◄ جزئیات بهرهبرداری از پروژههای عمرانی فرودگاه امام / شرکت شهر فرودگاهی به زودی ثبت میشود
تین نیوز| روابط عمومی شهر فرودگاهی امام خمینی گفتگوی مفصلی با غلامرضا شیرازیان، مجری طرح توسعه فرودگاه امام خمینی انجام داده که در ادامه می خوانید:
مدتی است که جنابعالی مجدداً به عنوان مجری طرح توسعه فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره) مستقر شده اید، ضمن خسته نباشید به شما می خواهیم در مورد پروژه های این طرح بزرگ و پیشرفت آن ها مطالبی را از شما بشنویم. یکی از پروژه های که در مسیر ترمینال خودنمایی می کند پروژه یک هتل بزرگ است، ممکن است بفرمایید که این پروژه در چه مرحله ای است؟
پروژه هتل فرودگاه در حال اتمام است و از آن جا که سرمایه گذار بخش خصوصی زمان بهره برداری را اواخر مردادماه امسال اعلام کرده است ما سعی کردیم همه خدمات زیربنایی مورد نیاز آن را تا چند روز پیش آماده کنیم و تحویل دهیم. یعنی موضوع آب آن جا آماده و تحویل شده، برق آماده و تحویل شده، 60 خط تلفن مستقیم تهران برای هتل تحویل شده، همینطور گاز هم تحویل شده است. تا جایی که اطلاع دارم نمایندگان شرکت ترکیه ای که تجهیزات آشپزخانه این هتل را هم نصب خواهند کرد به ایران آمده اند تا کارشان را انجام دهند. و ما همه تعهداتی را که در قبال سرمایه گذار برای تأمین خدمات زیربنایی داشتیم
خوشبختانه براساس زمان بندی که با آن ها تفاهم شده بود به انجام رسانیده ایم. در مورد هتل تنها کاری که در حال اجرای آن هستیم مسیرهای دسترسی است که آن هم بزودی به اتمام میرسد.
پیش بینی شما برای بهره برداری چه زمانی است؟
با توجه به اینکه این پروژه توسط بخش خصوصی اجرا شده، این سرمایه گذار است که باید تاریخ بهره برداری را اعلام کند. به لحاظ ساختمانی هم اکنون حدود 200 اتاق آماده و تحویل بهره بردار شده است، اما همانطور که می دانید، راه اندازی یک هتل فقط ساختمان و مسیر و آب و برق و تلفن نیست بلکه یک فرآیند نرم افزاری هم دارد که وقتی همه چیز آماده شد، به طور آزمایشی راه اندازی می شود تا به بهره برداری نهایی و قطعی برسد این موضوع به زمان خودش نیاز دارد و قطعاً سرمایه گذار و شرکت بهره بردار علاقمند است هرچه سریعتر موضوع بهره برداری محقق شود.
پل ارتباطی که پارکینگ را به ترمینال متصل می کند در چه مرحله ای از پیشرفت است؟
در مورد پل ارتباطی که پارکینگ شماره 3 را به ترمینال یک متصل می کند به طور جدی در حال پیگیری هستیم. حتی کانکس ویژه ای برای کمیته فنی زیربنایی مجری طرح در محل پروژه نصب شده که به طور تمام وقت مشغول نظارت بر کارند و حتی در ایام تعطیل هم فعالند. ما امیدواریم که با توجه به سیاست های کلی که پروازهای حجاج عزیز به فرودگاه امام منتقل می شود، این پل ارتباطی آماده شود که حجاج محترم بتوانند از تسهیلات ورودی پارکینگ 3 و اتصال آن به ترمینال یک برخودار شوند و از امکانات بهتری نسبت به آنچه در فرودگاه مهرآباد داشتند استفاده نمایند، برنامه ما هم این است که انشاالله در هفته اول
شهریور این پل ارتباطی آماده تحویل شود.
مشکل اختلاف سطح پارکینگ 3 با ترمینال یک چگونه برطرف می شود؟
آسانسور و پله برقی بخش جنوبی پل که به پارکینگ شماره 3 مرتبط می شود راه اندازی خواهند شد. در بخش شمالی پل فعلاً هنوز آسانسورهای آن خریداری نشده اما با توجه به دسترسی به ترمینال، عزیزان می توانند از آسانسورهای ترمینال استفاده نمایند.
گفتید که پروازهای حجاج از فرودگاه مهرآباد، به فرودگاه امام خمینی(ره) منتقل خواهند شد؛ آیا این افزایش تردد و ظرفیتی که به حجم مسافران فرودگاه امام اضافه می شود ایجاد مشکل نخواهد کرد؟
در فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره) با توجه به موقعیت آن، چه به لحاظ پرواز های خروجی و ورودی و حتی پروازهای ترانزیتی، بیشترین پروازها در اوقات شب انجام می شود، یعنی حجم پروازی که در فرودگاه امام داریم عمدتاً در اوقات شب متمرکز است و پروازهای حجاج در طول 24 ساعت توزیع می شود و اتفاقاً پروازهای شب آن کمتر است و امیدواریم که برنامه ریزی مطلوبی که برای پروازها توسط فرودگاه انجام خواهد شد، ترافیک پروازی حجاج و سایر پروازهای بین المللی بتوانند از همه ساعات و زمان های فرودگاه استفاده کنند و تراکم ایجاد نشود چون فرودگاه امام ظرفیت چنین کاری را دارد و فقط باید
زمان بندی درست و مطلوبی صورت گیرد.
ما شاهد بودیم که معمولاً پروازهای حجاج از تاخیرهای فراوانی برخوردار است و این تاخیرها و ناهماهنگی ها ممکن است این ترافیک پروازی را تحت تاثیر قرار دهد؟
ببینید ما کلاً دونوع پرواز داریم، پروازهای برنامه ریزی شده یعنی پروازهایی که خطوط هوایی مختلف با زمان بندی های ثابت در طول روزهای هفته و ماه دارند. و پروازهای چارتری یا موسمی که پروازهای حجاج از این نوع هستند، در صنعت حمل و نقل معمولاً اولویت پرواز توسط فرودگاه ها به پروازهای دائمی و برنامه ریزی شده داده می شود، پروازهای موسمی معمولاً با این مشکل مواجهند که باید لابه لای پروازهای دائمی برنامه ریزی شوندکه کار مشکلی است. از طرف دیگر، برنامه ریزی پروازهای عربستان سعودی در اختیار ما نیست. هرگونه تاخیر از فرودگاه های عربستان سعودی می دتواند در برنامه ریزی ما هم
تاثیر بگذارد. یک نکته مهم هم این است که برخی از خدمات مربوط به حجاج محترم را باید طوری برنامه ریزی کنیم که در اوقاتی غیر از زمان ورود حجاج به فرودگاه انجام شود. یعنی حجاج وقتی وارد فرودگاه شوند به سرعت کارهایشان انجام شود و بتوانند سوار هواپیما شده و پرواز کنند که امسال تمهیداتی شده که انشالله برخی از خدمات توجیحی و گذرنامه ای حجاج محترم در مکان ها و زمان هایی انجام شود که باعث ایجاد تراکم و ازدحام در فرودگاه نشود.
با وجود تداخل مسافران عادی و حجاج عزیز در یک ترمینال و آن طور که شما فرمودید هم زمانی پروازهای موسمی و پروازهای برنامه ریزی شده، در ایام حج شاهد تراکم در فرودگاه خواهیم بود. برنامه های بلند مدت شما برای زوار محترم چیست؟
خوشبختانه سال هاست در طرح جامع فرودگاه امام، ترمینالی را برای خدمات زیارتی و سیاحتی در بخش هوانوردی فرودگاه در نظر گرفته اند که این ترمینال در سال های88 و 89 وارد مراحل اجرایی شد اما به دلایل کمبود منابع مالی در اواخر دولت قبل متوقف شد. اما اخیراً دولت محترم ادامه کار این ترمینال را در اولویت کار اجرایی خود قرار داده است. لکن با توجه به این که ریاست محترم جمهوری یکی از سیاست هایی که در پروژه های عمرانی مصرانه پیگری می کنند این است که اگر پروژه عمرانی توجیه اقتصادی داشته باشد بتوان از مشارکت و همراهی بخش خصوصی برخوردار بود، حتماً از حمایت مالی و مدیریتی بخش
خصوصی استفاده شود. لذا این پروژه را به سرمایه گذاران ارائه کردیم و خوشبختانه استقبال خوبی شد و کنسرسیومی متشکل از چندین سرمایه گذار و موسسات بانکی کشور و سازمان های ذیربط خدمات حج و زیارت و با مشارکت شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) تشکیل شده که انشاالله ترمینال زیارتی در قالب یک پروژه عمومی-خصوصی یا PPP که به این پروژه ها اطلاق می شود به اجرا در خواهد آمد. در این زمینه تفاهم نامه ای هم به امضاء رسیده و این تفاهم نامه در حال تبدیل به یک قرارداد است که انشالله هر چه زودتر به مراحل اجرایی برسد.
اما تا این ترمینال ساخته و آماده بهره برداری شود، خیلی فاصله داریم، در این فاصله زمانی زائرانی که به فرودگاه مهرآباد می رفتند هم اکنون باید بعد مسافت بیشتری را طی کنند و به فرودگاه امام بروند. آیا زیرساخت های حمل و نقل حجاج به فرودگاه امام ایجاد شده یا برنامه های خاصی در این زمینه وجود دارد؟
البته باید عرض کنم که شرایط و وضعیت خدمات رسانی به حجاج محترم در فرودگاه مهرآباد بهتراز آن نیست که فرودگاه امام نتواند این خدمات رسانی را انجام دهد. تنها موضوعی که وجود دارد بعد مسافت است. اگر بتوانیم با تمهیداتی این بعد مسافت را بخوبی پوشش دهیم یعنی با وسائط نقلیه یا انشااله مترو و دیگر امکانات، یک مزیت برتر داریم و آن این است که حجاج با آرامش خاطر بیشتری به سفر زیارتی خودشان می روند. شما اگر وضعیت ترافیکی اطراف فرودگاه مهرآباد درایام حج را در نظر بگیرید با توجه به این که فرودگاه مهرآباد یک فرودگاه تک ورودی است و اصلاً جوابگوی حجم ورودی و خروجی آن ایام
نیست این حجم ترافیک را در فرودگاه امام نخواهید داشت ومردم در رسیدن به فرودگاه و انجام پرواز خود اصلاً معضلات موجود فرودگاه داخل شهر را نخواهند داشت. همه امید ما این است که بتوانیم امکانات بهتر و خدمات رسانی مطلوب تری در اختیار حجاج ارجمند قرار دهیم. با این همه، ما در جابه جایی پروازهای حجاج به فرودگاه حضرت امام در مراحل اول به مشکلات برخواهیم خورد اما با برنامه ریزی خوبی که در شرکت فرودگاههای کشور و فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره) انجام شده امیدواریم خدمات رسانی حجاج محترم بی نقص تر از قبل انجام شود.
همانطور که اشاره کردید استقبال خوبی در زمینه سرمایه گذاری در پروژه ترمینال سیاحتی و زیارتی فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره) شده است . از طرف دیگر، طرح جامع شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) است که سرمایه گذاری بسیار بالایی رامی طلبد و برای این طرح توسعه در قانون پیش بینی شده که شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) متولی پروژه های عظیم توسعه ای فرودگاه باشد. اما با وجود ابلاغ این قانون هنوز شرکت تاسیس نشده است، این تاخیر در آینده طرح های توسعه ای چه تاثیری خواهد داشت؟
توسعه فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره) یک پروژه عظیم و فراملی است و آنچه که هم اکنون داریم مورد قبول مسئولان و مردم نیست. اما همواره هم در مواقع تصمیم گیری برای این توسعه عظیم چند مانع وجود داشته که یکی همین حجم بالای سرمایه گذاری است و از طرف دیگر کم توجهی به نقش و جایگاه فرودگاهها در ساختار اقتصادی کشور است. در قرن 21، فرودگاه ها به قطب های توسعه کشورها تبدیل خواهند شد. همان نقشی که در قرن هیجدهم، بنادر در توسعه منطقه های خود ایفا کردند. فرودگاه ها فقط محل نشست و برخاست هواپیماها نیستند بلکه باید به شهر فرودگاهی و حتی در برخی مناطق کلان شهرهای فرودگاهی تبدیل
شوند. به این دلائل تا به حال این پروژه بزرگ و ارزشمند مورد کم توجهی قرار گرفته است. اما باید توجه داشته باشیم که شرایط جهانی در حال حاضر برای توسعه این فرودگاه بسیار خوب است و اگر نتوانیم از این شرایط و موقعیت بهره برداری کنیم، این شرایط را از دست خواهیم داد. در دهه 60 وقتی موضوع فرودگاه حضرت امام را مطرح می کردیم و پیگیر توسعه آن بودیم نه فرودگاه دبی وجود داشت و نه اثری از آثار فرودگاه آتاتورک استانبول بود. آن روزها ما حدود 6 میلیون مسافر در کشور جابه جا می کردیم و دبی هم همین حدود مسافر جابه جا میکرد. امروز ما در فرودگاه امام حدود 5 میلیون مسافر بین المللی جابه
جا کرده ایم و دبی چیزی حدود 66/4 میلیون مسافر و فرودگاه آتاتورک 44/5 میلیون مسافر داشته است. در حالیکه موقعیت سوق الجیشی فرودگاه امام خمینی(ره) به عنوان یک فرودگاه ارتباط دهنده دنیای غرب به دنیای شرق، بهترین، مناسب ترین و کم دغدغه ترین و امن ترین موقعیت را دارد. و زمین و فضای ایران، مجهزترین فضا و پوشش زمین برای هواپیمای عبوری است.
این موقعیت هم اکنون ایجاد شده و دوباره جهان به این کیفیت فضای عبوری توجه نشان می دهد و اکثر خطوط هواپیمایی و حتی مجموعه های بین المللی و مدیریتی هواپیمایی جهانی بدنبال این هستند که فضای ایران را برای عبور و اتصال غرب به شرق مجددا استفاده کنند. از طرف دیگر استقبال خوب سرمایه گذاران جهانی بویژه اروپایی ها از این فرصت ها نشان دهنده اهمیت این شرایط است لذا مسئولان محترم باید در مورد حل مسائل حقوقی یا قانونی تاسیس و راه اندازی شرکت شهر فرودگاهی هرچه سریع تر اقداماتی انجام دهند تا ما نرم افزار مدیریتی کار با این موقعیت های سرمایه گذاری را در اختیار داشته باشیم.
البته لازم است به این هم اشاره کنم که خوشبختانه شورای محترم نگهبان قانون اساسنامه شرکت شهر فرودگاهی را تایید فرمودند و در 13 خردادماه سال جاری هم تاسیس این شرکت از طرف هیات محترم دولت به وزارت راه و شهرسازی و از آن جا به زیرمجموعه های مربوط و قائم مقام محترم وزیر در امور هوانوردی و هواشناسی ابلاغ شده، لکن اداره تطبیق قوانین مجلس بررسی هایی را در زمینه تطبیق اساسنامه این شرکت با قوانین موجود لازم دانسته که بر اساس آخرین اطلاعی که داریم در همین روزها قرار است عدم مغایرت اساسنامه را اعلام نمایند و انشاله شرکت اماده به ثبت رسیدن خواهد بود.
چرا برای اجرای طرح های توسعه ای موجود باید یک شرکت تاسیس شود مگر در قالب همان مجری طرح که تاکنون بوده نمی توانستید کارها را انجام دهید؟
در اجرای پروژه ها و طرح های بزرگ یکی از عوامل بسیار موثر و تعیین کننده، طرف مذاکره کننده بخش دولتی در مقابل متقاضیان بخش خصوصی است. هرچه این طرف مذاکره کننده یا فرد پاسخگوی دولتی ماهیت حقوقی مشخص تر و بویژه مستقل تری داشته باشد بخش غیر دولتی در موضوع سرمایه گذاری راحت تر و بی دغدغه تر عمل می کند. اگر مسئله را بازتر کنیم، مجری طرح براحتی و به عنوان یک فرد می تواند سلیقه های شخصی اش را اعمال کند و نقطه نظرات خودش را داشته باشد و با رفتن یا تغییر آن مجری طرح، همه آن نقطه نظرات می تواند تغییر کند.
خود من در طول این 33 سال خدمتم در کشور، سه بار مجری طرح فرودگاه حضرت امام شده ام، نظر من همواره این بوده که فرودگاه امام را باید بزرگ دید، فرودگاه امام مهمانخانه کشور ماست و ما ایرانی ها هم مجموعه ای مهمانپذیر و مهماندوست هستیم و در هر خانه ای که وارد شوید زیباترین فضا و مکانشان را در اختیار مهمان قرار می دهند، از طرف دیگر، همواره در این سابقه ای که داشته ام بر این باور بودم که فرودگاه ها محور توسعه کشورند. و فرودگاه ها باید در قالب بنگاه اقتصادی مورد توجه قرار گیرند نه مکانی برای نشستن و برخاستن هواپیماها. فرودگاهها باید خدمات نوین را در کشورها ارائه کنند و محل
سکونت انسان هایی باشند که همواره در سفرند. اگر این پدیده را در مورد فرودگاه ها بپذیریم آن وقت فرودگاه ها باید به مکانی تبدیل شوند که شهر فرودگاهی است. خوشبختانه چنین نگرشی در مورد فرودگاه حضرت امام وجود داشته و زمین و امکاناتی که برای آن در نظر گرفته شده در نوع خودش بی نظیر است. زمین این فرودگاه چیزی حدود 1/5 شهر تهران و تقریباً 1/7 کشور سنگاپور است. و فرودگاه حضرت امام یکی از 5 یا 6 فرودگاه بزرگ جهان از نظر مساحت است. حالا چنین پدیده ای وقتی در قالب مجری طرح مدیریت شود که با آمدن و رفتن یک فرد تغییر می کند نمی تواند سیاستی مستمر و منسجم را دنبال کند، بویژه وقتی با سرمایه
گذاران مختلف بخش خصوصی بویژه سرمایه گذاران خارجی طرف مذاکره است و قرار است که پاسخگو باشد. به همین دلیل تبدیل شرایط مجری طرح به یک شخصیت حقوقی معنی پیدا می کند. این شخصیت حقوقی سیاست گذاری هایی را در این مجموعه انجام می دهد که به لحاظ قانونی مدیران بعدی مکلف به تداوم آن ها هستند. مثلاً اگر قراردادی با یک شخصیت حقیقی امضا شود بعد از رفتن وی آن قرارداد می تواند دستخوش تغییرات شود اما در مورد شخصیت حقوقی این تداوم سیاست ها محقق خواهد شود. وقتی این توضیحات و توجیحات در مجلس محترم قبلی مطرح شد آنها پذیرفتند و اجازه دادند که شرکتی در قالب شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی(ره)
برای اداره این شهر جدید فرودگاهی تاسیس شود. که حدود 1500 هکتار آن منطقه آزاد، حدود 2500 هکتار منطقه ویژه و حدود 3000 هکتار منطقه هوانوردی و حدود 6000 هکتار منطقه عادی است. چون چنین شهر فرودگاهی قبلاً در کشور تجربه نشده بود و تنها نمونه نزدیک به آن منطقه ویژه و آزاد اقتصادی و فرودگاه قشم بود، مجلس محترم اجازه داد تا اساسنامه ویژه ای برای اداره این شهر به تصویب دولت محترم برسد. در سال 1389 در قالب ماده 166 قانون برنامه پنجم توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و خوشبختانه دولت محترم تدبیر و امید پس از یک تأخیر سه ساله به همت والای وزارت راه و شهرسازی، این اساسنامه و این نحوه
اداره شهر فرودگاهی را به تائید شورای محترم نگهبان رسانید.
امید داریم با این شکل حقوقی و بویژه با داشتن امکان برخورداری از ویژگی های منطقه آزاد در فرودگاه حضرت امام بتوانیم جاذبه های خوبی برای جلب همکاری بخش های مختلف به ویژه بخش خصوصی داخلی و خارجی فراهم کنیم.
ویژگی های شرکت شهر فرودگاهی چیست و وقتی ابلاغ شود چه تحولاتی در حیطه مدیریتی فرودگاه امام خمینی(ره) واقع خواهد شد؟
شرکت شهر فرودگاهی مسئول اداره فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره)، منطقه آزاد شهر فرودگاهی، منطقه ویژه شهر فرودگاهی و سایر مناطق طرح جامع شهر فرودگاهی خواهد بود. همه هدف از تأسیس این شرکت این بوده، که این بنگاه اقتصادی، فرودگاه و فعالیت های غیر فرودگاهی را تحت یک مدیریت و با راهبرد بهره برداری اقتصادی و بویژه جلب سرمایه ها و مدیریت بخش غیر دولتی فعال کند.
در زمینه جلب سرمایه گذاری های بخش های غیردولتی چه میزان پیشرفت داشته اید؟ و در چه زمینه هایی درخواست مشارکت دریافت کرده اید؟
همان طور که مطلع هستید هر بنگاه دولتی وقتی خواهان مشارکت بخش غیردولتی یا خصوصی باشد باید از طریق فراخوان عمومی برای همه مردم اقدام کند. گرچه از گذشته تعداد فراوانی درخواست مشارکت و سرمایه گذاری داشته ایم اما از زمانی که در قالب شهر فرودگاهی، یعنی حدود یک ماه قبل، آخرین فراخوان عمومی را اعلام کردیم تا امروز خوشبختانه تعداد 11 پیشنهاد از طرف سرمایه گذاران و بنگاه های اقتصادی داخلی و خارجی به طور رسمی دریافت کرده ایم که همه در حال بررسی هستند. که البته بیشتر این درخواست ها از سوی منابع داخلی هستند. اما جالب این است که برخی از سرمایه گذاران اروپایی هم در این پروژه ها
اظهار علاقه کرده اند. موضوعات این درخواست ها هم متنوع است مثلاً تکمیل ترمینال سیاحتی ـ زیارتی، ساخت ترمینال مسافری شماره 2، ترمینال حمل و نقل بار، درخواست سرمایه گذاری در حوزه زیربنایی شهر فرودگاهی، پیشنهاداتی از طرف صنایع خودرو سازی کشور برای حضور در منطقه ویژه اقتصادی و ایجاد یک قطب خودروسازی در کشور، چند تقاضا برای تکمیل سازه های داخل فرودگاه مثل رستوران ها، تکمیل مرکز نیمه ساخته آموزشی، فرهنگی و مذهبی، آماده سازی اراضی منطقه آزاد و ویژه اقتصادی، احداث فضای سبز در قالب باغ های مثمر و مناسب برای محوطه شهر فرودگاهی.
شما از طرح ها و ویژگی های شهر فرودگاهی صحبت کردید و خوشبختانه علاقمندی سرمایه گذاران برای ورود به این پروژه فراملی هم آغاز خوبی داشته است، اما برای چنین پروژه ای موضوع زیرساخت ها و مسائل بنیادی از جمله راه، منابع انرژی مثل برق و آب چه جایگاهی داشته اند؟
به نکته بسیار مهمی اشاره کردید از قدیم گفته شده که آبادانی بدون آب میسر نمی شود یا این که هیچ توسعه ای بدون دسترسی امکان تحقق ندارد. در گذشته هم می گفتند که توسعه مکان خوب می خواهد، حالا هم می گویند که توسعه مترادف است با دسترسی، دسترسی، دسترسی ... و بعد از آن هم خدمات زیربنایی دیگر.
خوشبختانه برای فرودگاه حضرت امام از گذشته اقدامات خوبی انجام شده است. ما از وزارت نیرو مجوز ده حلقه چاه داریم که آن ها را حفاری کرده ایم که برخی استفاده می شوند و برخی هم برای آینده حفظ شده است – 120 لیتر آب در ثانیه در اواخر دهه 80 از وزارت نیرو خریداری کردیم، پنج ملیون متر مکعب در سال از کانال آب محمدیه سهمیه آب گرفته ایم جمع کل سهمیه آب هایی که برای فرودگاه داریم حدود ده میلیون متر مکعب در سال خواهد شد که برای مصارف آشامیدنی، صنعتی و فضای سبز در فاز دوم در ده تا 15 سال آینده کفایت می کند و در ضمن اتصال کانال آب محمدیه به فرودگاه در سال جاری انجام خواهد شد. مطالعات
مربوط به شبکه های آبیاری برای توزیع هم انجام شده است. لازم است اشاره کنم که همه 14 هزار هکتار زمین های شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) به طور کامل نقشه برداری و آمایش سرزمینی شده است. این موضوع برای پروژه های عمرانی یک ضرورت است که انجام شده است. در زمینه برق هم، حدود 900 مگاوات برق نیاز داریم که بخشی از آن را از محل نیروگاه های موجود و بخش کمی از آن را توسط بخش غیر دولتی و تجهیزات تولید همزمان برق و حرارت یا مولدهای CHP تأمین خواهیم کرد. مطالعات مهندسی فاز اول آن و نقشه های تأمین و توزیع برق آماده شده است و شبکه ارتباطی و مخابراتی فرودگاه هم مورد بررسی قرار گرفته و از طریق
شرکت مخابرات تأمین خواهد شد. مثلاً برای شهر فرودگاهی حدود 12 هزار خط تلفن برآورد کرده ایم. مطالعات در مورد فضای سبز شهر فرودگاهی هم انجام شده، مثلاً برآورد کرده ایم که در مجموعه شهر فرودگاهی، حدود هزار و سه هکتار حریم سبز لازم است که در طرح جامع شهر فرودگاهی دیده شده است.
این نکته نشان می دهد که کار مطالعاتی که زیربنای هر فعالیت و پروژه بزرگ و ملی است در مورد شهر فرودگاهی انجام شده است. به موضوع فضای سبز اشاره کردید، این جا منطقه ای خاص و خشک در جنوب تهران است شما چه برنامه ای برای فضای سبز یا گونه های گیاهی مثمر در این مکان دارید؟
این موضوع چیزی است که مورد علاقه شخصی من است در ضمن از آن جا که اعتقاد به اقتصادی شدن همه فعالیت ها در فرودگاه امام دارم در زمینه فضای سبز از متخصصین مختلف مشاوره گرفتیم که با نگاه تأمین درآمد از گونه های درختی و گیاهی در این شهر بزرگ فرودگاهی برنامه ریزی شود. خوشبختانه مطالعاتی در این زمینه انجام شده و گونه های کم مصرف آب و مقاوم در برابر باد و گرمای منطقه و از همه مهمتر درآمدزا مورد بررسی قرار گرفته است. از نمونه گونه های درختی که امروز در اطراف این فرودگاه به وفور مشاهده می کنید و از قبل هم کاشته شده زیتون است که گونه پر محصولی است و الان هم برداشت می شود، گونه
دوم پسته است. با توجه به وجود رودخانه شور و آب خوبی که برای احداث فضای سبز لازم است تفاهم نامه اولین باغ پسته صد هکتاری با مشارکت بخش خصوصی را در حال اقدام داریم. در زمینه گونه های گیاهی درآمدزا، بررسی های اولیه برای گیاهان دارویی انجام شده است. به این ترتیب سعی خواهیم کرد پوشش سطح زمین های مورد نظر را با گیاهان دارویی کامل کنیم. بهر حال نگاه ما در زمینه فضای سبز هم نگاه اقتصادی است.
به فعالیت های عمرانی برگردیم. آقای دکتر هم اکنون چند ساختمان آماده یا در حال ساخت در اطراف ترمینال وجود دارد که ظاهراً کاربری های CIP و VIP خواهند داشت. آن ها در چه شرائطی هستند؟
ساختمان CIP توسط بخش خصوصی سرمایه گذاری شده و با مدیریت بخش خصوصی اداره می شود. این مجموعه یکی از زیباترین ساختمان های CIP جهان است، که هم اکنون در حال بهره برداری است. ساختمان VIP ساخته شده و آماده است و توسط مجری طرح تحویل بهره بردار یعنی فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره) شده و بهره بردار در حال تکمیل تجهیزات آن و محوطه سازی آن است که امیدواریم هرچه سریعتر آماده بهره برداری کامل شود.
آیا می توان زمانی را تخمین زد که شهر فرودگاهی با همه پیش بینی های طرح جامع آن به اتمام رسیده و قابل بهره برداری شود و برآوردهای موجود برای هزینه های لازم برای تکمیل این پروژه بزرگ داخلی چقدر است؟
بنظر من نباید برای بحث شهر فرودگاهی بدنبال زمان اتمام آن باشیم. بلکه آغاز فعالیت های عمرانی و راه افتادن این پروژه عظیم مهمتر است. یکی از بزرگترین فرودگاههای اروپا که شهر فرودگاهی آن تکمیل شده و فعال شده است نمونه خوبی است. چند وقت پیش که با مدیر بخش بازرگانی آن جا صحبت می کردم می گفت که تصمیم دارند بخشی از آن جا را بازسازی و تراکم آن را بیشتر نمایند. و به نتیجه رسیده بودند که خیلی از مصارف شهر فرودگاهی را در نظر نگرفته بودند. این موضوع به ما یادآوری می کند که شهر فرودگاهی یک پدیده زنده و دینامیک است که میتوان شروع آن را تخمین زد. انشاالله با شرائط و فضای خوبی که وجود
دارد و جناب وزیر محترم راه و شهرسازی هم با علاقه سیاست های ساخت و توسعه شهر فرودگاهی را پیگیری می کنند امیدواریم امسال فعالیت خود را آغاز کنیم و خاتمه آن هم به نحوه سرمایه گذاری و پیشرفت کارها بستگی دارد.
در مورد میزان سرمایه گذاری مورد نیاز، برآورد تقریبی حجم سرمایه برای تکمیل 14 هزار هکتار فعالیت های طراحی شده که توسط مجموعه ای از مشاوران ژاپنی – ایرانی در چند سال گذشته انجام شد، رقمی حدود 26 تا 30 هزار میلیارد تومان و تقریباً 7 تا 8 میلیارد دلار است. برای این که بدانیم این رقم غیرواقعی نیست، شهر فرودگاهی دوحه که چیزی حدود 20 درصد مساحت شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) است و یک ترمینال 30 میلیون نفری در آن ساخته شده حدود 15 میلیارد دلار هزینه داشته است. سیاست کلی هم این است که همه فعالیت های عمرانی و ساخت و سازها توسط بخش خصوصی انجام شود و در قالب مشارکت باشد. به عبارتی
نظارت، زمین و مجوز با ما و سرمایه از طرف مقابل (PPP)، یا در قالب BOT یعنی ساخت – بهره برداری – انتقال و یا در قالب BLT ساخت – اجاره – انتقال و یا سایر اشکال قانونی که این قالب ها توسط معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری به طور رسمی به عنوان قالب های مجاز همکاری با بخش خصوصی اعلام شده است.
چقدر فکر می کنید این شیوه های سرمایه گذاری و مشارکت برای بخش خصوصی جاذبه دارد و آیا در آن نفعی که معمولاً بخش خصوصی به دنبالش است پیدا خواهد کرد؟
تنها راه جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی این شیوه هاست. البته در جهان شیوه دیگری هم بکار می رود که در کشور ما هم آزمایش شده و آن هم BOOT یعنی ساخت – مالکیت – بهره برداری و انتقال است. ویژگی این شیوه کار این است که در دورانی که سرمایه گذار با دولت همکاری می کند، دولت مالکیت آن ملک را در اختیار سرمایه گذار قرار می دهد و او می تواند از امتیاز مالکیت آن در این ایام برای تسهیلات بانکی استفاده کند . که خوشبختانه ما این موضوع را با یکی از بانک ها در قالب یک تفاهم سه جانبه بین بانک اعطا کننده تسهیلات، سرمایه گذار و فرودگاه امام خمینی(ره) امضا کرده ایم که روی زمین های استیجاری ما
به سرمایه گذار، وام اعطا کند. التبه بنده به این هم اعتقاد دارم که در کشور ما امر وقف و موقوفات و امکان بهره برداری از زمین های وقفی درقالب قراردادهای دراز مدت وجود دارد. بنظرم این شیوه خوبی است که از شیوه های موجود خودمان می توان در پروژه های دیربازده استفاده کرد. خوشبختانه در اساسنامه شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی(ره)، دولت محترم سقف دوره بهره برداری 25 ساله قانون واگذاری اراضی شرکت فرودگاه های کشور را برای شهر فرودگاهی به 30 سال افزایش داده است که می تواند انگیزه های سرمایه گذاری و ورود بخش خصوصی داخلی را به این پروژه ملی و فراملی افزایش دهد.
شما سال ها و شاید چند دهه است که با این ایده ها و آرمان ها برای فرودگاه حضرت امام و شهر فرودگاهی زندگی کرده اید، و بنظر می رسد که در مرحله تحقق آن هستید. برای حسن ختام این گفتگو چه چشم اندازی را پیش بینی می کنید؟
شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) می تواند به عنوان یک پروژه عظیم ملی، مسیر مناسبی برای رونق اقتصادی کل کشور عزیز ایران باشد. این پروژه با پتانسیل جذب سرمایه حدود 10 میلیارد دلار و ایجاد اشتغال حدود 430 هزار نفر و ارائه خدمات نوینی مثل گردشگری پزشکی، پارک های صنایع نوین فناوری، ارائه خدمات به مسافرین و کالاهای عبوری بین شرق و غرب جهان به عنوان هاب منطقه خاورمیانه و ارائه تسهیلات ترانزیتی مناسب می تواند و باید ساخته و فعال شود. من امیدوارم روزی شاهد فعال شدن این بنگاه بزرگ اقتصادی باشم، چیزی که بنده از سال 1365 در پی محقق شدن این آرزوی بزرگ زندگیم بوده ام .
برای دکتر آرزوی توفیق دارم با توجه به ویژگیهای خاص این پروژه که هم هزینه بالا لازم دارد. هم طراحی آن منحصر به فرد است و حتی طراجی اجزای این پروژه به سهولت قابل اقتباس نیست و هم نحوه برنامه ریزی آن برای بازدهی آن و جذب سرمایه گذاری نقش اساسی خواهد داشت و به تخصصهای متنوعی نیاز دارد، پیشنهاد می کنم یک یا چند مطالعه برنامه ریزی ارزش برای طرح شهر فرودگاهی امام در دستور کار قرار گیرد.
مهندس جان سلام. متشکرم اماده نشستی با شما هستم که این پیشنهاد را برای مگاپروژه شهر فرودگاهی اجایی کنیم. با احترام شیرازیان
باعثافتخار است که فردی دانشمند و دلسوز مدیریت مگاپروژه شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) را به عهده دارد که درکی کامل از لجستیک، شهرسازی، قانون و مدیریت علاوه بر حمل ونقل دارد. ضمن آرزوی موفقیت برای ایشان، با تاکید بر لزوم توجه به پیشنهاد جناب آقای مهندس ناصریان راجع به برنامه ریزی ارزش، بحثلزوم پیشبری کار با تشکیل اتاق فکر شهر فرودگاهی را به عرض می رسانم
متاسفم من فکر می کردم با انتصاب اقای شیرازیان تحول خوبی انجام بشه الان می بینم که ما چقدر دیدمان سطحی بوده است متوجه شدم ظرف این یکسال و اندی ایشان نه تنها تحولی ایجاد نکرده بلکه با ایجاد باند فامیلی و حقوق های انچنانی تنها به فکر خویش و خویشاوندان بوده و کلیه پروژهها تعطیل شده. بتازگی بدلیل عدم توانائی در مدیریت ایشان بالاخره مدیر کل فرودگاه امام نتوانست تحمل کند و پروژههای مهم از جمله پل ارتباطی را از ایشان گرفتند تا فرودگاه خودش بتنهائی نسبت به ادامه کار اقدام کند و در حال حاضر ایشان فقط باند جنوبی را که اغلب کار تعطیله و در حین بازدید ها کار شروع میشه و با این پولها هم تمام نمی شه رو در دست ساخت داره. ایشان بهتر بود به امر تدریس می پرداختند تا مجری گری. متاسفانه ایشان موجبات تضعیف اقای ویر خواهند شد.