سودآور‌ترین راه‌آهن محبوس‌شده در ایران
حدود ١٥ سال پیش قرار بود متروتهران- آمل راه اندازی شود و حتی شهردار وقت در حال تجهیز کارگاه برای ایستگاه اول آن در حوالی اُزگل تهران بود. این پروژه کمی بعد به فراموشی سپرده و صرفا به شعارها و اقدامات کوچک بی تأثیر بسنده شد. تنها اقدام مهم دراین باره، فراهم کردن مقدمات مترو تهران، پردیس- رودهن است؛ پروژه ای که اجرای آن جدای از مترو تهران- آمل، بسیار ضروری و فوری است.
نماینده مردم آمل نیز در سال های گذشته پیگیری کرده و بودجه اندکی برای زنده نگه داشتن یاد پروژه دریافت کرده است. هزینه اجرای مترو آمل به تهران بین سه تا ٥ هزار میلیارد تومان خواهد بود. چنانچه سالانه ٢ میلیون سفر رفت وبرگشتی از این مسیر انجام شود و کرایه هر سفر ٥ هزار تومان باشد، درآمد سالانه این خط سالانه هزار میلیارد تومان خواهد بود و با لحاظ حاشیه سود آن، هزینه انجام شده در مدت ١ تا ١٢ سال بازخواهد گشت و به هر میزان که تعداد سفرها افزایش یابد، مدت بازگشت سرمایه کوتاه تر خواهد شد. چنانچه محل اسکان تعداد زیادی از خانواده های تهرانی سواحل زیبای شمال و محل کار آنها تهران شود، در آن صورت می توان انتظار داشت روزانه حدود ٥ هزار نفر در این مسیر تردد کنند که در آن صورت سرمایه گذاری انجام شده بسیار پرسود خواهد بود و سرمایه گذاری در مدت کمتر از پنج سال بازخواهد گشت.
در این پروژه تونل و پل های متعددی احداث خواهد شد. طول مسیر این مترو از تهران، رودهن، آبعلی و آمل حدود ١٥ کیلومتر است که بین ٢ تا ٣ کیلومتر آن تونل هایی در زیر کوه ها و پل های بزرگ است و برآورد هزینه اجرای این پروژه نیز بین یک تا ١,٥ میلیارد یورو است. این پروژه با شرایط زیر، اقتصادی و برای سرمایه گذاران بخش خصوصی و سرمایه گذاران خارجی جذاب خواهد بود.
١- کل منابع مالی پروژه از طریق منابع ارزی ارزان قیمت تأمین شود.
٢- دولت بازپرداخت وام ارز را تضمین کند و اطمینان دهد چنانچه درآمد سالانه پروژه از حد تفاهم شده کمتر شود، ما به التفاوت را به سرمایه گذار پرداخت کند.
٣- سالانه حداقل ١ میلیون سفر رفت وبرگشت در این مسیر ریلی انجام شود.
٤- کرایه بین ٥ تا ٧ هزار تومان برای هر سفر لحاظ شود.
٥- پروژه به صورت EPCF و با حداقل دو سال دوره تنفس برای شروع بازپرداخت اصل و فرع وام و مدت پنج سال دوران بازپرداخت اصل و فرع وام تعیین شود.
در چنین شرایطی این پروژه ملی برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی توجیه پذیر و سودآور خواهد بود و می تواند آنان را برای حضور فعال در این پروژه ترغیب کند. همچنین حین اجرای این پروژه عظیم، می توان ایستگاه های واقع در شهر های مسیر، از جمله رودهن، آبعلی و شهرهای دیگر را زودتر از موعد راه اندازی و از درآمد آن نیز در مسیر پیشبرد پروژه استفاده کرد.
برای افزایش جذابیت پروژه مترو تهران- شمال، راه اندازی مترو شهرهای شمالی از ساری تا آمل و از آمل به رامسر و در ادامه مسیر لاهیجان تا رشت نیز می تواند منجر به افزایش جذب گردشگر داخلی و خارجی در این استان ها شود و دیگر شاهد ترافیک های سنگین در شهرهای شمالی نباشیم. این خط مترو در شمال کشور اگر با جذابیت های ویژه توریستی همراه شود، گردشگران داخلی و خارجی را جذب کرده و هرچه تعداد مسافران مترو تهران-آمل بیشتر شود، جذابیت سرمایه گذاری در این مسیر افزایش خواهد یافت. اجرای این طرح باعث می شود بار زیادی از ترافیک جاده های شمالی کاسته شود و همچنین در کاهش تصادفات جاده ای و مصرف انرژی نیز تأثیر درخورتوجهی خواهد داشت.
قطارهای مترو سریع السیر تهران آمل در روزهای پنجشنبه و جمعه و ایام تعطیل در طول مسیر حداکثر دو ایستگاه خواهد داشت و مسافران را با سرعت متوسط ١٥ کیلومتر و در مدت یک ساعت به مقصد می رساند. ممکن است برای سایر ایام سال ایستگاه های دیگری در این مسیر لحاظ و مورد استفاده قرار گیرند. پیشنهاد می شود این پروژه در قالب یک بسته سرمایه گذاری از طرف وزارت راه و شهرسازی به سرمایه گذاران داخلی و خارجی عرضه و تضمین های لازم به سرمایه گذاران ارائه شود.
لازم است تضامین یادشده برای جذب سرمایه گذاری خارجی در زمینه بازپرداخت اصل و فرع وام از محل درآمد پروژه و صرفه جویی که در مصرف انرژی به عمل می آید، به سرمایه گذار داده شود. اجرای این پروژه بزرگ مهم و زیربنایی تأثیرات شگرفی به دنبال دارد. تأثیر مهمی بر اقتصاد منطقه شمال خواهد داشت و برای هزاران نفر حین اجرای پروژه اشتغال ایجاد خواهد کرد. از سوی دیگر، شهر تهران و میلیون ها ساکن این کلان شهر آلوده در ایام تعطیل نیاز به راه تنفس و بازیابی روحی و جسمی دارند که سواحل زیبای دریای خزر بهترین و هیجان انگیزترین فضا برای تحقق این نیاز بزرگ است.
درآمدهای حاصل از میلیون ها سفر به شهرهای شمالی می تواند اقتصاد این خطه سرسبز کشور عزیزمان را تقویت کرده و شهرهای شمالی را به توسعه یافته ترین شهرهای کشور تبدیل کند. چنانچه دولت یازدهم بتواند با ارائه تضمین های لازم، سرمایه گذار داخلی و خارجی را جذب کند، هیچ هزینه ای در این پروژه متقبل نخواهد شد و صرفا حین اجرا ممکن است مجبور شود مابه التفاوت درآمد کسب شده با درآمد مورد انتظار و توافق شده با سرمایه گذار را پرداخت کند که در مقابل فواید آن که در بالا برشمرده شد، ناچیز است.
*مدیرعامل پتروشیمی جم
خودمان هم میدانیم لفظ بکار بردن مترو یک عوامفریبی است و به این قطار میگویند حال اقایان نمیدانم با چه توجیهی انرا میگویند بعد شهر امل زادگاه رییس دو قوه هست معلوم است اینها تاثیر دارد مطمئنا این همه سرمایه گذاری برای امل به صرفه نیست و مطمئنا شهر های پرجمعیت شمال باید الویت باشند اما بنظرم الویت مهم باید راه اهن ساری رشت باشد تا یک کریدور ترانزیت بوجود اید اسیای مرکزی به قفقاز و اروپا ترکیه وصل شوند یعنی اتصال ریلی بین کشورهای دو طرف خزر مطمئنا از طرح بلند پروازانه مترو به شهر کوچک امل منطقی تر و دارای منفعت بسیار هست