◄ هشدار نسبت به وضعیت محوطه گمرک بازرگان/ تانکر سوخت یا بمب ساعتی؟

کوتاهی در انجام وظایف و سهل انگاری هم نوعی تعمد محسوب می شود، آتش سوزی در گمرک اسلام قلعه افغانستان هم مرز دوغارون ایران هم قطعاً کوتاهی مسئولان افغانستانی بوده و هشدار و زنگ خطر جدی برای مسئولان و رانندگان ایرانی است.

اگر تا کنون چنین اتفاقی در مرز افغانستان نیفتاده بود،  یا اگر چنین اتفاقی تا کنون برای رانندگان ایرانی در مرزهای ایران نیفتاده، تنها معجزه و نظر لطف خداوند متعال بوده است، ولی آیا هیچ مسئولی می تواند تضمین کند هرگز چنین اتفاقی در مرزهای ایران نخواهد افتاد؟ آیا مسئولان فکر نمی کنند بالاخره طبیعت و عناصر طبیعی هم نقش بسیار مهمی در یک رخداد یا عدم وقع آن، بازی می کنند و در نبود مدیریت، امکانات و آمادگی در نهایت هم پیروز می شوند؟

دیگر مرزهای ایران هم شرایط چندان بهتری از دوغارون ندارند، به خصوص مرز بازرگان.  اگر احتمالاً روزی این اتفاق در مرز بازرگان خصوصاً در باند خروجی که ناوگان حامل مواد خطرناک و آتش زا با سایر ناوگان به طور اجباری در یک مسیر و یک صف از مرز خارج می شوند،  مسیری که ناوگان گرفتار در آن از هیچ طرف امکان گریز ندارد بیفتد، چه خواهد شد؟ مسیری که از یک طرف در محاصره کوه قرار گرفته و از طرف دیگر جدول و دره عمیق. در آن زمان مسئولان چه کاری می توانند انجام دهند؟حتما آن وقت هم همه مسئولیت را گردن رانندگان، دیگران، تقدیر و قسمت خواهند انداخت.

نگارنده از سال های ابتدایی 1390 از مسئولان درخواست عضویت ایران در کنوانسیون (A D R) ای دی آر (حمل مواد خطرناک و آتش) را نموده ام، بیش از هفت سال است که پیگیر الحاق ایران به این کنوانسیون و سایر کنوانسیون ها از قبیل کنوانسیون (A T P) ای تی پی (کنوانسیون حمل مواد غذایی و فاسد شدنی) و کنوانسیون  (A T R)  ای تی آر، به اصطلاح ساده، کنوانسیون تاخوگراف یا سرعت سنج، نظارت بر ساعات رانندگی و کار راننده هستم.

تا جایی که اطلاع دارم مدیران دفتر ترانزیت سازمان راهداری 2 سال پیش مقدمات و پیش نویس الحاق ایران به کنوانسیون (A D R) ای دی آر، حمل مواد خطرناک و آتش زا را تهیه و به هیئت دولت ارایه کرده است تا تقدیم مجلس شورای اسلامی شود. ولی متاسفانه ظاهرا الحاق به کنوانسیون در هیئت دولت درگیر نظارت‌های استصوابی گردیده و اقدام مثبتی در مورد آن صورت نگرفته است تا تحویل مجلس شود.

در کنوانسیون ای دی آر،  قوانین، مقررات و ضوابط خاصی برای حمل مواد آتش زا و خطرناک وضع شده است، رانندگان حمل این گونه مواد باید دوره های آموزشی خاصی را گذرانده و گواهینامه مهارت بین المللی دریافت نمایند، از آنجا که بعد از پیدایش نفت در مسجد سلیمان اهواز و فروش آن و کسب در آمدهای هنگفت، دیگر هیچ دولتی خود را پاسخگوی مردم ندید، تقریبا همه کاری به حال خودش رها شد از جمله حمل و نقل،  زیرا احتیاجی به کسب درآمد از طرف مردم یعنی ایجاد اشتغال و اخذ مالیات احساس نمی کردند و نمی کنند،    حال آنکه با توجه به موقعیت جغرافیایی و استراتژیک ایران، اگر به حمل و نقل توجه ویژه می شد، درآمد حاصله از آن به مراتب خیلی بیشتر از درآمدهای نفتی بود،  زیرا هزینه های هنگفت سرمایه گذاری و استخراج و پالایش نیاز نداشت، چون بخش خصوصی با اشتیاق در این امر مشارکت و سرمایه گذاری می کرد و به تنها چیزی که نیاز داشت دانش و مدیریت صحیح بود که متاسفانه در ایران وجود نداشت، کما اینکه مسئولان کشور همسایه ایران یعنی ترکیه، متوجه این اهمییت ویژه و نقش آن در اقتصاد کشورشان شدند و امروز بالاترین جایگاه را در سازمان جهانی حمل و نقل یعنی ایرو (I R U)  و اولین رتبه در حمل و نقل را به خود اختصاص داده اند، در حالی که ترکیه کشوری بود که قبل از انقلاب در برابر حمل و نقل ایران هیچ جایگاهی نداشت و در حسرت به دست آوردن جایگاه ایران بود.

در پایان هشدار می دهم مرز و محوطه گمرک بازرگان مانند بمب ساعتی است، احتمال وقوع حادثه ای مشابه اتفاق دوغارون هر لحظه وجود دارد، خواهشمند است قبل از اینکه اتفاقی بیفتد و جان و سرمایه هموطنان در معرض خطر قرار گیرد فکری عاجل برای آن اندیشیده شود. حمل و نقل ایران خود مالکی است نه شرکت مالکی،  دلیل کلیه مشکلات حمل و نقل هم همین خود مالکی است، زیرا شرکت های حمل و نقلی چه داخلی چه بین المللی فقط شریک سود خالص راننده هستند، در صورت بروز اتفاقی مشابه دوغارون شرکت ها هیچ ضرری و مشکلی متوجه شان نیست، تنها این رانندگان و خانواده های ایشان هستند که نابود خواهند شد.

* رئیس هیئت مدیره انجمن رانندگان کامیون‌های یخچال‌دار استان تهران