شهر ویران یا ده آباد

وبلاگ مسعود خوانساری-«یک ده آباد بهتر از صد شهر خراب است.»  اگر با نگاه کارشناسی تنها چند ساعت بازدیدی از شهرک های صنعتی کشور داشته باشید، معنای این ضرب المثل را به خوبی درک خواهید کرد.

شهرک صنعتی عباس آباد، خوب جانمایی شده، همسایه مناطق حاشیه ای تهران که می تواند تامین کننده نیروی کار آماده به خدمت برای صنایع آنجا باشد ولی مشکل اصلی مسیر شلوغ و پرترافیکی است که شهرک را از شمال شرقی به تهران وصل می کند. اگرچه شاید با سرمایه گذاری نه چندان زیادی امکان اتصال به مترو، راه آهن و اتصال یک اتوبان به بزرگراه شهید بابایی را بتوان فراهم آورد و این نقص را از بین برد.

در شهرک صنعتی عباس آباد زیربناهای مورد نیاز فراهم شده است. آتش نشانی، بهداری، انتظامات و...همگی در دسترس است و همه اینها مزیت های ارزشمندی به شمار می آیند. اگرچه مشکلاتی در خصوص برق، فاضلاب و آب وجود دارد که تامین آنها در تعهد شهرک صنعتی بوده ولی متاسفانه تکمیل نشده است.

این مشکلات برای شهرکی با بیش از 2 هزار واحد صنعتی که یک هزار مورد آن فعال است، نه تنها عیب که یک درد است. البته بماند که تعداد زیادی از این واحدها هم با 30 تا 40 درصد ظرفیت کار می کنند.

 بنگاه هایی که در شهرک مستقر شده اند دوگونه گرفتاری دارند. بخشی از مشکلات زیربنایی است که به آنها اشاره شد و شاخص ترین آن هم برق، آب، فاضلاب و راه دسترسی است. جالب اینجاست که هرکدام از واحدها در همان زمان استفرار اولیه، هزینه های مربوط به تامین این موارد را پرداخته کرده اند و درحال حاضر باید بررسی شود که چرا بعد از گذشته ده ها سال برق مورد نیاز واحدها به اندازه کافی تامین نشده است. بازهم قابل توجه اینکه بخش خصوصی اعلام آمادگی کرده که می تواند با سرمایه گذاری، برق مورد نیاز واحدهای صنعتی را فراهم کند ولی با انجام کار به این روش مخالفت می شود. درحالی که کمبود برق در هرلحظه می تواند باعث از کارافتادن تعداد زیادی از صنایع مستقر در شهرک شود. در مورد فاضلاب هم باید اقدامات سریع صورت پذیرد هم از باب سلامت شهرک وهم جلوگیری از خشک شدن فضای سبز داخل شهرک. بخش بعدی مشکلات بنگاه‌های مستقر در شهرک مربوط به نظام بانکی، نظام مالیاتی، تامین اجتماعی، تامین نقدینگی و تغییر مکرر تعرفه ها می شود، که گرفتاری عام صنایع سراسر کشور است.  

وضعیت شهرک صنعتی عباس آباد بار دیگر تایید می کند که در اقتصاد ایران دولت باید یکبار برای همیشه تصمیم بگیرد و دخالتش را در امور اقتصادی کم کند و اجازه دهد بخش خصوصی خودش بسازد، خودش اداره کند و خودش هم مدیریت کند. این همان الگویی است که در کشورهای توسعه یافته بارها و بارها آزموده شده است. در یک رقابت آزاد و سالم با حداکثر بهره وری، بازدهی بالا برای نظام اقتصادی حاصل خواهد شد.

درد آور است که طی چهار سال گذشته شرکت شهرک های صنعتی تهران 5 بار با تغییر مدیرعامل مواجه شده است. یعنی عمر هر مدیر کمتر از یکسال بوده است.

وضعیت عباس آباد تنها یک نمونه است. شاید امروز بهتر باشد که به جای تاسیس شهرک های جدید به فکر همان یک «ده آباد» باشیم.