بندر جبل علی، شاهراه بزرگ تجارت جهانی
تین نیوز | بندر جبل‌علی یکی از بزرگترین بنادر جهان و بزرگترین بندر در خاورمیانه است. این بندر به‌طور هفتگی با بیش از ۱۰۰ بندر در جهان ارتباط دارد و به بیش از ۱۷۰ خط کشتیرانی خدمات می‌دهد.
امارات متحده عربی از کشورهای عربی جنوب خلیج‌فارس است که در قالب یک فدراسیون سیاسی از ۷ امارت یا شیخ‌نشین تشکیل شده است که به ترتیب از غرب به شرق عبارتند از: ابوظبی، دوبی، شارجه، عجمان، ام‌القوین، راس‌الخیمه و فجیره. مرکز سیاسی این۷ شیخ‌نشین؛ ابوظبی است. همچنین دوبی مرکز تجاری و شارجه مرکز فرهنگی این ۷ شیخ نشین هستند.
دوبی دارای ۲ بندر اصلی است. این بنادر؛ بندر رشید و بندر جبل علی هستندکه به عنوان بزرگترین بنادر جهان و پایانه برای کانتینرها شناخته شده‌اند. بندر جبل علی بزرگتر از بندر رشید است. این بندر در اواخر دهه ۱۹۷۰میلادی در ۳۵ کیلومتری جنوب غربی شهر دوبی احداث شد. عمق و امکانات این بندر در دوبی باعث شده یکی از پربازدیدترین بنادر در جهان باشد. وسعت این بندر ۴۷/۱ کیلومتر مربع است. فرودگاه بین‌المللی آل مکتوم در منطقه جبل علی قرار دارد.
منطقه آزاد جبل علی، منطقه صنعتی دوبی است که شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران از کشورهای متعددی مثل چین و تایوان و تایلند در این منطقه آزاد حضور داشته و به تجارت و کسب‌وکار می‌پردازند. منطقه آزاد جبل علی یکی از بزرگترین جزایر ساخته شده به‌دست بشر است. این منطقه آزاد تجاری کاربرد تجاری گردشگری دارد. بندر جبل علی دارای ۳ جزیره نخل مصنوعی در آب‌های خلیج‌فارس است.
این ۳ جزیره به شمایل یک درخت نخل و به نام‌های جمیرا، دیره و جبل علی معروف هستند که کاربرد این جزایر؛ مسکونی، تفریحی و تجاری است.
بندر جبل علی به بیش از ۱۷۰ خط کشتیرانی خدمات می‌دهد و هر هفته با بیش از ۱۰۰ بندر در سراسر دنیا در ارتباط است. ظرفیت بندر جبل علی در آینده و با افتتاح سومین پایانه این بندر از ۱۴ میلیون تی‌ای‌یو به ۱۹ میلیون تی‌ای‌یو افزایش خواهد یافت. بندر جبل علی همچنین توانایی لازم به منظور مدیریت ۱۰ کشتی با ظرفیت ۱۸ هزار تی‌ای‌یو را به‌طور همزمان داراست.
بزرگترین بندر خاورمیانه
بندر «جبل‌علی» به «زبان عربی» جبل علی مبنا نامیده می‌شود. بهره‌برداری رسمی از بندر جبل‌علی در سال ۱۹۷۷م انجام شد. منطقه آزاد تجاری جبل علی نیز در سال ۱۹۸۵م ایجاد شد که وجود چنین منطقه‌ای موجب رونق بسیار این بندر شد. با توجه به عمق بندرگاه و تجهیزات بندری و دریایی آن، انواع مختلف کشتی‌های تجاری، مسافربری و حتی نظامی می‌توانند در این بندرگاه لنگر انداخته و خدمات متفاوتی را دریافت کنند. مدیران و مسئولان سازمانی این بندر قصد دارند طی یک برنامه‌ریزی ۱۳ مرحله‌ای در سال ۲۰۳۰م به قابلیت بارگیری و تخلیه ۷۲ میلیون تی‌ای‌یو در سال دست
یابند.
مدیریت و سازماندهی این بندر در دست مدیریت بنادر دوبی (DPA) است. اکنون این بندر دارای ۹ اسکله است که تا سال ۲۰۳۰م این میزان به ۲۵ اسکله افزایش خواهد یافت. اسکله‌های جدید توسط یک اتحادیه پیمانکاران بین‌المللی بهره‌برداری خواهند شد. شرکت بین‌المللی بنادر دوبی اکنون با چندین بندر بزرگ جهان برای انجام امور اپراتوری قرارداد منعقد کرده است.
وسیع‌ترین بندر دنیا
در بندر جبل‌علی ۴ منطقه آزاد تجاری وجود دارد که از نظر قوانین تجارت بین‌الملل استاندارد بوده و موجب جذب تاجران از تمامی نقاط جهان شده است. مجموعه بندری جبل‌علی به بزرگترین منطقه بندری در دنیا از نظر وسعت معروف شده است. در سال ۱۹۸۵م تنها ۳۰ شرکت در این مناطق آزاد تجاری فعالیت داشتند اما در سال ۲۰۰۴م تعداد شرکت‌های فعال در مناطق آزاد تجاری جبل‌علی به ۳ هزار شرکت رسید که البته بیش از ۳۷ درصد این شرکت‌ها از قاره اروپا وامریکا هستند.
یکی از عوامل اصلی موفقیت این بندر کانتینری، جایگاه جغرافیایی استراتژیک کشور امارت متحده عربی و جایگاه جغرافیایی استراتژیک این بندر است. بندر جبل علی نهمین بندر از نظر حمل‌ونقل و فعالیت در دنیاست.
بندر جبل علی همچنین دارای یکی از بزرگترین شرکت‌های پایانه‌ای اپراتوری در دنیا است. اکنون حجم عملیات کانتینری بنادر دوبی که بندر اصلی آن، بندر جبل‌علی است، در سال ۲۰۱۴م بیش از ۱۵ میلیون تی‌ای‌یو بوده است. همچنین رشد متوسط حمل‌ونقل کانتینری در ۴ سال گذشته در بندر جبل‌علی ۲۰ درصد بوده است.
منطقه آزاد تجاری جفزا که در حاشیه این بندر قرار گرفته، آن را به‌عنوان یکی از مناطق نمونه آزاد تجارت جهانی معرفی کرده و موجب شده که امنیت اقتصادی بالایی در کشور امارات متحده عربی از همین طریق ایجاد شود.
کل عملیات کانتینری این بندر برعهده یک اپراتور بزرگ بین‌المللی است که در همین بندر ایجاد شده و خدمات اپراتوری بنادر را ارائه می‌دهد. این اپراتور علاوه بر این بندر چندین بندر دیگر در داخل و خارج امارات را مدیریت و راهبری می‌کند.
پایانه بین‌المللی «دی‌پی‌ورلد» که در بندر جبل علی واقع شده است از گروه فناوری و اتوماسیون ABB که یک شرکت سوئیسی است درخواست اتوماسیون‌سازی و نصب ریموت کنترل برای کنترل کشتی‌ها از راه دور کرده است. این فناوری‌ها به پایانه نوین این بندر نیز افزوده خواهند شد. انتظار می‌رود این پایانه ظرفیت ۳/۱ میلیون تی‌ای‌یو را در فاز نخست بهره‌برداری خود داشته باشد. این ظرفیت با ۱۳ کشتی و ۳۵ جرثقیل خودکار پر خواهد شد.
بندر جبل علی یکی از شاهراه‌های بزرگ تجارت دنیا است و علاوه بر کانتینر؛ نفت، گاز مایع و محصولات پتروشیمی از عمده کالاهای حمل‌ونقل شده در این بندر است. با توجه به نوع اقتصاد کشورهای منطقه که صادرات وابسته به نفت و واردات کالاهای مصرفی را در دستور کار دارند، می‌توان بندر جبل‌علی را محل ورود کالاهای مصرفی به منطقه و سپس توزیع آنها در بین کشورها دانست.
امارت متحده عربی دارای یک اقتصاد آزاد و باز بوده و با توجه به تجارت و بازرگانی؛ صادرات نفت، گردشگری و حمل‌ونقل در حوزه درآمد ناخالص ملی شرایط مناسبی را در منطقه خاورمیانه داراست. این کشور با بازنگری در قوانین اقتصادی خود، فرصت‌هایی را برای رشد بخش خصوصی ایجاد کرده که همگی موجب ایجاد زیرساخت مناسب برای وضعیت اقتصادی و کارکردی بندر جبل‌علی شده‌اند.
بنادر جنوبی کشور که فاصله اندکی با بندر جبل‌علی دارند نیز ظرفیت‌های بسیاری را برای توسعه و تبدیل شدن به بهترین بنادر خاورمیانه دارا هستند.
