بندرگاه نخل ناخدا، پروژه پر ماجرا

طرح مهر ماندگار، متشکل از تعداد زیادی پروژه‌ عمرانی در سطح کشور است که در اواخر دولت احمدی‌نژاد کلید خورد. بندرگاه نخل ناخدا در شرق بندرعباس نیز یکی از پروژه‌های طرح مهرماندگار است. با وجود اینکه مطالعات ساخت این پروژه‌ درسال ۱۳۸۶ انجام شده اما 4سال بعد دربهمن ماه سال 90 این طرح کلنگ‌زنی شد.

به گزارش تین نیوز به نقل از ایلنا، قرار شد در این مکان بندرگاهی برای کوتاه شدن فاصله بندرعباس تا جزیره  هرمز، احداث شود.در همان سال «علی‌اکبر صفایی»، مدیرکل وقت بنادر و دریانوردی هرمزگان گفت: بندر نخل‌ناخدا در راستای عمل به فرمایشات رهبری در جهت رسیدگی به جزیره‌ هرمز ساخته خواهد شد.

آمادگی سازمان بنادر برای تکمیل پل خلیج‌فارس

تعیین تکلیف اپراتورهای بندر شهیدرجایی تا پایان سال

اظهارات بی سرانجام

«عباس کمالی» معاون مهندسی وعمران اداره‌ کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان در اردیبهشت‌ماه سال 91 اعلام کرد: این پروژه سال آینده (سال 1392) به پایان می‌رسد. او از بندر چند منظوره‌ نخل ناخدا به‌ عنوان نخستین بندر نخلی شکل کشور یاد می‌کند.

به‌ گفته‌ وی،طبق قرارداد،این بندر نخلی 18 ماهه و با 300 میلیارد ریال ساخته خواهد شد. او تاکید می‌کند: خرداد ۹۲ بندرگاه نخل‌ناخدا به عنوان بندر تجاری، مسافری و تفریحی به بهره‌برداری خواهد رسید.

کمالی، ایجاد مجموعه‌ دریایی مناسب برای فعالیت‌های مسافری،تفریحی وگردشگری،کاهش ترافیک دریایی،رونق گردشگری ساحلی و دریایی وسهولت در رفت‌و‌آمد شناورها به هرمز و بندرعباس را ازدیگر اهداف ساخت این بندرعنوان می کند.

وی با امیدواری گفته بود: با پایان یافتن فاز نخست بلافاصله عملیات اجرایی فاز دوم شامل احداث پایانه‌ مسافری،هتل،رستوران،کافی شاپ،مرکز تفریحات دریایی و ورزش‌های آبی با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی آغاز خواهد شد.

از آغاز احداث این بندر، مسئولان کشوری و استانی بارها بر اجرای به موقع آن تاکید داشتند. با وجود اینکه هر یک از مسئولان زمان‌های متفاوتی را برای پایان این پروژه اعلام می‌کردند، اما همگی امیدوار بودند تا پیش از پایان کار دولت دهم،یعنی تا شهریور ۹۲ کار به سرانجام برسد.۲سال پس از این اظهارات،در شهریورماه 1394 خبری از قول «ابراهیم ایدنی» مدیرکل وقت بنادر و دریانوردی استان هرمزگان،مبنی بر بهره‌برداری از فاز نخست آن تا پایان آبان‌ماه همین سال منتشر شد اما سال 1394 به سر رسید و باز هم خبری از سرنوشت این پروژه نشد.

  مخالفت مدیران زیست محیطی

مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان نیز در این باره می گوید: با توجه به اینکه این پروژه به عنوان یک طرح ملی مطرح بوده، اداره کل محیط زیست استان درهمان زمان از دستگاه های متولی ازجمله استانداری و بنادر و دریانوردی خواست که درساخت این بندر استانداردهای لازم ازجمله ایجاد کانال هدایت آب به شکل موج شکن ایجاد کند که این پروژه اقدامی دراین زمینه صورت نگرفت.

حبیب مسیحی تاکید می کند: این کانال موجب می شود که تبادل آب به هنگام جزر ومد و توفان به خوبی صورت گیرد و ازخسارت به بندرگاه جلوگیری کند،باید برای تکمیل این پروژه ملی،یک الزام زیست محیطی لازم بوده که قبل از بهره‌برداری اقدام شود.

وی معتقداست: اسکله نخل ناخدا شاید برای گردشگری قابلیت داشته باشد ولی برای استفاده در امور تجاری و اقتصادی نیازمند مجوزهای دیگری است.

ناگفته نماند که «مجید وفادار» مدیرکل پیشین حفاظت محیط ‌زیست هرمزگان نیز از روز نخست با نگاه کارشناسی و از جنبه زیست محیطی مخالف ساخت این بندر بود.

دست به دست شدن پروژه

از سال 1393 تا 1399 و پس از کش‌ و قوس‌های فراوان درخصوص واگذاری این بندرگاه به شهرداری بندرعباس و به‌رغم اعلام آمادگی شهردارسابق بندرعباس برای تحویل وتکمیل این پروژه و تاکید استاندار پیشین هرمزگان،  درنشست شورای برنامه‌ریزی و توسعه‌ استان هرمزگان در دی ماه سال99 مبنی بر اینکه شهرداری باید این بندرگاه را به یک مجموعه‌ گردشگری تبدیل کند،این اتفاق هرگز نیفتاد اما در تازه‌ترین اظهارات، مسئولان از واگذاری آن به سازمان بنادر و دریانوردی خبر می‌دهند.

معاون امور عمرانی استانداری هرمزگان در این باره می‌گوید: از آن‌جایی که بازنگری زیست‌محیطی بندرگاه در دست احداث نخل ناخدا در شرق بندرعباس به عنوان یک چالش در توقف این طرح مطرح است،سازمان بنادر و دریانوردی رفع این موضوع را در دستور کار خود قرار داده است.

«رضا مدرس» معتقد است: بندر نخل‌ناخدا چالش زیست‌محیطی دارد و برای همین منظور باید در مطالعات ارزیابی زیست‌محیطی و رفع چالش‌های آن در برنامه‌ سازمان بنادر و دریانوردی قرار گیرد.

او این را هم اضافه می‌کند که از سال ۹۱ تاکنون نزدیک به ۲۰۰ میلیارد ریال برای بندرگاه نخل‌ناخدای بندرعباس هزینه شده است.

معاون امور عمرانی استانداری هرمزگان می‌گوید: مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی کشور درسفر بندرعباس،قول داد این سازمان در سریع‌ترین زمان ممکن فرایند تکمیل مطالعه و اجرای طرح را انجام دهد به گونه‌ای که فرایند آن تا پایان امسال انجام شود ومتولی تکمیل و راه‌اندازی آن خود سازمان بنادر باشد.

مدرس ادامه می دهد: قرار بود بندرگاه نخل ناخدای بندرعباس در ۲مرحله انجام شود که مرحله‌ نخست که شامل احداث زیرساخت‌های اولیه بندری و دریایی همچون جاده‌ دسترسی،موج‌شکن‌ها و حوضچه‌ پهلوگیری شناورهاست، تا قبل از پایان سال عملیات اجرایی آن شروع شود و مرحله‌ دوم نیز استحصال اراضی بوده که بعد ساختار تجاری و اقامتی و گردشگری پیدا می‌کند.

بنادر و دریانوردی متولی پروژه

«علی اکبرصفایی» کسی که در زمان مدیریتش در اداره‌ کل بنادر و دریانوردی هرمزگان این طرح آغاز شده، اکنون در راس سازمان بنادر ودریانوردی در سفرش به بندرعباس، توسعه‌ گردشگری دریایی و ساحلی را از رویکردهای جدی سازمان در دولت سیزدهم می داند و می‌گوید: در حوزه‌ گردشگری دریایی،در نظر داریم پروژه‌ نخل ناخدا در نزدیکی فرودگاه بندرعباس را سرعت بیشتری بدهیم و دسترسی مردم جزیره هرمز را تسهیل کنیم.

«علیرضا محمدی‌کرجی ران»مدیرکل بنادرودریانوردی هرمزگان نیز درباره‌ این طرح می‌گوید:مرحله‌ نخست اجرای این طرح بندری،شامل احداث زیرساخت‌های اولیه‌ بندری و دریایی همچون جاده‌ دسترسی،موج‌شکن‌ها و حوضچه‌ پهلوگیری شناورها است.

وی ادامه می‌دهد: در این مرحله،اعتباری افزون بر۳۵۰ میلیارد ریال از محل منابع داخلی سازمان بنادر هزینه شده است. با بهره‌برداری از طرح نخل‌ناخدا،فاصله‌ ۱۹ کیلومتری بندرعباس به جزیره‌ هرمز به ۱۳ کیلومتر کاهش یافته و با رونق تجارت و گردشگری،توسعه‌ چشمگیر جزیره‌ زیبا و تاریخی هرمز را در پی خواهد داشت.

 بازبینی و مطالعه طرح

معاون مهندسی و عمران اداره‌ی کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان در آخرین اظهار نظر به خبرنگار ایلنا می گوید: در این پروژه تاکنون حدود3/4 کیلومترجاده دسترسی و بازوی موج شکن سنگی، زیرسازی مسیر و بخشی از زیر ساخت برق انجام شده است.

عباس کمالی اضافه می کند: مطالعات زیست محیطی در سال 86 همزمان با طراحی انجام شد و در چندین نوبت به اداره کل حفاظت محیط زیست استان ارسال شده است.

وی ادامه می دهد: از نیازهای اصلی پروژه، پسکرانه بوده که علیرغم تخصیص 25 هکتاراولیه، تنها 6 هکتار آن جهت ایجاد اتوبان ساحلی تصرف شد و مابقی هم هنوز منجر به اخذ سند نشده است.

معاون مهندسی وعمران اداره‌  کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان تاکید می کند: با تمام مشکلات، سازمان بنادر و دریانوردی نسبت به انتخاب مشاور جدید و ادامه کار اقدام کرده و بازبینی طرح جهت تکمیل در مرحله مطالعه قراردارد.

بی توجهی به بیت المال

از زمان کلنگ‌زنی این طرح، تاکنون میلیاردها تومان هزینه شده است. گفته می شود برای ساخت این بندرگاه تاکنون، ۳۰میلیارد تومان هزینه شده است اما به نظر می رسد اعتبار هزینه‌ شده این پروژه  رقمی بیش از این باشد.

با بهره‌برداری از این طرح فاصله‌ بندرعباس به جزیره‌ هرمز کاهش یافته و با رونق تجارت و گردشگری، توسعه جزیره‌ هرمز را در پی خواهد داشت. حال که پس از کش‌وقوس‌های فراوان،این بندرگاه، ناخدای خود را پیدا کرده،امیدواریم دوباره شاهد از بین رفتن میلیاردها تومان از جیب بیت‌المال نباشیم و این بندرگاه به سرانجام برسد.