سفر ارزان و راحت با قطار
حملونقل ریلی نقش بسیار موثری در توسعه گردشگری دارد. همانگونه که در کشورهای اروپایی نیز خط‌آهن دسترسی به مناطق مختلف را ممکن کرده و گردشگری را در روستاها به دلیل دسترسی مناسب و وجود خطوط‌آهن رونق داده است.
به طور کلی حملونقل ریلی در ایران با دیگر کشورها متفاوت است و باید حملونقل ریلی کشور بهبود یابد. یکی از مشکلات اصلی در این زمینه آن است که سرعت حملونقل ریلی کشور ما در مقایسه با بسیاری از کشورها، پایین‌تر است. متوسط سرعت قطارها در ایران ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت و در اروپا و به ویژه شرق آسیا از مرز ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت نیز گذشته است.
سرعت نقش مهمی در بهبود حملونقل و افزایش جذابیت‌های گردشگری خطوط آهن دارد. نکته دیگر کیفیت واگن‌های قطارها در کشور است. به‌طور کلی در اروپا و کشورهای پیشرو در گردشگری، واگن‌های قطار بسیار راحت بوده و کیفیت مناسبی دارند و گردشگران به راحتی شب را در قطار استراحت می‌کنند و روز بعد نیز به مقصد می‌رسند؛ با این روش در هزینه اقامت نیز صرفه‌جویی می‌کنند و راحتی واگن‌های قطار هم موجب می‌شود در رفت و آمد خسته نشوند.
خطوط آهن یکی از بهترین روش‌های دسترسی به شمار می‌رود و باید در تمامی نقاطی که وجود آن به محیط‌زیست صدمه‌ای وارد نمی‌کند، توسعه یابد. در برخی کشورها مانند ژاپن از خطوط‌آهن روی دریا استفاده می‌شود که جاذبه‌های گردشگری بسیاری دارد، اما در ایران باید به نسبت درآمد برای حملونقل ریلی هزینه کرد و لزومی بر هزینه‌های گزافی مانند احداث خط‌آهن روی دریا وجود ندارد.
بهتر است به جای صرف هزینه سرسام آور عبور خط‌آهن از روی دریا، همان خطوط راه‌آهن معمولی در کشور توسعه یابد. از سوی دیگر قطارهای شهری می‌تواند هم در کنترل ترافیک و هم توسعه گردشگری شهری، نقش موثری داشته باشد.
بنابراین توسعه قطارهای شهری نیز باید مورد توجه قرار گیرد. این قطارها تنها معطوف به خطوط ریلی زیرزمینی نمی‌شود، بلکه قطارهای هوایی و خطوط ریلی در داخل شهرها و خیابان نیز دارای جذابیت‌های گردشگری هستند و می‌توانند معضلات توسعه گردشگری مانند ترافیک را از میان بر دارند. به طور کلی در سراسر دنیا استفاده از قطار برای حملونقل امن، ارزان و راحت بوده و با وجود توسعه حملونقل هوایی، همچنان طرفداران بسیاری دارد.
علی سماک رجبی - عضو هیات مدیره جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی
