بازار سیاه بلیت بیخ گوش راهآهن
تین نیوز | روزهای عید نزدیک است. شور و حال آغاز بهار را که کنار بگذارید، سفر رفتن یکی از لذتهای نوروز ایرانیان است و تقریبا به نوعی سنت یا عادت تبدیل شده و هرساله خانوادهها تصمیم میگیرند که کجای کشور را برای سفر انتخاب کنند. بیشک انتخاب وسیله سفر نیز یکی از دغدغههای نزدیک به نوروز است که فکر همه مسافران را به خود مشغول میکند. برخی وسیله نقلیه شخصی خود را ترجیح میدهند و آنها که در آمد بالاتری دارند و به دنبال کوتاهی سفر و آسانی مسیر بوده و سرعت رسیدن به مقصد برایشان مهم است هواپیما را بهترین گزینه میدانند. هستند کسانی که اتوبوس را همراه سفر
دانسته و برخی دیگر نیز علاقه به دیدن مسیر در طول راه آنها را مشتاق میکند تا قطار را به عنوان مرکب سفر انتخاب کنند و لذت یک سفر نوروزی را برای خودشان ثبت کنند. اما انتخاب مسیر تازه اول راه است، پیداکردن بلیت قطار در طول سال نیز به راحتی اتفاق نمیافتد چه برسد به نزدیک روزهای عید!
ناکامی یافت نشدن بلیت!
چند سالی است که شرکت رجا بازه زمانی را که معمولا از اواخر بهمن ماه شروع شده و تا اوایل اسفند ادامه پیدا میکند به پیشفروش بلیت قطار اختصاص داده و زمانی را نیز برای پیش فروش بلیت اینترنتی در نظر میگیرد. از مشکلات بازنشدن سایت بهدلیل حجم بالا و تعداد زیاد افراد بازدیدکننده که بگذریم بخشی از مردم از بامداد در صف، دم درب آژانسهای مسافرتی معطل هستند و تا عصر هم بلیت گیرشان نمیآید. بهعلاوه در زمانهای پیک مسافرت یعنی تعطیلاتی که در طول سال وجود دارد و تعطیلات نوروزی 25 اسفند تا 15 فروردین، نهتنها گیرآوردن بلیت کار طاقتفرسایی است بلکه
قیمتهای آن نیز از یک آژانس به آژانس دیگر متفاوت است و گاه به ارقام نجومی میرسد. معمولا آژانسهایی که زیر نظر راهآهن و شرکت رجا فعالیت میکنند قیمتهای مصوبی دارند که راهآهن سعی میکند هرساله با توجه به هزینههای حاملهای انرژی، حملونقل، نرخ تورم و میزان درآمد مردم قیمت بلیت قطارها را تصویب کند که این قیمتها در آژانسهای مسافرتی که اشاره شد با یک قیمت ثابت در همه جای ایران به فروش میرسد. بهدلیل راحتی، امنیت و البته قیمت پایین بلیت، قطار به یکی از پرکاربردترین وسایل حملونقل ایران تبدیل شده است. چند سالی میشود که
قیمت بلیت قطار رشد زیادی نکرده، اما بهتازگی اخباری از مسئولان راهآهن شنیده شد که تصمیم به شناورسازی قیمت بلیت دارند و این یعنی ممکن است قیمتهای بلیت نیز از ابتدای سال 93 و حتی در نوروز گران شود.
شناور میکنیم
در همین رابطه مدیرعامل شرکت حمل ونقل ریلی رجا بهتازگی خبر از شناور سازی قیمتهای بلیت قطار داد و بر لزوم اجرای شناورسازی نرخهای بلیت قطار در راستای رشد کیفیت خدمات شرکتهای حمل و نقل ریلی مسافری تاکید کرد و گفت: در شناورسازی نرخها، هدف استفاده از تمام ظرفیتهای بخش ریلی کشور است. حسن موسوینژاد تصریح کرد: برنامهریزی شرکت رجا برای ایام نوروز در حال تدوین است، اما قطعاً در ایام نوروز نرخهای بلیت قطار را شناور میکنیم! سخنان وی اما در بازار بلیت قطار تاثیر خود را گذاشت. این روزها کافی است به یک آژانس مسافرتی فعال که نمایندگی بلیت
قطار را به عهده دارد سری بزنید، هنوز پیشفروش بلیت قطار تمام نشده میگویند: بلیت قطار نداریم! اصرار مسافران نیز راه به جایی نمیبرد و کسی پاسخگوی مسافرانی که همه توان و پس انداز خود را برای سفر با قطار همراه خانواده برای تعطیلات عید امسال گذاشتهاند نیست. با اینکه دولتیها به فکر شناورسازی قیمت بلیت قطار بوده و این امر را به نفع ناوگان ریلی کشور میدانند اما رضا حسنپور، مدیر یک آژانس مسافرتی در مرکز شهر تهران معتقد است: بیشتر مسافران قطار را قشر متوسط و دانشجوی کشور تشکیل میدهند. آن دسته از افرادی که برای رسیدن به مقصد عجله ندارند و هزینه
بلیت نیز برایشان مهم است قطار را به دیگر وسیلههای حمل و نقل ترجیح میدهند. این مدیر آژانس مسافرتی میگوید: بعد از اینکه قیمت بلیت هواپیما در طی 2 سال گذشته افزایش پیداکرد ، تعداد بیشتری از مسافران به دلیل قیمت پایین بلیت قطار رو به این وسیله آوردند. حسن پور در پاسخ به اینکه چرا بلیت قطار سخت پیدا میشود گفت: بیشتر به خاطر قیمت پایین بلیت قطار و تعداد زیاد متقاضیان است و دلیل مهم دیگر آن سهمیه متفاوت هر آژانس است که این سهمیه در پیکهای مسافرتی کم یا زیاد شده و دسترسی به سیستم رجا را در روزهای نزدیک به عید برای آژانسها هم سخت میکند.
بازار سیاه بلیت در ایستگاه راهآهن
اینجا راهآهن تهران است. مکانی در یکی از جنوبیترین نقاط پایتخت که با ریلهایش مسافران را از این شهر بزرگ دور و به مقصدهایشان میبرد. یک مسافر همیشگی قطار از شلوغی روزهای نزدیک به عید در صف گرفتن بلیت گلایه مند است و میگوید: بعضی وقتها برای گرفتن بلیت قطار باید از 12 شب جلوی در آژانسها در صفهای طولانی منتظر بود و اصلا مشخص نیست که وقتی نوبت فرد برسد بلیت قطار موجود هست یا نه. مسافر دیگری که ساعتها در راهآهن منتظر بلیت بوده، میگوید: همیشه در زمانهای آخر هفته یا تعطیلات پیداکردن بلیت سخت میشود اگر در سطح شهر بلیت پیدا نکنید باید
تا راهآهن بیایید تا شاید کسی بلیتش را پس داده باشد و سیستم جایی برای شما پیدا کند وگرنه راهی نیست! این مسافر از افرادی حرف میزند که در زمانهای شلوغ و پیدا نشدن بلیت؛ بهصورت بازار سیاه بلیتهایی را به اسم افراد دیگر با چند برابر قیمت اصلی میفروشند. در راهآهن هم میتوان باپرداخت مبلغی اسم خود را با نامی که روی بلیت هست تغییر داد و سوار قطار شد. وی از این وضعیت سخت گله مند است : چطور میشود که من مسافر نمیتوانم بلیت را حتی در سیستم راهآهن پیدا کنم و افراد دیگری کلی بلیت برای فروش با قیمت بیشتر به مردم دارند؟ در راهآهن مردی را دیدم که کلی
بلیت در دست داشت و آماده فروش به مسافران خسته و منتظر بود. از یکی از کارمندان راهآهن دراینباره میپرسم؛ او اظهار بیاطلاعی کرده، ولی معتقد است: شاید افرادی باشند که بلیتهای زیادی را با استفاده از سهمیه و قیمت پایینتر خریداری کرده باشند اما اینکه در راهآهن آنها را به راحتی بفروشند ممکن نیست. راهآهن را بههمراه مسافر از راه رسیدهام با این سوال ترک میکنم که مسافران شب عید چه تقصیری در این آشفتهبازار بلیت قطار دارند!
قیمتها چقدر است؟
هر ساله مسافران زیادی با قطار سفر میکنند. تا ابتدای زمستان امسال 21 میلیون و 760 هزار نفر مسافر توسط رجا جابهجا شدهاند كه در مقایسه با سال قبل تنها یك درصد رشد داشته است. قیمت بلیت قطار هم در مسیرهای متفاوت با توجه به نوع درجهبندی قطارها گوناگون است. نزدیک عید که میشود تعداد مسافران قطار بیشتر هم میشوند. قیمت بلیت قطار بالا نیست، معمولا این بلیتها را در چند دسته قیمتی میتوان جا داد، از 5 هزار تومان شروع شده و تا بالاتر از 55هزار تومان نیز میرسند، نوع قطار و درجهبندی آن و مزایای داخلی قطار در قیمت آن تاثیرگذارند. به هر رو، در 17 نوع
بلیت قطار كه 21 درصد از كل بلیتهاست، قیمتها بین 5 تا 10 هزار تومان بوده كه میانگین این گروه به قیمت تمام شده 32 درصد است. در 11 نوع بلیت دیگر كه 14 درصد كل بلیتها را تشكیل میدهند قیمت بلیت بین 10 تا 20 هزار تومان و معادل 57 درصد قیمت تمام شده است. همچنین در 9 نوع بلیت رجا كه 11 درصد كل را تشكیل میدهند، قیمت بلیتها بیش از 20 هزار تومان است؛ میانگین قیمت این گروه به قیمت تمام شده حدود 80درصد است.