نرخ بلیت هواپیما، قیمت‌ها به صورت دستوری از سوی شورای‌عالی هواپیمایی تعیین و با تایید رییس‌جمهور ابلاغ می‌شد. قیمت یک پرواز به تناسب افزایش نرخ سوخت هواپیما و هزینه تمام شده پرواز برای ایرلاین‌ها تغییر می‌کند. افزایش نرخ سوخت هواپیما یا هزینه خدمات ایرلاین‌ها از جمله مواردی است که ممکن است باعث افزایش قیمت بلیت‌ها باشد.
براساس آخرین محاسبات انجام شده در سال 93 قیمت تمام شده برای هر ساعت صندلی پرواز حداقل ۱۳۰ هزار تومان است. این میزان بدون شک در سال‌جاری افزایش یافته است. در برخی پروازها این نرخ به تناسب نوع هواپیما و نوع ایرلاین تا بیش از ۲۰۰ هزار تومان می‌رسد. با این وجود با همین میزان هزینه هم سفر با هواپیما برای مشتریان مقرون به صرفه است و همین مزیت باعث افزایش مسافران هوایی پس از آزادسازی نرخ بلیت‌ها شده است.
گرانی در روزهای اوج
آزادسازی نرخ بلیت هواپیما و افزایش پروازهای چارتری در ایام نوروز نیز باعث تعدیل قیمت‌ها شد و افزایش بهای بلیت در این مقطع از سال را منطقی‌تر کرد. با وجود اینکه در ابتدای اجرای این طرح بسیاری از صاحبنظران از عدم تناسب عرضه و تقاضا در این حوزه و در نتیجه افزایش نجومی قیمت‌ها ابراز نگرانی می‌کردند اما چنین مشکلی تاکنون در روند فروش بلیت هواپیما رخ نداده است. از سوی دیگر نگاهی به آمار موجود از پروازها و نحوه رضایت مسافران مهم‌ترین ملاکی است که برای سنجش میزان اثرگذاری آزادسازی نرخ بلیت‌ها وجود داشته باشد.
در تعطیلات نوروز که ایام پیک مسافرت‌های هوایی محسوب می‌شود افزایش قیمت در شرایطی که نرخ بلیت‌ها شناور است، امری طبیعی است. اما آنچه اهمیت ویژه‌ای دارد این است که این افزایش قیمت‌ها منطقی و متناسب با نوع پرواز باشد و از سوی دیگر طیف‌های قیمتی مختلف براساس کیفیت خدمات پروازی وجود داشته باشد. به طور مثال در ایام عید برای یک پرواز به بندرعباس از 190 تا 500 هزار تومان بلیت وجود داشت. بر همین اساس مسافران با توان مالی مختلف امکان خرید بلیت مورد نظر خود را داشتند.
افزایش تقاضا در صنعت هوایی
به گفته قائم‌مقام مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران در نوروز۹۶ در فرودگاه مهرآباد ۶۸۵۲ پرواز انجام و ۸۳۰ هزار و ۴۲۳ مسافر اعزام و پذیرش شدند. در نوروز امسال نشست و برخاست هواپیما در فرودگاه مهرآباد به رشد ۱۵ درصدی رسیده است. فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) نیز با انجام ۳۹۱۳ پرواز به رشد ۱۴ درصدی در آمار پروازی رسید.
آزادسازی نرخ تعرفه خدمات فرودگاهی نیز از دیگر برنامه‌هایی است که در راستای توسعه صنعت هوایی کشور در دستور کار قرار دارد. این اقدام وابسته به تصمیم دولت و سازمان هواپیمایی کشوری است و به گفته مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها باعث افزایش قیمت بلیت‌ها نخواهد شد.
در شرایطی که مکانیسم رقابت در بخش فروش بلیت و ایرلاین‌ها در حال توسعه است، خدمات فرودگاهی و ناوبری هوایی به دلیل وجود انحصار و تعرفه‌های دولتی هنوز آزادسازی نشده و قرار است به صورت تدریجی آزاد شود.
براساس درخواست دولت و سازمان هواپیمایی کشوری، پس از آزادسازی نرخ بلیت هواپیما، باید آزادسازی یا واقعی شدن تعرفه‌های فرودگاهی انجام می‌شد و شرکت فرودگاه‌ها در این زمینه پیشنهاداتی را به شورای‌عالی هواپیمایی کشوری ارائه داده آزادسازی نرخ تعرفه‌ها در این بخش نیز در دستور کار شورا و همچنین سازمان هواپیمایی کشوری قرارگرفته است.
با آزادسازی تدریجی تمام بخش‌های صنعت هوایی از سوی می‌توان به افزایش کیفیت خدمات امیدوار بود و از سوی دیگر می‌توان روی توان رقابت ایرلاین‌های داخلی برای رقابت به ایرلاین‌های بزرگ منطقه حساب کرد. در شرایطی که کشورهای همسایه ایران بهترین خطوط پروازی جهان را در اختیار گرفته اند ایران با وجود برخورداری از مزیت‌های نسبی خود بدون آزادسازی قیمت خدمات نمی‌تواند در این رقابت موفق باشد.
