◄ دیوار کوتاه مدیر فرودگاه
تناسب اختیارات و مسئولیتها یکی از بدیهیات تعریف یک عنوان شغلی است. مدیریت فرودگاه در ایران شغلی است که تقریبا از دید همه دارای مسئولیت در کل فرودگاه است؛ اما اختیارات این شغل ابدا همسنگ این مسئولیتها نیست.
تناسب اختیارات و مسئولیتها یکی از بدیهیات تعریف یک عنوان شغلی است. مدیریت فرودگاه در ایران شغلی است که تقریبا از دید همه دارای مسئولیت در کل فرودگاه است؛ اما اختیارات این شغل ابدا همسنگ این مسئولیتها نیست.
در بسیاری از کشورها مدیر فرودگاه مسئولیت و اختیارات کاملی را برای انجام تمامی وظایف اصلی در یک فرودگاه دارد و تمامی دستگاهها و بخشهای فعال در فرودگاه به نوعی مدون و قانونمند باید پاسخگوی او باشند. مدیر نیز به همین منوال یگانه فرد پاسخگو به عموم مردم و یا نهادهای نظارتی است.
در کشور ما طیف وسیعی از نهادهای مختلف در فرودگاه فعالیت میکنند که مهمترین آنها عبارتند از:
شرکتهای هواپیمایی، نیروی هوایی ارتش، نیروی هوایی سپاه، سپاه حفاظت هواپیمایی، پلیس فرودگاه، پدافند هوایی، نهادهای اطلاعاتی، گمرک، هواشناسی، قرنطینه، بهداشت، محیطزیستو ...، اورژانس، بانکها، سوختگیری، شرکتهای هندلینگکننده، مستأجرین شامل غرفهداران و بهرهبرداران.
بسیاری از آنها برای نحوه و نتیجه فعالیتهای خود هیچگونه الزام قانونی شفاف، ملموس و مدونی برای پاسخگویی به مدیر فرودگاه ندارند.
اغلب بخشهای مندرج در فهرست فوق، نهادهایی دولتی یا حکومتی هستند که مدیر یا فرمانده هیچیک از آنها با نظر مستقیم مدیر فرودگاه انتخاب نمیشوند و لاجرم هیچ عزل و انتصابی از سوی مدیر فرودگاه ندارند. حتی فرماندهان یا مدیران نهادهایی که دامنه فعالیت ایشان مستقیما با مسافر و هواپیما مرتبط است نیز همینگونهاند و حتی بودجه یا حقوق و مزایای ایشان و کارکنان تحت امرشان با تأیید مدیر فرودگاه پرداخت نمیشود.
تنها حلقه اتصال ایشان تفاهمنامهها و موافقتنامههایی است که در غالب اوقات بهطور واضح و صریح سلسلهمراتب تصمیمگیری را مشخص نکرده، به موارد اختلافنظر اشاره نکرده و ساختاری برای رفع تداخل وظایف و اهداف به وجود نیاورده است. در نتیجه هر نهاد ساز خود را میزند و در دید عموم هرگونه کاستی و ناهماهنگی در فرودگاه بهپای مدیر فرودگاه ثبت میشود. مدیری که اهرم تعریفشده سازمانی برای رسیدگی و کنترل کامل و دربست فرودگاه ندارد. اگرچه همواره مدیران فرودگاهها این خلأ قانونی را با هزاران تدبیر دیگر جایگزین کردهاند تا در فرودگاهها آب از آب تکان نخورد؛ اما این نیز به قیمت بسیاری از کشمکشهای داخلی در فرودگاه بهدست آمده است که البته همیشه پایان خوشی نداشته و ندارد.
اگر قرار است مدیر فرودگاه یگانه فرد پاسخگو به همگان باشد و به معنای واقعی کلمه accountable manager فرودگاه شود، ساختار سازمانی فرودگاهها باید دگرگون شود. همه نهادهای فعال در ساختار حاضر باشند و ساختاری متناسب نیازهای هر فرودگاه تعریف شود بطوریکه کارکرد اصلی هر فرودگاه ملاک اصلی باشد. بهعنوانمثال اگر کارکرد اصلی فرودگاهی کمک به حفظ امنیت ملی باشد، یک مدیر نظامی راهبر کل مجموعه قرار گیرد و همگان پاسخگوی او باشند؛ اما اگر در فرودگاهی دیگر کارکرد اصلی ایمنی و بازرگانی باشد یک مدیر متخصص هواپیمایی در رأس قرار گیرد و این سایر نهادها هستند که باید در خدمت او عمل کنند. مادامیکه ساختار فرودگاهی مانند دهکده چهل کدخداست، بهتر است توقعاتمان را از مدیر فرودگاه محدودتر و واقعیتر کنیم.
جواب خیلی واضحه چون شما مدیران فعلی مدیران جالبی نیستین فقط خوب حرف میزنین جای هیچ توجیهی هم وجود نداره