تعطیلی پنجشنبه ها؛ تاثیرات اقتصادی داخلی و چالش های روابط بین المللی ایران

به گزارش تین نیوز به نقل از ایمنا، موضوع تعطیلی پنجشنبه ها و در شرایط کنونی موضوعی است که توجه بسیاری از کارشناسان اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی را به خود جلب کرده است، این پیشنهاد که در سال های اخیر مطرح شده، در پی تأسیس نظم جدیدی در سیستم کاری کشور و پاسخ به نیازهای روزافزون تغییرات در شیوه های زندگی و کار است.

در واقع، تعطیلی پنجشنبه ها به عنوان یک تغییر قانونی و فرهنگی می تواند تبعات مختلفی در سطوح داخلی و بین المللی داشته باشد و بر بخش های مختلف اقتصادی و اجتماعی تأثیرگذار باشد.

از منظر داخلی، بسیاری از ادارات دولتی، سازمان ها و شرکت ها در تهران و دیگر شهرهای بزرگ در حال حاضر نیز در روز پنجشنبه ها یا تعطیل هستند و یا ساعات کاری کمتری دارند، به همین دلیل تصویب رسمی تعطیلی پنجشنبه ها شاید تغییر چندانی در روند عادی فعالیت های اداری و تجاری نداشته باشد، اما در مقابل این تصمیم می تواند به طور جدی بر بهره وری کارکنان، کیفیت خدمات عمومی و حتی بر توازن کار و زندگی شهروندان تأثیر بگذارد، همچنین در دنیای امروز که فناوری های دیجیتال و خدمات آنلاین به طور گسترده ای جایگزین روش های سنتی شده اند، تعطیلی روز پنجشنبه ممکن است بر کاهش فشارهای اجتماعی و صرفه جویی در زمان و منابع نیز تأثیرات مثبتی داشته باشد.

با این حال این تغییر ممکن است تبعاتی در سطح کلان تری نیز ایجاد کند، به ویژه در زمینه های اقتصادی و روابط بین المللی، در دنیای امروز که تعاملات اقتصادی و تجاری به شدت وابسته به ارتباطات سریع و مستمر میان کشورها هستند، تعطیلی پنجشنبه ها ممکن است به قطع شدن یک روز از ارتباطات تجاری با دنیا منجر شود و این برای شرکت های بین المللی، فعالان اقتصادی و نهادهایی که با کشورهای دیگر در ارتباط هستند، چالش هایی به وجود آورد.

بنابراین، تصویب تعطیلی پنجشنبه ها باید با در نظر گرفتن تمام ابعاد این تغییر و عواقب آن در زمینه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی همراه باشد، این تصمیم اگرچه ممکن است به بهبود برخی از وضعیت های داخلی کمک کند، اما چالش هایی در عرصه های جهانی و اقتصادی نیز به همراه خواهد داشت که باید مورد توجه قرار گیرد.

با توجه به اینکه بسیاری از کشورها تعطیلات خود را با توجه به ارتباطات تجاری و اقتصادی جهانی تنظیم کرده اند، ایران نیز باید بررسی دقیقی از مزایا و معایب این تغییر انجام دهد تا بهترین نتیجه را از آن به دست آورد.

تأثیر تعطیلی پنجشنبه ها بر فعالیت های اقتصادی

قدرت الله امام وردی، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه به خبرنگار ایمنا می گوید: موضوع تعطیلی پنجشنبه ها از دیدگاه اقتصادی نیازمند بررسی دقیق تری است، اما از گذشته تا حدودی پنجشنبه ها در کشور به طور غیررسمی تعطیل بوده و این تعطیلی بیشتر در شهرستان ها و برخی شرکت های خصوصی مشهود بوده است، در مجموع فعالیت های اقتصادی در این روز به طور قابل توجهی کاهش می یافته و به نوعی می توان گفت که این روز به طور عملی تعطیل بوده است.

وی می افزاید: تصویب تعطیلی رسمی پنجشنبه ها به نظر نمی رسد تأثیر چشم گیری بر روی فعالیت های اقتصادی داشته باشد، چون به طور عملی از گذشته این روز به عنوان روز تعطیل در نظر گرفته شده است، البته ممکن است این تصمیم از جنبه های اجتماعی و فرهنگی تأثیرگذار باشد اما از لحاظ اقتصادی تغییرات زیادی را ایجاد نخواهد کرد.

کارشناس اقتصادی تصریح می کند: اگر بخواهیم تعطیلی پنجشنبه ها را از منظر ارتباطات اقتصادی با جهان نگاه کنیم، ممکن است سیگنالی منفی ارسال کند. بسیاری از کشورهای جهان، به خصوص در حوزه های اقتصادی روزهای شنبه و یکشنبه را به عنوان تعطیلات رسمی در نظر می گیرند، در حالی که ما با تعطیلی پنجشنبه و جمعه به وضوح ارتباطات اقتصادی خود را با دنیا برای چهار روز قطع می کنیم و این موضوع می تواند بر روند تجارت و تبادل اقتصادی با دیگر کشورها تأثیر بگذارد.

امام وردی خاطرنشان می کند: به طور کلی، از نظر داخلی تعطیلی پنجشنبه ها به عنوان یک تصمیم قانونی ممکن است بیشتر به نوعی تأیید و تصریح یک روند قدیمی باشد که به طور غیررسمی در حال حاضر وجود دارد، در نتیجه، تأثیرات چندانی بر روی اقتصاد داخلی نخواهد داشت و بیشتر به عنوان یک تغییر قانونی در نظر گرفته می شود.

تأثیر بر بازار طلا و ارز

وی درباره تعطیلی پنجشنبه ها و تأثیر آن بر بازار طلا و ارز می گوید: باید به این نکته اشاره کرد که بازارهای مالی داخلی کشور در روزهای پنجشنبه به طور معمول تعطیل هستند، بنابراین اگر تعطیلی رسمی پنجشنبه ها به تصویب برسد، به طور خاص تأثیری بر بازار داخلی طلا و ارز نخواهد داشت، چرا که این بازارها در حال حاضر نیز فعالیت چندانی در این روز ندارند. نرخ طلا و ارز در ایران به طور عمده تحت تأثیر عوامل خارجی است و تعطیلات داخلی تأثیری بر روند جهانی قیمت ها ندارد، بنابراین تغییرات نرخ طلا و ارز در روزهای پنجشنبه و جمعه به دلیل تعطیلی داخلی نیست، بلکه به تحولات بازارهای جهانی مرتبط است.

کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه اظهار می کند: از منظر داخلی، تعطیلی پنجشنبه ها ممکن است تأثیرات اجتماعی و فرهنگی خاص خود را داشته باشد، اما از نظر اقتصادی و بهره وری کار تأثیر چندانی بر تولید و فعالیت های اقتصادی نخواهد گذاشت، در واقع تعطیلی پنجشنبه ها به عنوان یک متغیر اسمی و قانونی در نظر گرفته می شود و تأثیری واقعی و ملموس بر اقتصاد داخلی نخواهد داشت.

امام وردی می گوید: تعطیلی پنجشنبه ها به نظر نمی رسد تأثیر بسیاری بر نرخ طلا و ارز داشته باشد، چرا که این بازارها بیشتر تحت تأثیر عوامل خارجی قرار دارند و از طرف دیگر، این تعطیلی تأثیری محسوس بر بهره وری داخلی یا تولید اقتصادی نخواهد داشت.

تأثیر بر فعالیت های اقتصادی محلی و منطقه ای

سیاوش غیبی پور، کارشناس اقتصادی درباره تعطیلی پنجشنبه ها به خبرنگار ایمنا می گوید: اگر تعطیلی پنجشنبه ها به طور رسمی اعلام شود، ممکن است تأثیرات متفاوتی از نظر اقتصادی داشته باشد؛ از یک سو، با توجه به پیشرفت های فناوری و استفاده گسترده از خدمات آنلاین تعطیلی پنجشنبه ها ممکن است تأثیر منفی زیادی بر روی شهروندان نداشته باشد، برای نمونه بسیاری از خدمات همچون کار با بانک ها، دسترسی به اطلاعات یا انجام امور اداری از طریق اینترنت یا نرم افزارهای مختلف در دسترس هستند و مردم می توانند بدون مراجعه حضوری به بانک یا دیگر ارگان ها امور خود را انجام دهند، این روند خود موجب صرفه جویی در وقت و هزینه های اجتماعی می شود و می تواند به طور غیرمستقیم بهره وری عمومی را افزایش دهد.

وی می افزاید: اما از سوی دیگر تعطیلی پنجشنبه ها می تواند بر برخی از فعالیت های اقتصادی محلی و منطقه ای تأثیرگذار باشد، برای مثال تعطیلات آخر هفته در برخی کشورها و مناسبت های خاص همچون اعیاد یا فصول گردشگری موجب افزایش مبادلات مالی و تجاری می شود و فعالیت های اقتصادی در شهرها و مناطق مختلف رونق می گیرد، این موضوع در ایران نیز در تعطیلات ویژه همچون شب یلدا و دیگر اعیاد ملی مشاهده می شود، که جریان مالی و گردشگری را در کشور تقویت می کند.

کارشناس اقتصادی عنوان می کند: از منظر بهره وری در ادارات دولتی باید به این نکته توجه کرد که هدف اصلی از تعطیلی پنجشنبه ها افزایش کارایی و کیفیت خدمات رسانی در روزهای کاری دیگر است، برای مثال اگر کارکنان ادارات در پنج روز کاری خود به طور مؤثر و بدون هدر رفت زمان فعالیت کنند، ممکن است تعطیلی پنجشنبه ها تأثیر منفی بر روی خدمات نداشته باشد، اما در حال حاضر در بسیاری از ادارات به ویژه در ساعات اولیه و پایانی روز مراجعه کنندگان خدمات کمتری دریافت می کنند، بنابراین اگر کیفیت خدمات بهبود یابد و نظارت مؤثری بر روی زمان های کاری صورت گیرد، می توان از این تعطیلی به نفع بهبود بهره وری استفاده کرد.

تأثیر بر نرخ طلا و ارز و روابط بین المللی

غیبی پور درباره تأثیر تعطیلی پنجشنبه ها بر نرخ طلا و ارز و روابط بین المللی می گوید: تعطیلی یک روزه در داخل کشور ممکن است بر تعاملات اقتصادی با کشورهای دیگر اثر منفی بگذارد، چرا که بسیاری از کشورها روزهای شنبه و یکشنبه را تعطیل می کنند، اما اگر پنجشنبه ها در ایران تعطیل شود، در واقع یک روز از ارتباطات تجاری و اقتصادی با دنیا قطع خواهد شد و این موضوع به ویژه برای شرکت های تجاری، فعالان بازار ارز و طلا و دیگر نهادهای اقتصادی که با کشورهای خارجی در ارتباط هستند، می تواند آسیب زا باشد، قطع ارتباط در این روزها موجب کندی روند معاملات و کاهش سرعت تبادلات مالی می شود.

وی ادامه می دهد: تعطیلی پنجشنبه ها ممکن است در بخش های خاصی از اقتصاد همچون خدمات و مبادلات محلی تأثیر مثبت داشته باشد، اما در سطح ملی و در بخش هایی که به تعاملات بین المللی وابسته هستند، می تواند مشکلاتی ایجاد کند. برای اینکه تأثیرات منفی این تغییر کاهش یابد، نیاز است که فرآیندهای کاری در بخش های مختلف اقتصادی و اداری به طور مؤثر مدیریت و سازماندهی شوند.

کارشناس اقتصادی درباره چالش های احتمالی تعطیلی پنجشنبه ها می گوید: این تعطیلی چالش های همچون، تأثیر بر مراودات بین المللی، کاهش ارتباطات با کشورهای خارجی و کندی روند تبادلات تجاری؛ تأثیر بر بخش های خاص اقتصادی، همچون کاهش فعالیت های اقتصادی محلی، گردشگری و تولید در برخی صنایع؛ محدودیت در دسترسی به خدمات اداری، در صورتی که کیفیت خدمات در روزهای کاری بهبود نیابد، تعطیلی پنجشنبه ها می تواند منجر به کندی فرآیندهای اداری شود؛ تأثیر بر بهره وری کارمندان، اگر نظارت و مدیریت بهینه بر زمان های کاری وجود نداشته باشد، ممکن است بهره وری کاهش یابد، در نتیجه تعطیلی پنجشنبه ها می تواند مزایا و معایب خاص خود را داشته باشد که بستگی به نحوه مدیریت و سازماندهی آن دارد.

تصویب تعطیلی پنجشنبه ها اگرچه به نظر می رسد تغییر قابل توجهی در شیوه های کاری و اجتماعی ایجاد کند، اما این تصمیم می تواند تأثیرات مختلفی هم بر اقتصاد داخلی و هم بر روابط بین المللی کشور داشته باشد.

از جنبه اقتصاد داخلی، تعطیلی پنجشنبه ها ممکن است در کوتاه مدت تأثیر چندانی نداشته باشد، زیرا در حال حاضر بسیاری از ادارات و بخش های اقتصادی، به ویژه در تهران و دیگر شهرهای بزرگ، این روز را به طور غیررسمی تعطیل می کنند یا ساعات کاری کمتری دارند، با این حال در صورت اجرای رسمی تعطیلی ممکن است، برخی از فعالیت های اقتصادی محلی همچون گردشگری، فروشگاه ها و خدمات عمومی که به تعطیلات آخر هفته وابسته اند، رونق یابند، همچنین این تصمیم می تواند به نفع کارکنان و شهروندان باشد، چرا که وقت آزاد بیشتری برای استراحت، فعالیت های اجتماعی و خانوادگی فراهم خواهد شد.

از سوی دیگر و در سطح بین المللی، تعطیلی پنجشنبه ها می تواند ارتباطات اقتصادی و تجاری ایران با سایر کشورها را تحت تأثیر قرار دهد.

در دنیای مدرن، که تعاملات تجاری و اقتصادی بین المللی به صورت ۲۴ ساعته و بدون وقفه در حال انجام است، یک روز تعطیلی در هفته می تواند به کاهش سرعت مبادلات تجاری، به ویژه برای شرکت های فعال در بازارهای جهانی، منجر شود، به عبارت دیگر قطع شدن ارتباطات اقتصادی ایران با دنیا در روز پنجشنبه می تواند در کوتاه مدت به ضرر شرکت ها و تجار ایرانی باشد، در بخش هایی که به تبادل ارز، بازارهای مالی و تولیدات صادراتی وابسته اند، در مجموع تصویب تعطیلی پنجشنبه ها اگرچه می تواند برخی از مزایای اجتماعی و فرهنگی را به همراه داشته باشد، اما در سطح اقتصادی و بین المللی چالش هایی را برای روابط تجاری و تبادلات مالی ایجاد خواهد کرد.

برای کاهش این تأثیرات منفی لازم است که برنامه ریزی دقیق و مدیریتی صورت گیرد تا از یک سو بهره وری در داخل کشور افزایش یابد و از سوی دیگر ارتباطات بین المللی و تجاری کشور به حداقل آسیب برسد.