بخش خصوصی؛ لکوموتیوران توریسم ریلی
تین نیوز | مهرماه 93، نخستین قطار اختصاصی گردشگران از مرز «رازی» وارد ایران شد و این اتفاق بی‌سابقه، به نماد تحول گردشگری کشور بعد از 8سال رکود تبدیل شد و اکنون در فاصله 9ماه از ورود نخستین قطار گردشگری خارجی به کشور، مدیرعامل شرکت راه آهن اعلام می‌کند که هیچ‌یک از برنامه‌های توسعه راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، به‌طور خاص و مشخص معطوف به ورود گردشگران خارجی نیست.
محسن پورسیدآقایی، ضمن اعلام این مطلب به تشریح پروژه‌های در دست اقدام راه‌آهن در جهت توسعه گردشگری خارجی کشور، پرداخت و گفت: برنامه‌های کنونی توسعه حمل‌ونقل ریلی، بر مبنای ایجاد سهولت و سرعت بیشتر در سیستم حمل‌ونقل داخلی است.
وی ادامه داد: گسترش محورهای ریلی حمل‌ونقل مسافر و بار با هدف کاهش زمان و تسهیل شرایط سفر در چند محور در دست اقدام است که از آن میان ریل‌گذاری محور رشت-آستارا برای ترانزیت‌بارهای روسیه و آذربایجان، توسعه مسیرهای اصفهان، بافق و یزد برای حمل بار، تکمیل ریل‌گذاری همدان و مسیر خسروی کرمانشاه برای جابه‌جایی مسافر و نیز محور میانه-تبریز برای پوشش مسیر تبریز در اولویت قرار دارد.
پورسید آقایی خاطرنشان کرد: گرچه هدف اصلی ما در توسعه نقشه ریلی کشور پوشش سفرهای داخلی است اما طبیعتا گردشگری خارجی نیز از این بحث منتفع خواهد شد؛ برای مثال محور میانه-تبریز از آنجا که در مسیر گردشگران ورودی از طریق مرز ترکیه است، می‌تواند وارد خطوط ریلی قطارهای خارجی شود و به این ترتیب گردشگری داخلی و خارجی در این راستا و به موازات یکدیگر گسترش می‌یابد و تقویت می‌شود. بخش خصوصی هم‌اکنون می‌تواند از این پتانسیل بهره بگیرد.
مدیرعامل راه‌آهن با این توضیح که حجم گردشگران ورودی از طریق ریلی، هنوز ساخت اختصاصی خطوط راه‌آهن به این منظور را توجیه نمی‌کند، تصریح کرد: کمتر از یک سال از ورود اولین قطار گردشگری خارجی می‌گذرد و در این مدت چند قطار وارد کشور شده‌اند؛ اما ورود این قطارها در این حجم، درآمدی را عاید راه‌آهن نمی‌کند و البته که راه‌آهن نیز به دنبال درآمدزایی مستقیم از این طریق نبوده است.
وی وجه دریافتی در قبال سرویس‌هایی که راه‌آهن ارائه می‌کند را ناچیز شمرد و اضافه کرد: مزایای ورود گردشگران خارجی از این طریق برای کشور و نیز بهبود و تثبیت وجهه گردشگری ایران، موضوعی است که در درجه نخست اهمیت قرار دارد و از این‌رو تمام تلاش راه‌آهن نیز در این مرحله این است که نهایت همراهی و همکاری را برای تسهیل ورود قطارهای خارجی داشته باشد تا از این رهگذر، ورود گردشگران با قطار به شیوه‌ای معمول و پرطرفدار تبدیل شده و جا بیفتد.
پورسیدآقایی ادامه داد: پس از این و در مقطعی که تقاضاها برای سفر به ایران از راه ریلی افزایش یافت، راه آهن به درآمدزایی از این محل فکر خواهد کرد و نرخ‌هایش را تغییر خواهد داد.
راه‌آهن تسهیل‌کننده قطارهای گردشگری است
ورود قطارهای گردشگری در ماه‌های اخیر ادامه داشته و تقاضا برای سفر به ایران از طریق خطوط ریلی افزایش یافته است ؛ به طوری که تاکنون 5 قطار حامل گردشگران خارجی وارد ایران شده‌اند و گردشگران زیادی نیز چشم انتظار سفر به ایران با این قطارها هستند.
معاون مدیر کل تنظیم و نظارت بر بازار راه‌آهن، ضمن تاکید بر نقش کلیدی و انکارناپذیر راه آهن در موفقیت‌آمیزبودن پروژه ورود گردشگران خارجی با قطار به کشور گفت: اگرچه مباحث گردشگری به صورت مستقیم در محدوده وظایف راه‌آهن نیست و متولی این صنعت در کشور مشخص شده است، اما راه‌آهن در این زمینه نهایت همکاری و توجه را مبذول داشته و به جرات می‌توان گفت که اگر مساعدت مجموعه راه‌آهن نبود، این تورها شکل نمی‌گرفت.
علی کاظمی‌منش، در ادامه به تشریح نحوه تعامل و همکاری راه‌آهن با مجموعه درگیر در ورود تورهای خارجی از طریق خطوط ریلی پرداخت و گفت: متولیان این امر در ابتدا، برنامه پیشنهادی خود را به راه‌آهن می‌دهند و پس از آن ما تمام سعی‌مان بر این است که برنامه حرکت قطارهای داخلی را با قطارهای گردشگری ورودی انطباق دهیم و این هماهنگی‌ها علاوه‌بر امتیاز استفاده از خطوط ریلی و حق توقف در ایستگاه‌ها و سوختگیری، شامل در اختیار قراردادن لکوموتیو، لکوموتیوران، مامور فنی و رئیس قطار هم می‌شود.
وی همچنین به انگیزه ایجاد شده در بخش خصوصی برای افزایش امکان ورود گردشگران خارجی بیشتر از طریق ناوگان ریلی اشاره کرد و بخش اعظم این تکاپوی ایجاد شده را در نتیجه عملکرد مثبت راه‌آهن دانست؛ به‌گونه‌ای که این تجربه موفق بخش خصوصی را بر آن داشته که به فکر وارد کردن واگن برای توسعه گردشگری ریلی بیفتد و نیز برنامه تورهای داخلی با قطار را طراحی کند.
معاون مدیر کل تنظیم و نظارت بر بازار راه‌آهن در پایان بضاعت خطوط ریلی کشور را برای پوشش این رویداد تازه در گردشگری کشور مساعد و مناسب توصیف کرد و افزود: مسیرهای ریلی موجود در کشور تمام جاذبه‌هایی که گردشگران خارجی متقاضی بازدید از آنها هستند را پوشش می‌دهد و مسافران خارجی خدمات و سیستم راه‌آهن ایران را منظم و پیشرفته توصیف کرده‌اند.
اگرچه حجم کنونی گردشگران ورودی از این طریق نمی‌تواند آمار گردشگران خارجی را به میزان قابل‌توجهی افزایش دهد، اما این جریان با ایجاد تنوع در صورت‌های ممکن برای سفر به ایران و به واسطه فراهم آوردن تجربه‌ای متفاوت، حائز اهمیت است. در همین راستا به نظر می‌رسد زیرساخت‌های لازم برای توسعه توریسم ریلی در کشور وجود دارد و حالا توپ در زمین بخش خصوصی افتاده تا از این فرصت بهره بگیرد.
