متوسط عمر ناوگان هوایی کشور حدود 28 سال است/ جداسازی راه از شهرسازی کلید خورد
متوسط عمر ناوگان هوایی کشور در حال حاضر نزدیک به بیست و هشت سال است و این وضعیت که به دلیل تحریم ها به وجود آمده به شکل جدی به نوسازی احتیاج دارد.
محسن پور سیدآقایی مدیر اجرایی توانمند و مجرب حوزه راه و حمل و نقل معتقد است که برای سامان گرفتن دو بخش حیاتی و اثرگذار راه و شهرسازی در کشور، تفکیک و استقلال این دو بخش در شاکله دولت اجتناب ناپذیر است که با نظر مثبت رئیس جمهور پزشکیان در این باره، وزیر تازه نفس راه و شهرسازی مقدمات تقسیم این وزارتخانه عریض و طویل با ۲۳ معاونت و سازمان به دو وزارتخانه مستقل کلید خورد.
به گزارش تین نیوز، پور سیدآقایی در گفت وگو با رادیو صدای تدبیر همچنین توسعه زیرساخت های حمل و نقل ریلی و افزایش سهم راه آهن در این بخش، کاهش متوسط عمر ناوگان هوایی و جاده ای، فعال کردن فرودگاه های تعطیل کشور با به کارگرفتن هواپیما های کوچک پیکر و تفکیک مسئولیت های ستادی از مسئولیت های اجرایی را از اولویت برنامه های وزیر راه و شهرسازی دولت جدید ذکر کرده است.
فعالان هر دو بخش راه و حمل و نقل و شهرسازی و مسکن را به شنیدن این گفت و گو دعوت می کنیم با این توضیح که محسن پورسیدآقایی از شهریور ۹۶ تا آذر ۹۸ با مسئولیت مدیرعاملی سازمان حمل و نقل و ترافیک تهران، معاون شهردار پایتخت و از سال ۹۲ تا آذر ۹۵ با مسئولیت معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعاملی راه آهن ایران بودند و از انگشت شمار مدیران ایرانی هستند که به خاطر عملکرد ضعیف و خطای مجموعه تحت مدیریتش از مردم عذرخواهی کرد و از سمتش استعفا داد؛ (پس از فاجعه برخورد قطار در محور سمنان_دامغان در ۶ آذر ۱۳۹۵).
با توجه به تجاربتان در وزارت راه و همین طور حوزه شهری، جدی ترین مشکل ما در حوزه راه را چه می دانید و این موضوع که خانم صادق گفته اند ما باید در رویکردهایمان به موضوع حمل و نقل تغییر ایجاد کنیم را چگونه ارزیابی می کنید؟ اولویت ها و فوریت های ما برای تغییر در کجاست؟
باید توجه داشته باشیم که تنها بخش کوچکی از مأموریت وزارت راه به جاده و حمل و نقل جاده ای بازمی گردد و بخش بزرگ تری به حمل و نقل دریایی، ریلی و هوایی مرتبط است. در هر یک از این حوزه ها چالش های زیادی وجود دارد که باید به صورت جداگانه و تخصصی به آنها پرداخت. در سیاست های کلی نظام تکلیف اولویت بندی ما در زمینه حمل و نقل مشخص شده و اولویت در این زمینه به حمل و نقل ریلی داده شده است و اولین چالش هایی که باید در حوزه راه مورد توجه قرار بگیرد چالش های مرتبط با حمل و نقل ریلی است که در سه چهار سال اخیر به شدت افت کرده و نزدیک به بیست و پنج درصد جابه جایی بار از حوزه ریلی به حوزه جاده ای منتقل شده است. به ازای هر یک قطاری که از بخش باری حذف می شود حدود پنجاه تریلی به حمل و نقل جاده ای اضافه می شود و این اضافه شدن وضعیت حمل و نقل جاده ای را هم در مخاطره قرار می دهد. مشکل اساسی بخش ریلی این است که ساختار مدیریتی مناسبی ندارد و باید مانند حمل و نقل هوایی بخش تنظیم مقررات آن از بدنه مدیریتی جدا شود و مباحث مربوط به تنظیم مقررات، ایمنی و سرمایه گذاری بخش خصوصی از بخش های اجرایی شرکت راه آهن باید جدا شود.
وضعیت در بخش هوایی و جاده ای به چه شکل است؟
مهم ترین چالش در بخش هوایی، وضعیت ناوگان هوایی است. متوسط عمر ناوگان هوایی کشور در حال حاضر نزدیک به بیست و هشت سال است و این وضعیت که به دلیل تحریم ها به وجود آمده به شکل جدی به نوسازی احتیاج دارد. علاوه بر این بخش زیادی از فرودگاه های ایران در حال حاضر عملاً بلااستفاده هستند و باید به فکر فعال کردن آنها بود. در بخش جاده ای هم ما با عمر بالای ناوگان روبه رو هستیم و همین باعث شده مصرف سوخت در ناوگان جاده ای ما شاید دو برابر استاندارد جهانی باشد. علاوه بر این وضعیت ناوگان به شکلی است که وسایل حمل و نقل قدیمی از ناوگان خارج نمی شوند و در عین حال جدیدها به ناوگان اضافه می شوند. به همین دلیل ما در حال تولید مازاد ناوگان هستیم و به همین دلیل باید برای اسقاط وسایل حمل و نقل با سن بالا فکر جدی کرد.
در حوزه هایی که به آنها اشاره کردید چقدر نیازمند تصمیمات کوتاه مدت هستیم و یک سوال دیگر اینکه آیا حل این مسائل تنها بر عهده وزارت راه و شهرسازی است یا به تعامل بین بخشی نیازمند است؟
در همه حوزه ها هم به برنامه کوتاه مدت نیازمند هستیم و هم میان مدت و هم بلندمدت. به عنوان مثال در کوتاه مدت باید فکری به حال اسقاط کامیون های از رده خارج کرد و همین طور در بخش ریلی باید سازمان تنظیم مقررات ریلی را در کوتاه مدت شکل داد.
در زمینه شکل دادن به چنین سازمانی دچار خلاء قانونی نیستیم؟
خلاء قانونی وجود دارد و برای شکل دادن به چنین سازمانی اولین کاری که باید کرد تدوین یک لایحه و ارسال آن به مجلس است.
از اساس وضعیت ادغام میان دو وزارت مسکن و راه را چگونه ارزیابی می کنید؟
این ادغام بر مبنای کار کارشناسی نبود. در زمان آقای احمدی نژاد وزیر راه مرحوم بهبهانی را استیضاح کردند و ایشان در جلسه شرکت نکرد و برکنار شد. پس از آن وزیر مسکن به عنوان سرپرست وزارت راه انتخاب شد و بعد از هفت یا هشت ماه روند ادغام این دو وزارتخانه به جریان افتاد. خارج از توانمندی های خانم صادق، اصولاً وزارتخانه ای که بیست و سه معاون وزیر داشته باشد بسیار بزرگ است و در هیچ وزارتخانه ای با این حجم معاونت مواجه نیستیم. هر کدام از زیرمجموعه های این وزارتخانه در دنیا برای خود حتی گاه وزارتخانه ای هستند. چنین ساختار بزرگی به اعتقاد من اصولاً قابل اداره نیست.
همه این بخش ها نیازهای بودجه ای شدید دارند و اینکه وزیر بخواهد برای بیست و سه بخش بودجه کافی بگیرد تقریباً ناممکن است. خود خانم صادق هم معتقد به تفکیک این وزارتخانه هستند و من هم با این موضوع موافق هستم. فضا هم در دولت و هم در مجلس برای تفکیک مساعد است و باید از این فرصت استفاده کرد. در حال حاضر آقای رئیس جمهور موضوع تفکیک را برای بررسی به سازمان امور اداری و استخدامی ارجاع کرده و این سازمان مرجع درست کارشناسی در این زمینه است. در حال حاضر با توجه به مشکلات اساسی تر ما در بخش مسکن، فشار افکار عمومی بر این وزارتخانه بیشتر بر بخش مسکن معطوف است و همین موضوع توجه وزارتخانه را هم ناگزیر به سمت این بخش می برد و این روند با بخش راه و حمل و نقل آسیب وارد کرده است.
در حال حاضر شما مهم ترین و فوری ترین تصمیمی که معاون حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی باید اتخاذ کند را چه می دانید؟
تفکیک مسئولیت های ستادی از مسئولیت های اجرایی. بخش های اجرایی نباید وارد رقابت های حاکمیتی شوند و به طور کلی مسئولیت های وزارتخانه نباید بر عهده شرکت های دولتی باشد.
