دولت برای عدم مشکل در قراردادهای هواپیما باید به دنبال «ثبات سیاسی» باشد
هفته گذشته رادیو اقتصاد در برنامه‌ای به تشریح عملکرد صنعت هوایی و قراردادهای اخیر که در این حوزه بسته شده است پرداخت که آقایان آرمان بیات کارشناس صنعت هوانوردی، فرهاد پرورش مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران «هما» و داریوش اسماعیلی عضو کمیسیون صنایع معادن مجلس شورای اسلامی میهمانان این برنامه بودنند.
به گزارش خبرنگار تین‌نیوز، در ابتدا این برنامه، آرمان بیات کارشناس صنعت هوانوردی ایران با بیان اینکه ایران از سال 1305 وارد صنعت حمل‌ونقل هوایی- تجاری شد و از آن دوره تاکنون هشت دوره را طی کرده است، گفت: دوره صنعت هوانوردی در پسابرجام، دریچه تازه‌ای را به سوی این صنعت گشود و برجام این فرصت را در اختیار ما گذاشت که بر اساس موقعیت، استراتژی، مدل اقتصادی و راهبرد بلندمدت حق انتخاب داشته باشیم.
وی در همین رابطه ادامه داد: از سال 1384 ما یک چشم‌انداز 10 ساله را برای صنعت هوانوردی کشور ترسیم کردیم که بر اساس آن نیاز به 500 فروند هواپیما برای توسعه ناوگان، جابه‌جایی 50 میلیون مسافر بین‌المللی و یک میلیون تن ظرفیت جابه‌جایی بار تا سال 1400 داریم که باید به آن برسیم. بنابراین ما چاره‌ای نداشتیم که در این مدت یک ساله از طریق شرکت هواپیمایی ملی «هما» 40 درصد آن را پشتیبانی کنیم و مابقی توسط شرکت‌های خصوصی به سرانجام برسد.
این کارشناس هوانوردی با اشاره به اینکه شرکت هواپیمایی هما که در طول سه دهه گذشته با شدیدترین تحریم‌ها دست و پنجه نرم می‌کرد، خاطرنشان کرد: تحریم‌ها علیه صنعت هوایی ایران نقض کامل حقوق بین‌الملل در صنعت هوانوردی بود. به اعتقاد بنده ما پیش‌تر از این بایستی در رابطه با تحریم‌های صنعت هوانوردی (مسافری) در جوامع بین‌المللی پیگیری می‌کردیم؛ از سال 1347 که سازمان جهانی هواپیمایی شکل گرفت که کنوانسیون شیکاگو سندی مبتنی بر اینکه تمام کشورها باید با هم در ارتباط باشند و نباید به موضوع حمل‌ونقل هوایی نگاه نظامی داشت چرا که جابه‌جایی مسافر متعلق به مللی خاص نیست امضاء شد که در همین رابطه ما می‌توانستیم خیلی زودتر در رابطه با تحریم‌هایی که علیه صنعت هوایی ایران صورت گرفت اقداماتی را صورت دهیم.
در ادامه این برنامه فرهاد پرورش مدیرعامل هما با بیان اینکه سند برجام فرصت ویژه‌ای را برای صنعت هوانوردی مسافری صورت داد، ابراز داشت: حدود یکسال قبل از برجام شرکت هما مذاکرات خود را با بزرگ‌ترین سازنندگان هواپیما در جهان آغاز کرد که در نهایت با توافق هسته‌ای قرارداد با این کمپانی‌ها به امضاء رسید.
پرورش با بیان اینکه پس از برجام شرکت هما برای نوسازی و توسعه ناوگان هوایی خود با کمپانی (ای.تی.آر، بوئینگ و ایرباس) قرارداد به امضاء رساند، افزود: شکاف صنعت هوایی ایران با سایر کشورهای منطقه باعث شده است که این کشورها بتوانند بیشترین بهره‌برداری را از بازارهای منطقه به ویژه ایران داشته باشند.
پرورش با اشاره به اینکه برخی‌ها اعلام می‌کنند تنها برجام برای «هما» اثرگذار بود و شرکت‌های خصوصی دیگر نتوانستند با سازنندگان هواپیما مذاکره کنند، توضیح داد: زمانی که کمپانی بوئینگ برای اولین بار به ایران آمد بنده همه مدیران شرکت‌های هواپیمایی داخلی را در دفتر «ایران‌ایر» جمع کردم و به همین جهت اولین جلسه بین بوئینگ و مدیران شرکت‌های هواپیمایی در ایران‌ایر برگزار شد و همه مدیران ارتباط خود را با این کمپانی آغاز کردند که نتیجه آن این بود که اخیر شرکت هواپیمای آسمان تفاهم‌نامه‌ای را با بوئینگ به امضاء رساند.
طبق گفته وی؛ هم‌اکنون 250 فروند هواپیما در ایران وجود دارد که حدود 150 تا 160 فروند از این هواپیما با متوسط سن بالای 23 سال عملیاتی هستند؛ سن بالای این هواپیماها هزینه بسیاری را برای کشور در پی داشته است و اکنون می‌بینیم که فرودگاه مهرآباد و امام‌خمینی (ره) گورستان هواپیما شده‌اند این در حالی است که زیرساخت‌های فرودگاهی در هر استانی فراهم است اما با توجه به وسعت کشور هواپیما لازم وجود ندارد.
داریوش اسماعیلی نماینده مجلس شورای اسلامی با اظهار به اینکه خرید هواپیما و نیاز توجه قرار گرفتن حمل‌ونقل هوایی بر هیچ‌کس پوشیده نیست، بیان کرد: یکی از مسائلی که همواره مطرح بوده این است که چرا قبل از تحریم‌ها علیه صنعت هوانوردی ما نتوانستیم هواپیما وارد کشور کنیم.
این نماینده با بیان اینکه بنده در جریان جزئیات قرارداد هما با سازنندگان هواپیما نیستم، گفت: پس از برجام بسیاری از سرمایه‌گذاران خارجی علاقه زیادی برای سرمایه‌گذاری در ایران داشتند اما به دلیل اینکه از بازگشت تحریم‌ها نگران بودند هرگز ریسک نکردند در همین راستا شرکت هواپیمایی هما نیز باید به دقت بحث بازگشت حریم‌ها را در قراردادها مورد توجه قرار دهد.
اسماعیلی با بیان اینکه احتمال برگشت تحریم‌ها وجود دارد، عنوان کرد: باید با صراحت اعلام شود که در صورت بازگشت تحریم‌ها علیه ایران این قراردادها را تهدیدی متضرر نمی‌کند و قطعات یدکی به راحتی به این هواپیماها داده خواهد شد.
این نماینده مجلس در شورای اسلامی تاکید کرد: صنعت هوانوردی کشور بایستی به سمت خصوصی‌سازی حرکت کند.
در ادامه دغدغه‌هایی که در بحث قراردادها این نماینده مجلس مطرح کرد آرمان بیات، توضیح داد: وظیفه دولت ایجاد یک ثبات مشخص در حوزه سیاست خارجی است و این موضوع از دست بهره‌بردار شرکت هواپیمایی خارج است به همین جهت اگر ثبات سیاسی در کشور وجود نداشته باشد نمی‌توان به یک ثبات اقتصادی مطلوب رسید.
وی در خصوص سرمایه‌گذاری در بخش هوایی گفت: بحث خرید هواپیما بحث فاینانس است نه سرمایه‌گذاری؛ در زیرساخت پول هزینه می‌شود و امکان دارد بازگشت سرمایه و درآمد وجود نداشته باشد.
