دلایل فعالیت چینیها در گردشگری ایران
«هتل کافی ندارید، مجبور شدیم خودمان اقامتگاه بزنیم. راهنمای مسلط به زبان چینی کم دارید، مجبور شدیم خودمان راهنما بیاوریم. ما به دنبال گسترش روابط توریستی چین و ایران هستیم و از تجار و گردشگرانمان هم خواهش کردهایم به قوانین و آداب و رسوم ایران احترام بگذارند»؛ این لب کلام صحبتهای سفیر چین درباره خبرهایی بود که در ماههای اخیر اعتراضات زیادی در میان فعالان صنعت گردشگری ایران به وجود آورده؛ خبرهایی با عناوین «راهاندازی اقامتگاههای غیرمجاز چینی در تهران» و «چینیها صنعت گردشگری ایران را دور زدند» که واکنشهای مختلفی را در پی داشتهاند، ولی او میگوید چیزی دربارهشان نشنیده و مسوولان ایرانی هم در این باره با او صحبتی نکردهاند.
«هتل کافی ندارید، مجبور شدیم خودمان اقامتگاه بزنیم. راهنمای مسلط به زبان چینی کم دارید، مجبور شدیم خودمان راهنما بیاوریم. ما به دنبال گسترش روابط توریستی چین و ایران هستیم و از تجار و گردشگرانمان هم خواهش کردهایم به قوانین و آداب و رسوم ایران احترام بگذارند»؛ این لب کلام صحبتهای سفیر چین درباره خبرهایی بود که در ماههای اخیر اعتراضات زیادی در میان فعالان صنعت گردشگری ایران به وجود آورده؛ خبرهایی با عناوین «راهاندازی اقامتگاههای غیرمجاز چینی در تهران» و «چینیها صنعت گردشگری ایران را دور زدند» که واکنشهای مختلفی را در پی داشتهاند، ولی او میگوید چیزی دربارهشان نشنیده و مسوولان ایرانی هم در این باره با او صحبتی نکردهاند.
تشریک مساعی توریستی ایران و چین
سفیر چین در ایران، صبح دیروز 16 خرداد، در جریان یک نشست خبری در سفارتخانه این کشور در تهران در پاسخ به سوال خبرنگار «دنیای اقتصاد» درباره نگرانی بدنه صنعت گردشگری ایران از راهاندازی «اقامتگاههای غیرمجاز» و «عدم استفاده از راهنمایان محلی از سوی تورهای چینی» گفت: «طبیعتا برای ما همکاریهای توریستی بین دو کشور بسیار مهم است. در سال 2014 نیز در خلال سفر رئیس جمهور روحانی به شانگهای، تفاهمنامه گردشگری برای تقویت روابط بین دو کشور امضا شد. در سال گذشته هم جلسه فوقالعادهای از طرف ایران برای صنعت گردشگری جهانی برگزار شد و معاون وزارت توریسم چین هم در راس یک هیات بلندپایه به ایران سفر کرد.»
یانگ سن ادامه داد: «سفر چینیها به ایران، روز به روز افزایش مییابد و ما باید امکانات این سفرها را در ایران فراهم کنیم. در تهران تعداد هتلها خیلی کم است از طرفی بعضی از گردشگران و تجار چینی به زبان فارسی و انگلیسی مسلط نیستند و به راهنماهای مسلط به زبان چینی احتیاج دارند؛ درحالیکه راهنمای ایرانی مسلط به زبان چینی در ایران خیلی کم است، بنابراین مجبوریم از راهنماهای چینی استفاده کنیم.» وی با تاکید بر اینکه چین مایل است روابط توریستیاش را بهطور مثبت گسترش دهد، اذعان کرد: «ما برای بهبود تسهیلات توریستی تلاش میکنیم و به همین دلیل در سالهای اخیر رشته زبان چینی در موسسات آموزشی ایران راهاندازی شده است. ما دوست داریم همانطور که از نظر سیاسی همکاری و تعامل خوبی با ایران داریم، از نظر توریستی هم این تعامل وجود داشته باشد.»
این دیپلمات چینی که از سال 2014 تا به حال بر کرسی سفارت چین در ایران تکیه زده، درباره اینکه آیا مسوولان ایرانی تا به حال درباره تعطیلی یا اقدام برای اخذ مجوز برای اقامتگاههای گردشگران چین در ایران، با سفارت تماس داشتهاند، گفت: «بابت قضیه اقامتگاهها هنوز خبری دریافت نکردهام و اگر هم مشکلی باشد مایل هستیم که این مساله را با طرف ایرانی به صورت مطلوب حل و فصل کنیم. ما همیشه به شرکتها و اتباع چینی پیشنهاد دادهایم در ایران حتما به قوانین و مقررات و آداب و رسوم احترام بگذارند.» سفیر چین همچنین تصریح کرد: «الان شرایط این است که در بازار توریستی ایران و چین تقاضا و عرضه متعادل نیست. تقاضا بیشتر از عرضه است و برخی از افراد چینی به ایران آمدهاند و به زبانهای انگلیسی و فارسی هم آشنایی ندارند. چه باید کرد؟ بگذارید مثال بزنم. وقتی ما رودخانهای را مدیریت میکنیم نباید آن را قطع کنیم ولی میتوانیم آب این رودخانه را به جاهای دیگر هدایت کنیم.»
یانگ سن در پاسخ به این سوال که آیا تلاشی در جهت تسهیل صدور ویزا برای ایرانیهای خواهان سفر به چین وجود دارد، گفت: «هم تقاضای چینیها برای ورود به ایران زیاد است و هم از طرف ایرانیها هر روز متقاضیان بیشتری برای دریافت ویزای چین داریم. در این راستا تلاش میکنیم این روند تسهیل شود ولی میخواهم همینجا از همه متقاضیان ویزای چین خواهش کنم سایت ما را با دقت بخوانند و خودشان برای ویزا اقدام کنند.» او به متقاضیان سفر به چین اعلام کرد: «گرفتن ویزای چین سخت یا گران نیست. اگر خودتان مراجعه کنید احتیاجی به پرداخت کمیسیون به آژانسها نخواهد بود.» این دیپلمات چینی ابراز امیدواری کرد که با تشریک مساعی با طرف ایرانی و افزایش راهنمایان گردشگری مسلط به زبان چینی در ایران و استخدام شدن آنها در آژانسها، روابط توریستی دو کشور تقویت شود.
طرح جاده ابریشم دوم
سفیر چین در بخش دیگری از سخنانش با تاکید بر اینکه چین و ایران روابط دوستانه طولانیمدتشان را حفظ کردهاند، از انتخاب مجدد حسن روحانی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری و حضور وزیر اقتصاد ایران در نشست «یک کمربند، یک جاده» در پکن، به عنوان شواهدی بر چشمانداز مثبت روابط دو کشور یاد کرد. یانگ سن درباره طرح یک کمربند-یک جاده که در سال 2013 مطرح شده و قرار است بر اساس ایده کهن جاده ابریشم راهاندازی شود، نیز توضیح داد: «ما با این طرح اهداف استراتژیک مهمی را دنبال میکنیم و البته به صورت فعالانه سیاستهایمان را با سیاستهای بقیه کشورها مطابقت میدهیم. در حال حاضر چین با بیش از ۴۰ کشور و سازمان بینالمللی تفاهمنامه همکاری و استراتژیک امضا کرده است. با ۲۰ کشور در مسیر جاده ابریشم هستیم و با 56 منطقه همکاری تجاری داریم که این همکاریها باعث به وجود آمدن 180 هزار شغل برای ساکنان این کشورها شده است.»
او با تاکید بر اینکه هدف از احداث کمربند-جاده ملهم از جاده ابریشم، فقط اقتصادی و تجاری نیست و اهداف فرهنگی، تبادل نیروی انسانی و آموزش و پرورش را نیز بهطور جدی دنبال میکند، ادامه داد: «چین و ایران در 8 سال اخیر بزرگترین شرکای تجاری بودند و حجم مبادلات میان دو کشور به 31 میلیارد و 230 میلیون دلار میرسد. همچنین حجم صادرات چین به ایران 16 میلیارد و 420 میلیون دلار و حجم واردات چین از ایران به 14 میلیارد و 820 میلیون دلار میرسد.» این دیپلمات چینی همکاریهای ایران و چین در زمینههای نفت، خودرو، دانشگاهی، ساخت مدارس و پلها و... را «مکمل» و «برد- برد» توصیف و از تبادلات انسانی به عنوان یک وجه مهم روابط فی مابین یاد کرد و چشمانداز روابط ایران و چین را «باشکوه» دانست. یانگ سن همچنین در پاسخ به سوالاتی درباره موضع چین در برابر سفر ترامپ به منطقه و روابط اقتصادی او با عربستان از یکسو و وضعیت کنونی قطر، راه حل تمام مسائل منطقه را گفت و گو و حل مسالمتآمیز مسائل دانست و افزود: «ما روابط دو جانبه خوبی با آمریکا داریم و در دوران ترامپ هم این روابط ادامه پیدا خواهد کرد. من امیدوارم کشورهای منطقه با گفت و گو مسائل شان را حل کنند.
چند مکانیزم هم برای حل مسائل منطقه وجود دارد؛ از جمله نشست ژنو به ابتکار سازمان ملل و نشست آستانه با حضور ایران، روسیه و ترکیه که هردو سازنده و مکمل هم هستند.» سفیر چین همچنین با تاکید بر اینکه ایران باثباتترین و امنترین کشور منطقه است، ادامه داد: «ما تمایل داریم همکاریهای امنیتی خود با تهران را گسترش بدهیم. چین هم قربانی تروریسم بوده است و برای حل مساله تروریسم باید یک تفاهمنامه بینالمللی مشترک امضا شود که استانداردهای چندگانه نداشته باشد و همه هم به آن پایبند باشند. به هر حال همه کشورها باید بدانند اگر از تروریسم حمایت کنند، بهزودی اثراتش گریبانگیر خود آنها هم خواهد شد.» این دیپلمات همچنین درباره تصمیم ترامپ درباره توافق پاریس اذعان کرد: «اثرات تغییرات اقلیمی به همه کشورها مربوط است و هیچکس نمیتواند آن را نادیده بگیرد. چین همیشه سعی میکند نقش سازنده خود را در این زمینه ایفا کند.» یانگ سن در پاسخ به سوالی مبنی بر موضع چین نسبت به عضویت ایران در سازمان همکاریهای شانگهای نیز با رد شایعات پیرامون این موضوع گفت: «در برخی رسانهها شایعاتی منتشر شد، ولی من چندین بار تاکید کردم که ما معتقدیم ایران کشور مهمی در منطقه است و چین از عضویت ایران در این سازمان حمایت میکند و تا به حال هم نقش سازندهای برای پیوستن ایران داشته است.»