اسنادی برای ساخت شهر فرودگاهی چابهار

به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، در نیمه آذرماه سال گذشته و بعد از سال‌ها اما و اگر در مورد احداث فرودگاه بین‌المللی چابهار سرانجام با حضور مسئولان ایجاد این شهر فرودگاهی در دستور کار قرار گرفت. براین اساس از ابتدای تیرماه امسال طی قراردادی ۴۸۵ میلیارد تومانی ساخت فرودگاه بین‌المللی چابهار با پیمانکاران ایرانی رسما شروع شده و تاکنون براساس برنامه از پیش تعیین شده پیش رفته است. فاز اول شهر فرودگاهی چابهار قرار است تا انتهای سال آینده به بهره‌برداری برسد.

اما این‌که چرا باید در چابهار فرودگاه بین‌المللی احداث شده و چه ضرورت‌هایی در این رابطه وجود دارد موضوعی است که در گفت‌وگو با چلندری – معاون حمل و نقل و ترانزیت منطقه آزاد چابهار – مورد بررسی قرار گرفته است.

تمرکز روسیه و هند بر کریدور جنوب به شمال

وی با بیان اینکه سند توسعه محور شرق از برنامه دوم توسعه در کانون توجه بوده و در برنامه‌های توسعه مورد تاکید قرار گرفته و حتی مباحث بودجه‌ای آن پیش‌بینی شده است. گفت: فارغ از برخی فراموش‌کاری‌ها شاید یکی از دلایلی که برنامه‌های توسعه محور شرق تاکنون عملیاتی نشده این بوده که این مسیر به عنوان یک کریدور حمل و نقل بین‌المللی توجیه اقتصادی پیدا نکرده بود. اما امروز در شرایطی قرار داریم که کریدور جنوب به شمال یک کریدور مهم و استراتژیک با توجیه اقتصادی به شمار می‌رود و مورد توجه تمام همسایگان ایران است.

چلندری افزود: روسیه و هند به شدت روی این مسیر ترانزیتی و حمل و نقلی تمرکز داشته و بنا دارند تا این مسیر اجرایی شود. حتی کشورهای حوزه خلیج‌فارس نیز برای ورود به بازار کشورهای آسیای میانه به دنبال حضور در چابهار و استفاده از مزیت‌های کریدور جنوب به شمال هستند. در نتیجه همه این داده‌ها، مشخص می‌شود که اکنون این مسیر دارای توجیه اقتصادی شده است و شهر فرودگاهی تنها حلقه مفقوه این کریدور حیاتی به شمار می‌رود.

معاون حمل و نقل و ترانزیت منطقه آزاد چابهار در ادامه با اشاره به تاکیدی که مقام معظم رهبری بر موضوع آبادسازی سواحل مکران داشته اند، به اسناد بالادستی که بر ساخت فرودگاه چابهار تاکید دارد اشاره کرد.

سند توسعه شرق

وی با اشاره به سند توسعه محور شرق که بر ایجاد فرودگاه تاکید دارد گفت:بر اساس بند (۴)قسمت «ب» تصویب‌نامه هیات وزیران در خصوص توسعه محور شرق مورخ پنجم شهریور ۱۳۸۱، ایجاد ظرفیت‌های زیربنایی، نهادی و سازمانی لازم برای استفاده حداکثر از قابلیت‌های ترانزیتی استان سیستان و بلوچستان به عنوان یک مزیت در اولویت قرار گرفت و بر اساس بند(۲) این مصوبه وزارت راه وترابری موظف شد با هماهنگی سازمان مدیریت و  برنامه‌ریزی نسبت به تهیه طرح جامع ترانزیت کالا در مسیر محور شرق اقدام کند. سند توسعه محور شرق ۲۰ اقدام را برای توسعه منطقه ضروری دانسته که ساخت فرودگاه در میان پنج اولویت‌ اصلی جای دارد. این سند دقیقا از عنوان «احداث فرودگاه بین‌المللی در چابهار» استفاده کرده است.

چلندری با بیان اینکه مصوبه هیئت وزیران در سال ۱۳۸۴ در قالب سند توسعه محور شرق کشور، به صراحت بر سخت فرودگاه چابهار تاکید کرده است، گفت: تصویب‌نامه هیات وزیران وزرات راه و شهرسازی را موظف کرده تا پایان برنامه چهارم توسعه نسبت به مطالعه احداث فرودگاه چابهار با مشارکت سازمان منطقه آزاد چابهار اقدام کند. این مصوبه بر مواردی چون تکمیل مطالعات اجرایی و شروع احداث راه‌آهن چابهار و اتصال آن به شبکه ریلی کشور و همچنین برنامه‌ریزی برای استفاده حداکثری از ظرفیت بنادر چابهار تاکید کرده است. در نتیجه به وضوح، سند توسعه محور شرق بر استفاده از ظرفیت‌های حمل‌ونقلی چابهار به عنوان مزیت رقابتی سواحل مکران و موتور توسعه محور شرق تاکید شده است.

طرح ویژه توسعه و عمران مکران

معاون حمل و نقل و ترانزیت منطقه آزاد چابهار طرح ویژه توسعه و عمران مکران رابه عنوان سند دیگر برای ساخت فرودگاه اشاره کرد و گفت:در سند طرح ویژه توسعه و عمران مکران که خرداد ۱۳۹۵در شورای عالی شهرسازی و معماری ایران تهیه شده به صراحت به ایجاد زیرساخت‌های متعدد با عملکرد ملی و بین‌المللی چون فرودگاه بین‌المللی و راه‌ْآهن محور شرق به عنوان پتانسیل‌های اصلی مکران تاکید شده است.

وی افزود:طرح توسعه محدوده منطقه آزاد چابهار، توسعه بندر شهیدبهشتی و فعالیت‌های صنعتی بزرگ مقیاس چون هاب پتروشیمی و فولاد از برنامه‌های پیش‌بینی شده در این سند بوده که همگی یا محقق شده یا در حال انجام است.

همچنین این سند استراتژی توسعه چابهار را مستلزم تقویت نقش ترانزیت بارانداز و بازرگانی ملی و بین‌المللی ذکر کرده و تحقق این مهم را در گروی بازنگری و تعیین تکلیف نحوه ارتباط زیرساخت‌های آتی مرتبط با شهر چابهار چون اتصال راه‌آهن به بندر شهیدبهشتی و استقرار فرودگاه عنوان کرده است.

سند آمایش لجستیک کشور

این مقام مسئول در منطقه آزاد چابهار در ادامه با بیان اینکه بر اساس سند آمایش لجستیک کشور، یکی ازاولویت‌های تحقق شهرهای لجستیک ایجاد فرودگاه بین‌المللی است. افزود: سند جامع لجستیک کشور، چابهار را به عنوان یک نقطه حساس تعریف کرده و عنوان شهر لجستیکی بر آن اطلاق شده است. در کشور چهار شهر لجستیکی تعریف شده که تهران بندر امام، بندعباس و چابهار هستند. این انتخاب نشان‌دهنده سطح بالا و اهمیت جدی چابهار در حوزه حمل‌ونقل و لجستیک است.

سند توسعه ملی سیستان و بلوچستان

چلندری با بیان اینکه الزام به ایجاد فرودگاه در چابهار یکی از ارکان سند توسعه ملی استان سیستان و بلوچستان است. ادامه داد: سند توسعه استان بر احداث فرودگاه بین‌المللی در منطقه شهری چابهار با مشارکت منطقه آزاد تاکید کرده و این اقدام را در زمره اقدامات اولویت‌دار و محرک توسعه استان عنوان کرده است.

سند آمایش سرزمینی استان سیستان و بلوچستان

وی همچنین با اشاره به اینکه سند آمایش سرزمینی استان سیستان و بلوچستان ساخت فرودگاه بین‌المللی در چابهار را به عنوان یکی از اولویت‌های اصلی مورد تاکید قرار داده است. گفت: در این سند تخصیص اعتبار برای فرودگاه جدید چابهار در بودجه سنواتی کشور در راستای سند راهبردی ـ اجرایی آمایش استان سیستان و بلوچستان لحاظ شده است. همچنین این سند در ترسیم نقش استان سیستان و بلوچستان در تقسیم کار ملی، به توسعه حمل‌و نقل و لجستیک اشاره کرده و بر توسعه حمل‌ونقل هوایی در چابهار را از طریق فرودگاه بین‌المللی تاکید کرده است.

دیگر اسنادی که بر وجود فرودگاه بین المللی چابهار تاکید دارد سند توسعه سواحل ‌مکران به منظور تقویت شبکه ‌هوایی، بر ایجاد فرودگاه بین ‌المللی چابهار است.

چلندری با اشاره به برخی از محورهای مورد تاکید در سند توسعه سواحل مکران که با راه‌اندازی شهر فرودگاهی چابهار محقق می‌شوند توضیح داد: منطقه مکران ظرفیت ایجاد انواع صنایع پتروشیمی، فولاد و صنایع بزرگ را دارد و می‌تواند زمینه گسترده تولید و صادرات مجدد را فراهم سازد. در نهایت توسعه برونزا که محتاج تجهیز منابع و سرمایه‌گذاری ملی و بین‌المللی است، عامل مهمی در توسعه منطقه مکران به شمار می‌آید.

وی ادامه داد: ایفای نقش چابهار به‌عنوان پیونددهنده و مفصل اتصال‌دهنده کشورهای حاشیه اقیانوس هند به کشورهای با سرزمین خشکی‌بست یا محصور در خشکی در آسیای میانه و افغانستان یا اتصال‌پذیری و ارتباط‌پذیری عملکردی و کارکردی منطقه در قالب شبکه‌های ملی و فراملی مورد توجه است.

حفظ پیوستگی کالبدی و جلوگیری از چندپارگی توسعه از طریق تجهیز و تکمیل زیرساخت‌های ارتباطی سریع‌السیر و ایمن هوایی زمینی و آبی، گسترش و بهبود شبکه‌های ارتباطی سریع برون منطقه‌ای با تأکید بر محور مرکزی منطقه و توسعه و تجهیز کریدور اصلی ارتباطی و همچنین افزایش تدریجی خودکفایی و خوداتکایی سازمان منطقه ساحلی مکران به‌واسطه منابع درآمدی پایدار دیگر مواردی است که این مقام مسئول در منطقه آزاد چابهار در راستای اهمیت احداث شهر فرودگاهی مورد توجه قرار داد.