397 هزار میلیارد تومان به نقدینگی اضافه شد
عدد بزرگ نقدینگی شاید همیشه مفهوم بدی برای اقتصاد نداشته باشد، اما در شرایط امروز اقتصاد ایران، این حجم نقدینگی، نقدینگی بد قلمداد میشود.
براساس اعلام بانک مرکزی، نقدینگی در خردادماه سال جاری به عددی بزرگتر از ۱۹۷۹ هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۲۵/۱ درصد افزایش داشته است.
به گزارش تین نیوز به نقل از شرق به عبارت دیگر در یک سال گذشته 397 هزار میلیارد تومان به نقدینگی کشور اضافه شده است. عدد بزرگ نقدینگی شاید همیشه مفهوم بدی برای اقتصاد نداشته باشد، اما در شرایط امروز اقتصاد ایران، این حجم نقدینگی، نقدینگی بد قلمداد میشود.
ازآنجاکه حجم درخور توجهی از نقدینگی در دست نهادهای بزرگ و خصولتیها انباشته شده است و این صاحبان نقدینگی براساس صلاحدید خود، داراییها را در بخشهای اقتصاد صرف میکنند؛ باید منتظر تورم پس از رشد نقدینگی باشیم.
حسین راغفر، کارشناس اقتصادی، در تحلیل این میزان رشد نقدینگی گفت: چند نکته لازم است بهصورت مقدمه توضیح داده شود تا افزایش نقدینگی را در آن بستر بهتر مشاهده کنیم. نخست اینکه در دو سال اول دولت دوزادهم افزایش حقوق و دستمزد کارکنان بین 25 تا 30 درصد بوده است. در این مدت مخارج خانوار بین سه تا پنج برابر شده است. نرخ ارز و طلا سه برابر شده و قیمت مسکن 3.5 برابر و بورس نیز سه برابر شده است. اینها نشان میدهد ارتباط تنگاتنگی بین این افزایش قیمتها و نرخ ارز وجود دارد که ما از ابتدا معتقد بودیم رشد نرخ ارز توسط خود دولت برنامهریزی شده بود.
او توضیح داد: با توجه به نسبتهای بیانشده، اقتصاد کشور نه به سمت رکود یا تعمیق رکود، بلکه بهسوی قفلشدگی پیش میرود و این باعث میشود بهشدت وضعیت اقتصاد شکنندهتر شود و این به معنای بدترشدن وضعیت بسیاری از شاخصها مانند فقر و حوزه جرم و جنایت است.
صاحبان نقدینگی بزرگ
راغفر اضافه کرد: در واقع در کشور ما شاهد هستیم که تمرکز ثروت در دست عدهای خاص بیشتر شده و بخش درخور توجهی از افزایش داراییها، عمدتا متعلق به نهادهای بزرگ و بانکهای خصوصی بوده است. نهادهایی مانند پتروشیمیها، فولادیها و معدنیها در سال گذشته بهدلیل چندبرابرشدن قیمتها، داراییهایشان رشد ارزش چشمگیر پیدا کرده است؛ بنابراین حجم عمده این نقدینگی دست مردم نیست؛ آنچه در دست مردم است، حجم بسیار ناچیزی از این 2000 هزار میلیارد تومان است.
او عنوان کرد: در چنین شرایطی که اقتصاد قفل شده و این مبالغ هنگفت نیز در دست بانکهای خصوصی و بهویژه نهادهای خصولتی است؛ نقدینگی میتواند با ورود به بخشهای مختلف اقتصادی، تورم را در آن بخشها تشدید کند.
راغفر متذکر شد: حرکتی که بهتازگی در جهت مبارزه با فساد به وجود آمده که بسیاری از این گروههای بزرگ و برخی مدیران دولتی را در بر گرفته، هراسی بین صاحبان این نقدینگی ایجاد کرده است؛ اما اگر حرکت مبارزه با فساد یک امر مقطعی و قابل مدیریت توسط صاحبان نقدینگیهای بزرگ باشد؛ آنوقت باید انتظار داشته باشیم که تورم بهصورت لجامگسیختهای افزایش یابد؛ اما اگر برخورد با فساد بهصورت جدی دنبال شود و همزمان سیاستها به سمت تولید هدایت شود؛ فرصتی ایجاد میشود که این نقدینگی بزرگ زمینهساز رونق اقتصادی خواهد شد.
دیگر آمارهای پولی اعلامی بانک مرکزی
در خرداد 98 بانک مرکزی حجم نقدینگی را ۱۹هزارو ۷۹۹ هزار میلیارد ریال اعلام کرد که نسبت به اسفندماه سال گذشته ۵/۲ درصد و نسبت به مدت مشابه سال قبل (خرداد ۹۸ نسبت به خرداد ۹۷)، ۲۵/۱ درصد افزایش نشان میدهد. حجم پول در این دوره ۳۱۰۸/۷ هزار میلیارد ریال با ۵۰/۹ درصد افزایش نسبت به خرداد سال قبل بوده و حجم شبهپول نیز با ۲۱/۲ درصد رشد، ۱۶۶۹۰/۴ هزار میلیارد ریال است. بر پایه این گزارش، میزان داراییهای خارجی سیستم بانکی در خرداد سال جاری ۹۲۴۵/۶ هزار میلیارد ریال اعلام شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۲/۹ درصد افزایش یافته است.
درعینحال بدهی بخش دولتی در دوره مورد بررسی ۳۴۷۶/۴ هزار میلیارد ریال است که نسبت به خرداد سال ۹۷ به میزان ۲۵/۷ درصد رشد یافته است. طبق اعلام بانک مرکزی، بدهی بخش غیردولتی ۱۳۴۷۵/۱ هزار میلیارد ریال است که نشاندهنده ۱۸/۷ درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل بوده و نسبت به اسفندماه سال گذشته نیز ۲/۷ درصد رشد نشان میدهد.
خلاصه داراییها و بدهیهای بانک مرکزی
میزان داراییهای خارجی بانک مرکزی در خرداد سال جاری به ۴۵۲۷/۴ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱.۵ درصد کاهش نشان میدهد. همچنین بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی در دوره مورد بررسی ۱۰۰۹/۷ هزار میلیارد ریال بوده که نشاندهنده ۶۴/۳ درصد افزایش است. بدهیهای ارزی بانک مرکزی در خرداد سال جاری ۲۲۱۷ هزار میلیارد ریال اعلام شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل تغییری نداشته است.