12 سال در ایستگاه ماندیم و قطار نیامد!

کرج مستقیم و با یک تصمیم به مرکز آخرین استان کشور تبدیل شد، این اقدام پرسش‌های فراوانی را پیش روی مسئولان و شهروندان گذاشت، یکی از اساسی‌ترین پرسش‌هایی که پس از ابلاغ و اجرای این تصمیم ذهن همه را فرا گرفت، بحث اختصاص امکانات متناسب با تقسیمات بود، یعنی حال که کرج از مرکز شهرستان به مرکز استان البرز تبدیل شده آیا امکانات متناسب با این نقش هم در آن گسترش خواهد یافت یا خیر؟

یکی از مهمترین امکاناتی که در بحبوحه این پرسش‌ها مد نظر بود بحث زیرساخت‌های حمل و نقل به خصوص حمل و نقل درونی بود، قطار شهری یکی از همین زیرساخت‌هاست که اگرچه کلنگ احداث آن پیش از تاسیس استان البرز در کرج به زمین زده شده بود اما هنوز پیشرفت چندانی نداشت و انتظار می‎رفت با تاسیس استان البرز روند ساخت این پروژه شتاب بیشتری بگیرد.
حال حدود 12 سال از طرح بحث مترو کرج و هفت سال از تاسیس استان البرز می‌گذرد اما کرج همچنان در گرفتاری آن تصمیم به سر می‌برد و تنش زیر شلاق‌های مداوم و سنگین ترافیکی وحشتناک کبود می‌شود.
در این وضعیت برآن شدیم تا پای درد دل مترویی شهروندان کرج بنشینیم اما پیش از آن بد نیست سابقه‌ای از مترو در جهان، ایران و کرج ذکر شود تا بدانیم جهان و ایران از کجا شروع کردند و به کجا رسیدند و کرج از کجا به کجا رسید.
مترو لندن، اولین قطار شهری جهان
سابقه مترو یا قطار شهری به عنوان یکی از مظاهر دنیای مدرن به قرن 19 میلادی باز می‌گردد، زمانی که جمعیت شهرنشین رو به افزایش گذاشت و بشر بهترین راه برای گریز از گره‌های پیچ در پیچ رفت و آمد در خیابان‌ها را در زیر زمین یافت.
لندن نخستین شهری بود که در سال 1863 صاحب قطار شهری شد، پس از لندن که امروزه یکی از پیچیده‌ترین شبکه‌های قطار شهری را در اختیار دارد، شهرهای پاریس، بوداپست و گلاسکو نیز از این فناوری بهره‌مند شدند و در نهایت امروزه مترو در بیش از 160 شهر جهان گسترش یافته هم‌چنان رو به گسترش است.
قطار شهری در ایران نیز سابقه‌ای دیرینه دارد، ناصرالدین شاه به‌عنوان چهره‌ای علاقه‌مند به برخی از مظاهر تمدن غربی هم‌چون الکتریسیته، دوربین عکاسی و فیلم‌برداری، تلگراف و ... قطار شهری را نیز به ایران آورد، البته فقط بر روی کاغذ آن هم در قرارداد رویتر که در آن دوران حاشیه‌های خود را به‌دنبال داشت.
در هر حال اولین طرح اجرا شده قطار شهری در ایران، طرح واگن اسبی بود که از دروازه شهر ری تا باغشاه(میدان حر امروزی) کشیده شد و تا سال 1310 نیز به کار خود ادامه داد.
در دهه 50 با افزایش جمعیت تهران و افزایش ترافیک در پایتخت، مترو به‌عنوان یکی از راهکارهای رفع این معضل مطرح و نخستین برنامه‌ریزی مدون برای احداث قطار شهری در ایران با در نظر گرفتن هفت خط به اجرا در آمد.
پس از طرح موضوع در سال 1353، چند شرکت فرانسوی از سال 1356 عملیات اجرایی احداث خط 1 مترو را در اراضی شمال تهران (بزرگراه شهید حقانی کنونی) آغاز کردند.
اگرچه پس از انقلاب این طرح متوقف نشد و تا سال 1359 بخش‌هایی از پروژه نیز پیش رفت اما با آغاز جنگ تحمیلی شرکت‌های خارجی از ایران رفتند و اواخر دهه 60 توقف کامل طرح اعلام شد.
پس از جنگ و در سال 1374 مجدداً لزوم احداث مترو در تهران مورد تأکید قرار گرفت و در نهایت اولین قطار شهری امروزی کشور در شانزدهم اسفند ماه 77 بر روی ریل حرکت و کرج را به تهران متصل کرد. این خط هم‌اکنون خط پنج نامیده شده و در طراحی‌های آتی مترو از آن به‌عنوان خط اکسپرس اول یاد می‌شود.
حدود دو دهه از حرکت اولین قطار شهری از تهران به سمت کرج می‌گذرد، از آن زمان تاکنون مترو در تهران گسترش چشمگیری داشته است، اما کرج به‌عنوان یکی از کلانشهرهای مهم کشور که سالانه 100 هزار نفر به جمعیت آن افزوده می‌شود، رنگ هیچ قطار شهری را جز در همان خط 5 قدیمی به خود ندیده است.
اگرچه بحث گسترش شبکه مترو در داخل شهر کرج از اوایل دهه 80 مطرح و در مهر ماه 82 ، شش خط برای این کلان‌شهر به تصویب رسید و البته کلنگ آن نیز در سال 1384 به زمین زده شد، اما اکنون با گذشت 12 سال از آغاز پروژه، مجموع پیشرفت فیزیکی خطوط و ایستگاه‌های قطار شهری کرج کمتر از 35 درصد برآورد می‌شود.
کلنگ مترو کرج آن سال در حالی به زمین زده شد که همه امیدوار بودند پس از پنج سال سوت نخستین قطار به صدا درآید اما انتظار برای شنیدن آن تا سال 1392 تمدید شد که باز هم نتیجه‌ای در بر نداشت و امروز دعوای پیمانکار و کارفرما و کش و قوس‌های قضایی، فضایی توام با انجماد را بر بدنه قطار شهری کرج حاکم کرده است که تا سال‌های آتی نیز امیدی برای جابجایی با مترو برای مردم کرج باقی نگذاشته است.
از طلا گشتن پیشمان گشته‌ایم مرحت فرموده ما را مس کنید!
یکی از شهروندان کرجی در خصوص مترو این کلانشهر تعبیر جالبی به کار می‌برد، زمانی که شرح دادم قصدم از همصحبتی با او چیست با لبخندی تلخ در خصوص مترو گفت: « از طلا گشتن پیشمان گشته‌ایم مرحت فرموده ما را مس کنید!» و بعد در توضیح این تعبیر گفت: عطای مترو درون شهری کرج را به لقائش بخشیدیم اما کاش به وضعیت همین خط پنج که مسیر تردد تعداد زیادی از شهروندان کرجی است رسیدگی می‌شد.
وی ادامه داد: این خط تا پیش از این هر روز از صبح تا ساعت 23:30 دقیقه به جابجایی مسافر مشغول بود اما اکنون ساعت کاری آن از شنبه تا پنجشنبه و فقط تا ساعت 21:30 مسافران را جابجا می‌کند.
این شهروند کرجی خاطرنشان کرد: کاهش دو ساعته در روزهای عادی و تعطیلی کامل خط در روز جمعه مشکلات زیادی را برای ما به وجود آورده است.
وی گفت: گویا قرار است تا پنج سال وضعیت همینگونه ادامه پیدا کند، این خیلی بد است که این همه سال از پروژه قطار شهری کرج گذشته و خبری نیست و حال خط پنج نیز با این وضعیت اداره شود، درخواست داریم حداقل ساعات کار خط پنج به روال سابق بازگردد.
از انتظار برای رسیدن مترو خسته شده‌ایم
یکی دیگر از شهروندان کرجی در خصوص پروژه قطار شهری کرج گلایه‌هایی دارد، می‌گوید تا کی باید منتظر حرکت قطار در تونل‌های مترو کرج بمانیم.
وی با بیان اینکه ترافیک درون شهری کرج همه را کلافه کرده است گفت: به عنوان یک شهروند اگر وضعیت حمل و نقل عمومی مخصوصا قطار شهری کرج مناسب بود هرگز از وسیله شخصی استفاده نمی‌کردم اما وضعیت اتوبوس‌های شهری که مشخص است و مترویی هم در کار نیست.
این شهروند کرجی که گویا تا حدی از وضعیت پروژه قطار شهری کرج مطلع است گفت: گویا مسئولان قول داده‌اند تا سه سال آینده خط دو مترو کرج را آماده کنند اما به نظر من تا 10 سال دیگر هم هیچ کاری نمی‌شود.
وی ادامه داد: تا جایی که من اطلاع دارم فقط دو قطار برای مترو خریداری شده که به خاطر آماده نبودن تونل‌ها و خط حرکت در مهرشهر خاک می‌خورد.
زیرگذر شهید کلانتری به ایستگاه محمدشهر چه شد؟
شهروند دیگری نیز که مسافر مداوم خط پنج قطار شهری تهران است گفت: من هر روز باید از ایستگاه محمدشهر به صادقیه بروم، چندی پیش مسئولان قول دادند که از سمت ترمینال شهید کلانتری به ایستگاه محمدشهر زیرگذاری احداث کنند تا مردم به راحتی به این ایستگاه دسترسی داشته باشند، ولی هیچ خبری نیست.
وی از وضعیت روشنایی خیابان منتهی به ایستگاه محمدشهر نیز گلایه کرد و گفت: شب‌ها این محدوده در تاریکی مطلق است از شهرداری منطقه تقاضا داریم به این وضعیت رسیدگی کند.
موبایل در خط پنج آنتن ندارد
یک شهروند دیگر که مسافر مداوم نیست اما در هفته حداقل سه بار از این خط استفاده می‌کند از اوضاع نامناسب شبکه تلفن همراه در طول خط پنج شاکی است.
وی گفت: آنتن‌دهی موبایل و اینترنت در طول مسیر وضعیت خیلی بدی دارد، لازم است با استقرار دکل‌های بیشتر، اوضاع آنتن‌دهی تلفن همراه در این مسیر بهبود یابد.