◄ نظر رهبران نظام در مورد نقدپذیری؛ مسئولان چقدر به این دیدگاه پایبندند؟

در حالی که یکی از وظایف رسانه‌ها نقد عملکردها به جهت بهبود شرایط جامعه و کشورمان است، اما مشاهده می‌شود در صورت نقد عملکرد مسئولان، رسانه‌های منتقد اغلب با برخوردهای حذفی و تلافی جویانه از جمله عدم دعوت برای حضور در مراسم و نشست‌های خبری، عدم پاسخگویی و ارایه اطلاعات برای پیگیری موضوعاتی که می‌تواند موجب رفع ابهامات مردم شود و حتی شکایت و دادگاه و ... مواجه می‌شوند.

به گزارش تین نیوز، تمام این اقدامات در حالی انجام می‌شود که امام خمینی (ره) بنیانگذار این نظام و کسی که تمام مدیران و مسئولان فعلی باید به اعتقاد او وفادار بوده و او را الگوی رفتاری خود قرار دهند، دیدگاه متفاوتی نسبت به نقد و انتقاد داشته و همواره بر نقدپذیری تاکید کرده‌اند. همچنین رهبر معظم انقلاب نیز نظر کاملاً مثبتی به نقد داشته و حتی نقد خود را نیز منافی «ایستادگی پای نظام» نمی‌دانند.

برای یادآوری دیدگاه‌های ارزشمند امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب کافی است مروری بر مجموعه آثار امام خمینی (ره) (1) و همچنین سخنرانی‌های مقام معظم رهبری داشته باشیم تا تکلیف همه ما در مورد نقد و نقدپذیری روشن شده و واهمه از روشن شدن ناتوانی‌ها و نواقص عملکردمان را به عدم پایبندی به نظام مرتبط نکرده و این موضوع را بهانه‌ای برای جلوگیری از نقد عملکردها قرار ندهیم.

در اینجا و برای نمونه برخی سخنان امام خمینی (ره) در مورد نقد را ارایه می‌کنیم که امید است مورد توجه مسئولان و دولتمردان فعلی قرار گیرد.

«ماها گمان کنیم که هر چه می‌گوییم و می‌کنیم، کسی را حق اشکال نیست. اشکال، بلکه تخطئه، یک هدیه الهی است برای رشد انسان‌ها.» (2) «شما و دوستانمان در وزارت امور خارجه، باید تحمل انتقاد را ـ چه حق و چه ناحق ـ داشته باشیم.»(3) «اگر انسان خودش را ساخته بود، هیچ بدش نمی‌آمد که یک رعیتی هم به او اشکال کند و از انتقاد بدش نمی‌آمد.»(4)

آنچه مهم است اینکه: «ما می خواهیم مطابق شرع اسلام، مسائل را پیاده کنیم. پس اگر قبلاً اشتباه کرده باشیم، باید صریحاً بگوییم که اشتباه کرده‌ایم و عدول در بین فقها از فتوایی به فتوای دیگر، درست همین معنی را دارد… فقهای شورای نگهبان… هم باید این طور باشند که اگر در مسئله ای اشتباه کردند، صریحاً بگویند اشتباه کردیم و حرف خود را پس بگیرند… این معنی ندارد که من بگویم چون دیروز حرفی زده‌ام، باید روی همان حرف باقی بمانم. »(5) «انتقاد بجا و سازنده، باعث رشد جامعه می‌شود. انتقاد اگر به حق باشد، موجب هدایت دو جریان می‌شود. هیچ کس نباید خود را مبرّای از انتقاد ببیند….»(6) «هر فردی حق دارد مستقیماً در برابر سایرین، زمامدار مسلمانان را استیضاح کند و به او انتقاد کند و او باید جواب قانع کننده دهد.»(7)

 رهبر معظم انقلاب نیز، دیدگاه مشابهی در مورد نقد و نقد پذیری داشته و حتی خود را نیز از این موضوع مبرا نمی‌دانند. به طوری که در تاریخ 26 بهمن سال 96 در دیدار مردم  تبریز طی سخنانی عنوان کردند: «نه فقط از دولت و قوه قضائیه و مجلس، بلکه ممکن است فردی از شخص حقیر نیز انتقاد داشته باشد اما انتقاد هیچ منافاتی با ایستادگی پای نظام اسلامی و انقلابیِ برآمده از پایداری ملت و فداکاری صدها هزار شهید ندارد و به همین علت، مردم با همه وجود از این انقلاب دفاع می‌کنند.»(8)

نگاهی به دیگر سخنان ایشان نیز نشان می‌دهد مقام معظم رهبری یکی از وظایف رسانه‌ها را نیز نقد و نظارت دانسته و بر این موضوع تاکید دارند.

برای نمونه می‌توان به سخنان زیر اشاره کرد:

-برای مطبوعات سه وظیفه عمده قائلم: وظیفه نقد و نظارت، وظیفه اطّلاع رسانی صادقانه و شفّاف، وظیفه طرح و تبادل آراء و افکار در جامعه. معتقدم که آزادی قلم و بیان، حقِ‌ مسلّم مردم و مطبوعات است. در این هم هیچ تردیدی ندارم و این جزو اصول مصرّحه قانون اساسی است. معتقدم اگر جامعه‌ای مطبوعات آزاد و دارای رشد و قلمهای آزاد و فهمیده را از دست بدهد، خیلی چیزهای دیگر را هم از دست خواهد داد. وجود مطبوعات آزاد، یکی از نشانه‌های رشد یک ملت و حقیقتاً خودش هم مایه رشد است؛ یعنی از یک طرف رشد و آزادگی ملت، آن را به‌وجود می‌آورد؛ از طرف دیگر،آن هم به نوبه خود می‌تواند رشد ملت را افزایش دهد. (9)

مراجع:

1- فرهنگ نقد از نگاه امام خمینی، مجله حوزه شماره 96

2-  صحیفه نور، ج170/20.

3- همان 201/.

4- همان   ج74/13.

5- همان، ج178/18.

6- همان ج48/21.

7- همان، ج190/4.

8- خبرگزاری خانه ملت

9- سخنان ایشان درتاریخ پنجم اردیبهشت سال 92 / خبر آنلاین/  ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۳