فرزندان فقرا همچنان فقیر میمانند
حسین راغفر در تازه ترین گفتگوی خود با روزنامه آرمان معتقد است ایران درحال حاضر10تا 12میلیوننفر فقیر دارد و هماکنون 1/5دهک جامعه در فقر مطلق بهسر میبرند.
وبلاگ حسین راغفر-ایران درحال حاضر10تا 12میلیوننفر فقیر دارد و هماکنون 1/5دهک جامعه در فقر مطلق بهسر میبرند.
اگر فقر را بر اساس سطح رفاه مردم درنظر بگیریم و آن را بالاتر ببریم، این عدد خیلیبیشتر خواهد شد. بر اساس بالابردن سطح رفاه جامعه این عدد را میتوان به 16 یا 20میلیون نفر افزایش داد. بیان مفهوم دقیقتر از فقر و اندازهگیری آن کار آسانی نیست، اما اقتصاد توانسته با یک تقریب مناسب این موضوع را اندازهگیری کند. مفهوم فقر بهمیزان دسترسی افراد به منابع موردنیاز جهت برآوردن نیازهایشان گفته میشود و در هر جامعه با توجه به فرهنگ و شرایط اجتماعی فقر نسبی متفاوت است.
حسین راغفر، کارشناس اقتصادی، میگوید: «فقر ارتباط مستقیمی با اشتغال دارد. رشد بیکاری منجر به رشد فقر در جامعه میشود. عوامل دیگری نیز در زمینه فقر دخلوتصرف دارند که ازجمله این عوامل میتوان به دستمزدهای پایین در ایران اشاره کرد. این مساله امکان رشد بهرهوری را نیز از نیروی کار میگیرد و سبب میشود افراد نتوانند از حداقلهای زندگی انسانی و تقریبا مناسب برخوردار باشند.»
با توجه به اینکه درحالحاضر 10تا 12میلیون فقیر در ایران وجود دارد، فقر در ایران وابسته به چه عواملی است؟
فقر ارتباط مستقیمی با اشتغال دارد. رشد بیکاری منجر به رشد فقر در جامعه میشود. عوامل دیگری نیز در زمینه فقر دخل و تصرف دارند که از جمله این عوامل میتوان به دستمزدهای پایین در ایران اشاره کرد. این مساله امکان رشد بهرهوری را نیز از نیروی کار میگیرد و سبب میشود افراد نتوانند از حداقلهای زندگی انسانی و تقریبا مناسب برخوردار باشند. در ایران نظامیکپارچه حمایت اجتماعی وجود ندارد تا حداقلهای رشد انسانی را برای گروههای محروم و پایین جامعه فراهم کند. باید به این موضوع اشاره کرد که تعداد زیادی از افرادی که در خانوادههای فقیر زاده میشوند، همچنان فقیر خواهند ماند. سازوکارهایی که با درنظرگرفتن نظام اقتصادی و اجتماعی باید طراحی و تعبیه شود تا میزان فقر در جامعه کاهش یابد، ایجاد نشده است. عواملی مانند کار، دسترسی به خدماتآموزشی و سلامترایگان ازجمله مواردی است که از مردم دریغ شده است. شاخصها و معرفهایی برای ارزیابیفقر باید در نظر گرفته شود. اعتیاد بهویژه اعتیاد گسترده در بین جوانان، اشکالمختلف خشونتها، رشد جرم و جرایم و... از عوامل وجود فقر در جامعه است. نشانههایی برای کاهش فقر در ایران دیده نمیشود. فقر محصول ساختار نادرست اقتصادی در کشور است و میتوان بهجرات بیان کرد فقر ناشی از ناتوانی اقتصاد ایران در خلق شغل، بهویژه شغل پایدار و شایسته برای جوانان است. تقاضا در بازار کار دائما درحال افزایش است و از جهتی ظرفیتهای تولیدی در کشور تعطیل میشوند. بنابراین ظرفیتهایاشتغال محدودتر میشود. درحالحاضر شاهد رشد بیکاران در کشور هستیم و بیکاری منشأ بیماریهای روحی و روانی بسیاری است. مادامی که تغییرجهت جدی در عرصه اقتصاد کشور وجود نداشته باشد، فقر در جامعه کاهش نمییابد. لازمبهذکر است اقداماتی که در راستای فقرزدایی صورت میگیرد، مانند مسکنهایی است که تنها برای مدتزمان کوتاهی عمل میکند و درمقابل فقر گسترده در ایران فاقد اثر است.
سیاست پرداختیارانهها و افزایش سهبرابری آنها تاثیری بر فقرزدایی در ایران ندارد؟
سیاست توزیعرایانهها جزو سیاستهای موقت است و هدف اصلی اقتصاد باید در راستای رشد ظرفیتهای پایدار و بادوام باشد. افزایش رشد ظرفیتهای پایدار ازجمله مواردی است که اثربخشی این سیاستها در جهان را ثابت کرده است. پرداخت یارانه جزو مسکنهای فقر در جامعه است و تنها برای افراد کمتوان و ناتوان در جامعه میتواند کمی موثر باشد، در غیراینصورت باقی افراد جامعه باید بتوانند از طریق اشتغال صاحب درآمد شوند و این موضوع با بهبود اقتصاد کشور امکانپذیر است. امکان اشتغال پایدار باید برای جامعه، بهویژه جوانان، فراهم شود.
چه سیاستهایی باید اتخاذ شود تا فقر در جامعه کاهش یابد؟
دولتدوازدهم مساله اشتغالزایی را در کشور عنوان کرده است. باید به این نکته اشاره کرد که بستگی دارد اشتغالزایی چگونه ایجاد شود. اگر اشتغال بادوام و پایدار باشد، باید توسط بخشخصوصی صورت گیرد. درحالحاضر شاهد هستیم در اثر سیاستهای دولتهای نهمودهم و در ادامه در دولتیازدهم فقر در ایران رشد کرده، بنابراین باید از سیاستهای فقرزا جلوگیری کرد و بعد از روش دیگری در حوزههای مختلف توسط بخشخصوصی وارد عمل شد.