عبور سه‌چهارم مسیرهای ریلی ترانزیتی دنیا از ایران / درآمدهای سرشار ارزی از محل ترانزیت
تین نیوز | مشاور وزیر راه با بیان اینکه امکان عبور سالانه 50میلیون تن کالای ترانزیتی از کشور وجود دارد، گفت: از چهار مسیر ریلی اصلی ترانزیتی دنیا، سه مسیر از طریق ایران تعریف شده و باید از درآمدهای سرشار ارزی ناشی از این ظرفیت استفاده کرد.
شهریار افندی‌زاده درباره کسب درآمد توسط کشور به روش‌های غیر از اتکاء به درآمدهای نفتی به درآمدزایی مناسب از محل ترانزیت اشاره کرد و اظهار داشت: ترانزیت کالا برای کشورهایی که امروز تلاش می‌کنند سهم بیشتری را در تجارت جهانی داشته باشند، بین کشورها رقابت ایجاد کرده است.
وی اضافه کرد: تلاش زیادی شده است که تجارت جهانی به سمت و سویی برود که اقتصاد کشورها را رونق دهد؛ در سال 2013 ارزش تجارت کالا و خدمات در دنیا که بین کشورهای مختلف مبادله شد، 17 هزار و 500 میلیارد دلار بود.
مشاور وزیر راه در امور حمل‌و‌نقل و موافقتنامه‌های بین‌المللی افزود: سهم آسیا و اروپا از این حجم تجارت جهانی کمتر از یک‌سوم یعنی 5900 میلیارد دلار بوده است که بخش حمل و نقل آن حدود 10 درصد را شامل می‌شود، بنابراین بین آسیا و اروپا رقمی معادل 590 میلیارد دلار سهم حمل و نقل از تجارت جهانی است.
اشتغال‌زایی و افزایش درآمد ملی از مزایای مستقیم توسعه ترانزیت
این استاد دانشگاه با اشاره به مزایای مستقیم ترانزیت برای کشورها، گفت: امروزه ترانزیت می‌تواند موجب افزایش درآمد ملی، اشتغال‌زایی، افزایش امنیت ملی، توسعه تجارت و توسعه و عمران کشورها به‌خصوص در زیرساخت‌ها شود.
توسعه همکاری و همگرایی‌های منطقه‌ای از مزایای غیر مستقیم رشد ترانزیت
افندی‌زاده افزود: از مزایای غیر مستقیم ترانزیت می‌توان به توسعه همکاری‌ها و همگرایی بین کشورهای همسایه، ارتقای سطح کیفیت زیرساخت‌های مرتبط، تأمین نیازهای اقتصادی، ایجاد وابستگی در زمینه‌های مختلف، تبادل فرهنگی و معرفی کشور به سایر کشورها اشاره کرد.
مشاور وزیر راه در امور حمل‌و‌نقل و موافقتنامه‌های بین‌المللی افزود: بنابراین کشورها تلاش می‌کنند با ایجاد کنوانسیون‌های مختلف به صورت دوجانبه و یا چند جانبه موضوع ترانزیت را عملیاتی کنند.
ایران رابط جابه‌جایی کالا بین کشورهای CIS و کشورهای حوزه خلیج فارس
این استاد دانشگاه با اشاره به به موقعیت بسیار مناسب جغرافیایی ایران در منطقه در بحث ترانزیت، اضافه کرد: اگر بحث صادرات، واردات و ترانزیت کشورها را بررسی کنیم، متوجه می‌شویم که بین کشورهای آسیایی خصوصاً کشورهایی که جزو کشورهای تازه استقلال یافته هستند (CIS) و کشورهای اطراف خلیج فارس، صادرات و واردات زیادی وجود دارد و این کشورها نمی‌توانند فقط از طریق همسایگان خود این کار را انجام دهند.
افندی‌زاده افزود: در این راستا جمهوری اسلامی ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی مناسب خود، می‌تواند از این ظرفیت در منطقه استفاده کرده و به عنوان چهارراه ترانزیتی عمل کند.
امکان اخذ درآمد مطلوب ترانزیتی توسط ایران به عنوان چهارراه ترانزیتی دنیا
مشاور وزیر راه در امور حمل‌و‌نقل و موافقتنامه‌های بین‌المللی با اشاره به آمار صادرات و واردات دنیا در آسیا، اضافه کرد: صادرات کالا از آسیا به سایر مناطق جهان، حدود 51 درصد به خودِ کشورهای آسیایی و حدود 18 درصد به کشورهای اروپایی است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در ارتباط با صادرات اروپا به سایر مناطق، طبیعتاً سهم آسیا کمتر است و شاید ایران نتواند در این باره چندان اقدام کند اما در بخش صادرات کشورهای تازه استقلال یافته CIS به سایر کشورهای جهان خصوصاً کشورهای اروپایی، این رقم حدود 52 درصد است بنابراین ایران با موقعیت مناسب خود می‌تواند به عنوان چهارراه ترانزیتی دنیا باشد و از این محل درآمد قابل توجهی اخذ کند.
راهکار‌های جذب ترانزیت در ایران/لزوم فعال کردن کریدورهای شمال-جنوب و شرق-غرب
رئیس سابق سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای بیان کرد: طبیعی است که باید در این راستا فعالیت‌هایی مدنظر قرار گیرد که از آن جمله می‌توان به فعال کردن کریدور شمال-جنوب اشاره کرد تا قسمت‌هایی از شبه جزیره هند از طریق ایران به کشورهای آذربایجان، روسیه و اروپا متصل شود؛ قطعاً این مورد در اثبات موقعیت مناسب جغرافیایی ایران برای دنیا مؤثر است.
مشاور وزیر راه در امور حمل‌و‌نقل و موافقتنامه‌های بین‌المللی اضافه کرد: در بخش کریدور شمال-جنوب می‌توان به شبکه ریلی که از طریق بندرعباس به قزوین، رشت، انزلی و آستارا متصل می‌شود، اشاره کرد.
افندی‌زاده اظهار داشت: همچنین فعال کردن محور ریلی شرق ایران از طریق بندر چابهار به سمت زاهدان، مشهد، سرخس و کشورهای تازه استقلال یافته موجب رشد ترازیت خواهد شد که در این عرصه شبکه‌های ریلی به عنوان شبکه‌های پایدار محسوب می‌شوند.
این استاد دانشگاه بیان کرد: خوشبختانه اتصال شبکه ریلی قزاقستان به سمت ترکمنستان و ایران هم می‌تواند یکی از نقاط بسیار مهمی را در ارتباط با رشد ترانزیت و راه‌اندازی کریدور مناسب باشد.
ایران بهترین مسیر حمل غلات کشورهای حاشیه دریای خزر به کشورهای حاشیه خلیج فارس
مشاور وزیر راه در امور حمل‌و‌نقل و موافقتنامه‌های بین‌المللی ادامه داد: با نگاهی به واردات و صادرات کشورهای مختلف متوجه می‌شویم که کشورهای حوزه خلیج فارس واردکننده بسیاری از کالاها و کشورهای تازه استقلال یافته اطراف دریای خزر، به عنوان صادر کننده کالا مطرح هستند؛ خصوصا از سال 2000 میلادی به بعد کشورهای CIS دارای رشد اقتصادی مثبت بوده و می‌توانند به عنوان کشورهای صادرکننده کالا نقش مهمی ایفا کنند.
وی اضافه کرد: از ظرفیت‌های مناسب ترانزیتی که در منطقه وجود دارد و ایران می‌تواند استفاده مناسب از آن داشته باشد، جابه‌جایی گندم و سایر غلات کشورهایی نظیر روسیه، قزاقستان و اوکراین است.
این استاد دانشگاه افزود: کشورهای حاشیه دریای خزر و کشورهای تازه استقلال‌یافته، برنامه‌ریزی کرده‌‌اند تا سال 2020 میلادی حدود 35 میلیون تن غلات را در برنامه صادراتی خود قرار دهند، از سوی دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس به عنوان کشورهای واردکننده غلات، مدنظر هستند که در این عرصه، ایران می‌تواند به راحتی با ایجاد زیرساخت‌های لازم ترانزیتی، ایجاد هماهنگی در مرزهای کشور در کنار کاهش زمان سفر و کاهش هزینه‌ها، رابط بسیار خوبی در ترانزیت غلات باشد.
رئیس سابق سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای افزود: بنابراین می‌توانیم با بررسی‌های دقیق موقعیت منطقه و ایجاد زیرساخت‌های ترانزیتی در کریدور شمال-جنوب، بخصوص در چند سال آینده پل ارتباطی مناسبی بین کشورهای تازه استقلال یافته، کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای اروپایی از طریق کشور ترکیه باشیم.
لزوم بازاریابی ترانزیتی در دنیا/ روان‌سازی عبور و کاهش هزینه‌های حمل الزامی است
افندی‌زاده تأکید کرد: در راستای توسعه ترانزیت که امری بسیار درآمدزا است و با کمترین هزینه برای کشور انجام می‌شود، باید با شناخت از بازارهای مختلف جهانی و منطقه‌ای، شرایط تسهیل عبور و کاهش هزینه‌ها را از کشور خود فراهم کنیم و جذب کالای ترانزیتی را توسعه دهیم.
مشاور وزیر راه در امور حمل‌و‌نقل و موافقتنامه‌های بین‌المللی توضیح داد: البته این تسهیلات نباید فقط در بخش حمل و نقل باشد، بلکه هماهنگ کردن موضوعات مختلف ترانزیتی با کشورهای همجوار، ایجاد پنجره واحد، روان‌سازی عبور کالا و کاهش زمان تأخیر در مرزهای کشور، می‌تواند تأثیر بسزایی در توسعه ترانزیت داشته باشد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه قطعا اجرای این زیرساخت‌های ترانزیتی زمان‌بر است، اظهار داشت: بازاریابی در کشورهای مختلف، می‌تواند کمک کند که مسیرهای ترانزیتی جدیدی در کشور تعیین شود.
لزوم توسعه زیرساخت‌های ریلی در داخل و اتصال ریلی به کشورهای همسایه و تشویق آنها به توسعه ریلی
مشاور وزیر راه در امور حمل‌و‌نقل و موافقتنامه‌های بین‌المللی با تأکید بر لزوم توسعه سریع زیرساخت‌های ریلی کشور بیان کرد: نکته قابل تأکید اتصال ریلی جمهوری اسلامی ایران به کشورهای همسایه و همجوار و تشویق این کشورها به اتصال به شبکه ریلی سایر کشورها است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: ایران در چند سال آینده برنامه‌ریزی مناسبی در داخل برای توسعه ریلی دارد و نیز همکاری‌های زیادی با کشورهای همجوار ایجاد خواهد شد که این مورد موجب ایجاد شبکه ارتباطی ترانزیتی ریلی بین کشورهای مختلف خواهد شد.
عبور سه‌چهارم مسیرهای ریلی ترانزیتی دنیا از ایران
مشاور وزیر راه در امور حمل‌و‌نقل و موافقتنامه‌های بین‌المللی با بیان اینکه امروز در دنیا چهار مسیر ترانزیتی در بخش شبکه‌های ریلی دنیا تعریف شده است، گفت: «مسیر اول از طریق اروپای غربی به سمت روسیه، قزاقستان و چین» است، «مسیر دوم از طریق اروپا به ترکیه، ایران، جنوب آسیا، جنوب چین و جنوب شرقی آسیا» است، «مسیر سوم از اروپا به ترکیه، ایران، آسیای مرکزی و چین» و «مسیر چهارم از شمال اروپا به روسیه، آسیای مرکزی و خلیج فارس» است.
وی افزود: بنابراین سه مسیر اصلی ترانزیتی شبکه‌های ریلی دنیا، از طریق ایران تعریف شده است و این مزیت محسوب می‌شود که باید از آن نهایت استفاده مناسب را داشت.
این استاد دانشگاه بیان کرد: در بخش حمل و نقل جاده‌ای نیز بیش از 20 هزار کیلومتر شبکه‌های جاده‌ای کشور، قابلیت عبور کالاهای ترانزیتی دارد و می‌تواند تأثیر بسزایی در منطقه داشته باشد.
امکان عبور سالانه 50 میلیون تن کالای ترانزیتی از ایران
افندی‌زاده تأکید کرد: به هر حال اگر در قالب برنامه‌ریزی طولانی‌مدت به توسعه ترانزیت در کشور توجه کنیم، با توسعه کریدور‌ها روان‌سازی عبور و دیگر مواردی که ذکر شد، می‌توانیم با قابلیت‌هایی را که ایجاد می‌کنیم، تا حدود 50 میلیون تن جابه‌جایی کالای ترانزیتی در کشور داشته باشیم.
مشاور وزیر راه در امور حمل‌و‌نقل و موافقتنامه‌های بین‌المللی به درآمدزایی مناسب ارزی از محل ترانزیت کالاها از کشور اشاره کرد و افزود: در شرایطی که نرخ نفت در بازارهای جهانی کاهش یافته است، با استفاده از موقعیت جغرافیایی مناسب خدادادی کشور، می توان درآمدزایی مناسب و مطلوب داشت؛ قطعاً ترانزیت سهم بالایی در درآمدزایی و اشتغال کشور دارد و به دلیل همین اهمیت‌ها، امروز دنیا به آن سمت حرکت می‌کند که برای برعهده گرفتن این سهم مهم تجارت جهانی تمامی زیرساخت‌های خود را به سرعت فراهم سازد.
ضمن ارادت به جناب دکتر افندی زاده مطالب و آمارهای خوب اقتصادی ارائه شده است. ولی بزرگترین زیرساخت در توسعه ترانزیت تغییرات رویکردی در نحوه برخورد با جریانات بار و حتی مسافری ترانزیتی است. تا زمانیکه ما بین سیستم ها یحمل و نقلی رقابت ناسالمی جاری است و اقتصاد حمل و نقل در ترانزیت کالا مطرح نباشد همچنان در ایده ال های خود خواهیم ماند. از ۴ کردیور سه کریدور از ایران میگذرد اگر آن یکی مورد توجه کشورهای قرار گیرد تکلیف چیست؟ ما باید در پازل حمل و نقلی و تجاری کشورها موقعیت خود را تثبیت کنیم والا در همیشه در تاریخ موقعیت مناسب ایران خواهیم ماند. تفکرات مدیران حمل و نقلی کشور در حوزه جاده زمینگیر کردن ریل است. با این فکرها امکان توسعه اقتصادی حمل و نقل میسر نخواهد بود. اول فکرها باید عوض شود بعدا زمینه های توسعه فراهم گردد