چگونه انتخابات، آینده نفت را رقم میزند؟
در حالی که برجام اوضاع حوزه نفت ایران را در بسیاری از زمینهها دستخوش تغییراتی کرده است، چگونگی رقم خوردن نتیجه انتخابات تا حد زیادی در تداوم دستاوردهای نفتی و یا پشت پا زدن به آنها تاثیر گذار است.
به گزارش جهان اقتصاد، با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری، چشم بازیگران جهانی و داخلی نفت به تحولات آینده کشور دوخته شده است. پیروزی بی چون و چرای ایران در مذاکرات درون سازمانی اوپک که منجربه بازیابی سهم کشور از بازار نفت جهان شد، افزایش صادرات نفت و فرآوردههای نفتی، افزایش برداشت از میدانهای مشترک و تکمیل طرحهای در راه مانده ای مانند بهره برداری از 5 فاز پارس جنوبی و 4 پتروشیمی که اخیرا اجرا شد بخشی از دستاوردهای 4 ساله کشور در صنعت نفت است.
چگونگی تحولات آینده کشور و تداوم ثبات سیاسی یا بر هم خوردن آن تاثیری مستقیم بر حوزه نفت خواهد داشت. در اولین نگاه، عقب نشینی از مواردی که در برجام به آنها متعهد شده ایم و بازگشت تحریمها با بیرون انداختن ایران از بازار نفت و کاهش عرضه جهانی، در بالا رفتن بهای طلای سیاه تاثیر گذار است. در شرایطی که با اجرایی شدن توافق کاهش تولید، عربستان در حال واگذار کردن سهمش از بازار نفت به ایران است، روی کارآمدن محافظه کاران و تکرار آرمانگراییهای خلاف منطق و مصلحتشان میتواند خبر خوبی برای آنها باشد.
همانطور که وزیر نفت اخیرا در اظهار نظرهایش تاکید میکند، نتیجه انتخابات در بسیاری از موضوعات مربوط به صنعت نفت تاثیر گذار است. باز شدن گره قراردادهای نفتی که اهمیت غیر قابل انکاری در انتقال فناوری روز جهان به کشور و همچنین تامین سرمایه لازم برای پیشبرد طرحها دارد، تنها یکی از موضوعاتی است که در گرو چگونگی رقم خوردن نتیجه انتخابات است. انتقال فناوریهای جدید به کشور برای بالا بردن بهره وری در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی ضروری است چرا که با بالا رفتن عمر میدانهای نفتی و تاسیسات، به اقدامات احیایی نیاز است. بعنوان مثال ذخایر نفت کشور بالغ بر 700 میلیارد بشکه است که با روشهای سنتی تنها امکان برداشت 25 درصد از آن وجود دارد. در این زمینه تزریق گاز به میادین برای بالا بردن ضریب بازیافتدر این زمینه ثبات کشور و تامین امنیت سرمایه گذاران برای ورود سرمایه خارجی امری حیاتی است.
درباره ضرورت نیاز به سرمایه گذاریهای خارجی نیز میتوان به اظهارات اخیر رئیس جمهور اشاره کرد. روحانی در مناظره انتخاباتی که روز جمعه برگزار شد، با اشاره به اینکه هم اکنون 200 میلیارد دلار طرح در نفت و گاز داریم از دشواری تامین سرمایه لازم برای اجرای طرحها که به بهبود اشتغالزایی منجر میشود، سخن گفت.
هم اکنون که در آستانه افتتاح فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس قرار داریم، جریانهای مصادره گر مثل قبل برای تصاحب دستاوردهای کشور به تکاپو افتاده اند. در حالی که زنگنه در برنامه افتتاحهای اخیر، موفقیت طرحها را فرا دولتی دانسته بود و از همه مدیران نفتی قبلی تشکر کرده بود، دوباره برخی جریانها درصدند تا به ثمر رسیدن خودکفایی در تولید بنزین را به نام خود بزنند. آنها بدون اشاره به گشودگیهای حاصل از برجام شامل افزایش درآمد کشور و فراهم شدن امکان دریافت تجهیزات از خارج کشور، در بیان توان و اقدامات خود به مبالغه میپردازند و وانمود میکنند که به نتیجه رسیدن این طرحها در شرایط کنونی (و نه در دوره دولت گذشته) نه نتیجه ناکارآمدی مدیریت قبلی که تنها به سبب سپری شدن زمان مناسب اجرای طرحها بوده است.
تداوم موفقیتهای صنعت نفت ایران چه در صحنه جهانی و چه در داخل کشور به ثبات سیاسی و ادامه راهبردی مشخص بستگی دارد. هم اکنون سرمایه گذاران خارجی به دلیل اقدامات تنش زای 8 ساله دولتهای نهم و دهم، نگران تامین امنیت سرمایه گذاریشان در ایران هستند. از طرف دیگر پایبندی غرب به برجام که دروازه موفقیتهای نفتی را به روی کشور گشوده است، وابسته به تداوم عقلانیت در کشور و پرهیز از آرمانگراییهای افراطی و غیر واقعی است.