طرحی آیندهساز برای صنعتی آیندهساز
مهدی عبداللهزاده: در سند چشمانداز افق 1404 شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران آمده است که این شرکت باید به عنوان شرکت پیشروی منطقه در مدیریت و ارائه خدمات ایمن و اثربخش فرودگاهی و ناوبری هوایی و مؤثر در توسعه پایدار کشور و برخوردار از تعاملات کارآمد ملی و بینالمللی تبدیل شود.
به نظر میرسد برای رسیدن به این چشمانداز نیاز به عناصر مهمی است که یکی از آنها وجود مدیرانی برخوردار از شایستگیهایی در سطح استانداردهای جهانی است.
با توجه به اینکه شورای عالی اداری، در تاریخ 5 آذر 1393، مصوبهای را با موضوع برنامه آموزش و تربیت مدیران آینده دستگاههای اجرایی تصویب کرده بود، شرکت فرودگاهها برای دستیابی به این امر اجرای آن را در دستور کار خود قرار داد.
اکنون این طرح با عنوان طرح پرورش نسل آینده مدیران فرودگاهی، در ادارهکل آموزش و توسعه نیروی انسانی در پنج مرحله اصلی شامل 1- طراحی مدل شایستگی، 2- اعلان فراخوان، 3- برگزاری آزمون رتبهبندی، 4- اجرای ارزیابی و 5- تهیه نیمرخ شایستگی، برنامهریزی و در حال اجراست.
روند اجرای طرح از سال 95 آغاز شد که داوطلبان پس از ثبتنام در یک آزمون مقدماتی شرکت کردند و براساس رتبههای کسب کرده برای ارزیابی نهایی در اردیبهشت سال 96 دعوت شدند. این ارزیابی نهایی خود شامل آزمون پیشرفته زبان انگلیسی، آزمون تحلیل رفتاری، روانشناسی و شخصیتی، تمرین کارتابل و نوشتاری، ارائه شفاهی، مصاحبههای ساختاریافتهای تخصصی و مدیریتی و بحث گروهی میشود.
اما این مدل شایستگی چه شاخصهایی دارد و پیشبینی میشود نسل آینده مدیران فرودگاهی چه ویژگیهایی را دارا خواهند بود؟
در این مدل مولفههای شایستگی در قالب شش بعد دستهبندی شده است. در بُعد فردی (شخصیتی) مولفههای صبر و بردباری، همت و سختکوشی، اعتماد به نفس، مسئولیتپذیری و فراست و تیزهوشی قرار دارد.
در بُعد دوم ارتباطات میان فردی مورد توجه است که در آن تیم و شبکهسازی( درک دیگران و فعالیتهای گروهی)، مهارتهای ارتباطی(کلامی، غیرکلامی و مؤثر)، تعاون و همکاری، مدیریت تعارض، قدرت مذاکره و متقاعدسازی و مثبتاندیشی دستهبندی شده است.
بُعد فکری-ذهنی به عنوان سومین بُعد، شامل تفکر سیستمی، نوجویی و تفکر خلاق، تفکر تحلیلی و حل مسئله(ریسکپذیری، ارزیابی راهکارها و شناسایی و حل مسئله)، تغییرطلبی و تحولگرایی و آیندهنگری و تفکر راهبردی قرار دارد و در بُعد چهارم یعنی سازمانی (مدیریتی) هم، مولفههای هدفگرایی و هدایت عملکرد، برنامهریزی و هماهنگی، استعدادیابی و جانشینپروری، نظارت و کنترل تا حصول نتیجه، سازماندهی، رهبری و قدرت نفوذ، شم اقتصادی و تجاری (هوشیاری محیطی، هوشیاری مالی و اقتصادی و درک رقابت) و انصاف و عدالتجویی قرار دارد.
در بُعد ارزشی، مولفههای اخلاص، صداقت و راستگویی، پاسخگویی، ثابت قدمی و توکل و تعهد و تعلق سازمانی قرار دارد و در بُعد آخر یعنی شایستگیهای تخصصی نیز مولفههای آشنایی با حقوق هوایی، آشنایی با انکسهای نوزده گانه، دانش انکس 14، آشنایی با تسهیلات و تجهیزات اماکن ترمینالی فرودگاهها، آشنایی با حقوق مسافر هوایی، آشنایی با قوانین و مقررات ملی در حوزه امنیت فرودگاهی، آشنایی با مشاغل هوانوردی، آشنایی با ذینفعان و ذیمدخلان حوزه هوانوردی و عملیاتی فرودگاهها، آشنایی با مدیرت بحران و پدافند غیرعامل در حوزه فرودگاهها، آشنایی با خدمات زمینی فرودگاه (هندلینگ) و زبان انگلیسی برای مدیران در نظر گرفته شده است.
اکنون در مرحله چهارم این طرح یعنی ارزیابی نهایی هستیم و پس از آن افرادی که امتیاز لازم را کسب کنند برای گذراندن دوره های تخصصی و مدیرتی به مراکز آموزشی معتبر جهانی اعزام می شوند.
امید است این طرح به خوبی به ثمر بنشیند و با استمرار آن صنعت هوانوردی از وفور مدیرانی کارآمد و توانمند بهره مند شود.