رویایی ردیابی دقیق هواپیماها بر فراز اقیانوس‌ها محقق می شود؟
تین نیوز | 86 سال از نخستین پرواز هواپیماها بر فراز اقیانوس می گذرد اما ردیابی آنها در این نقاط کار دشواری بوده است. سقوط هواپیمای مالزی این پرسش را مطرح کرده که آیا زمان ارایه فناوری های لازم فرا نرسیده است.
هواپیمای ایرباس A320-200 پرواز 8501 خطوط هوایی ایرآسیای مالزی چندی پیش و پس از ترک فرودگاه سوربایا از اندونزی از صفحه رادار محو شد، درحالی که خلبان هیچ پیام هشداری به برج مراقبت ارسال نکرد. حالا و با گذشت چند روز اجساد قربانیان به تدریج از دریای جاوه خارج می شود.
نگاهی به تاریخچه صنعت هوانوردی گویای آن است که از زمان آغاز پرواز هواپیماها بر فراز اقیانوس ها در سال 1919، ردیابی این غول های پرنده در آسمان مناطق پوشیده از آب جهان کاری بسیار دشوار بوده است.
در دهه های اخیر ردیابی های ماهواره ای با پیشرفت های جدیدی همراه بوده است با این حال اکثر این فناوری ها با صرف هزینه های زیاد همراه است که پرداخت آن برای صنایع هوانوردی بسیاری از کشورهای جهان کاری دشوار و حتی غیرممکن است.
خلبانها در زمانی که بر فراز اقیانوس ها پرواز می کنند موقعیت خود را از طریق امواج رادیویی با فرکانس بالا (HF) به اطلاع برج مراقبت می رسانند. با این حال مشکل اینجاست که با استفاده از این تکنیک امکان ارایه اطلاعات به روز و لحظه ای درخصوص موقعیت هواپیما وجود ندارد.
به عقیده کارشناسان، منحنی بودن زمین از جمله عواملی است که استفاده کاربردی و مؤثر از تکنیک امواج رادیویی با فرکانس بالا توسط هواپیماها را ناممکن می سازد. بسیاری از رادارها بر فراز مناطق کوهستانی مرتفع زمین نصب شده اند اما برد آنها نهایتا 400 کیلومتر است. از این رو برای هواپیماهایی که بر فراز اقیانوس ها پرواز می کنند کارایی چندانی ندارند.
البته هواپیمای مالزیایی در جایی ناپدید شد که در برد رادار منطقه قرار داشت.
درحال حاضر بسیاری از مراکز و پایگاههای ارایه کننده خدمات هوانوردی نظیر سازمان هوانوردی فدرال آمریکا به تدریج به استفاده از فناوری های مبتنی بر سیستم موقعیت یاب جهانی (GPS) روی می آورند.
البته نوآوری هایی که تاکنون در این زمینه ارایه شده وابسته به ایستگاههای زمینی است که نهایتا تا 400 کیلومتر برد سیگنالی دارند و در مواقعی که هواپیماها بر فراز اقیانوس ها پرواز می کنند کاربردی ندارند.
با این حال این فناوری جدید قابلیت دیگری موسوم به "هوا به هوا" دارد که برای استفاده در محیط هایی نظیر اقیانوس ها تعریف شده و به هواپیماها این امکان را می دهد تا یکدیگر را "ببینند".
سیستم گزارش خودکار موقعیت مبتنی بر ماهواره نیز راه حل دیگری است. در این نوع ارتباطات مکان، ارتفاع، سرعت و مسیر هواپیما هر 15 تا 30 دقیقه یک بار به برج مراقبت مخابره می شود که البته استفاده از آن پرهزینه است.
پس به نظر می رسد تمامی تلاشهایی که تاکنون در این زمینه صورت گرفته چندان کاربردی و مقرون به صرفه نبوده است.
حالا خبر می رسد شرکت Aireon در ویرجینیای آمریکا و شرکت ADS-B Technologies در آلاسکا بر روی راه حل های نظارتی جدیدی کار می کنند که نه تنها مبتنی بر ماهواره هستند بلکه از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه به نظر می رسند.
آنچه که در شرکت Aireon ساخته می شود وابستگی زیادی به توسعه ماهواره های اطراف زمین دارد و احتمالا از سال 2017 عملیاتی خواهد شد.
