طرح «سبا»، سوگندی برای نجات جان انسان ها در جاده ها

به گزارش تین نیوز، هفتم اردیبهشت به عنوان «روز ملی ایمنی حمل ونقل» نام گذاری شده تا فرصتی برای بازنگری، ارزیابی و تقویت اقدامات ایمنی در تمامی شیوه های حمل ونقل، اعم از جاده ای، ریلی، هوایی و دریایی فراهم شود. این روز یادآور آن است که ایمنی، تنها به ساخت جاده یا تجهیزات مدرن محدود نمی شود، بلکه نیازمند تعامل و همکاری گسترده میان مردم، نهادهای اجرایی، آموزشی و نظارتی است. رفتارهای پرخطر رانندگان، بی توجهی به قوانین، نقص های فنی وسایل نقلیه و کمبود آموزش های لازم، همچنان از عوامل اصلی بروز حوادث جاده ای به شمار می آیند. برگزاری برنامه های فرهنگی، نصب تجهیزات هوشمند، افزایش آموزش های چهره به چهره و اجرای طرح هایی نظیر «سبا» (سوگند برای ایمنی) همگی در راستای کاهش تلفات و ارتقاء فرهنگ ترافیکی در کشور طراحی شده اند. هفتم اردیبهشت فرصتی است تا همه ما، چه در مقام مسئول و چه در نقش یک کاربر عادی جاده، مسئولیت پذیری فردی خود را یادآوری کرده و گامی مؤثر در مسیر ارتقاء ایمنی حمل ونقل برداریم.

معید ذهبیون، رئیس اداره ایمنی ترافیک اداره کل راهداری و حمل ونقل جاده ای استان اصفهان  با اشاره به هفتم اردیبهشت که به عنوان روز ملی ایمنی حمل ونقل نام گذاری شده است، به ایسنا می گوید: اگرچه عنوان این روز به صورت کلی ناظر بر تمام روش های حمل ونقل اعم از جاده ای، ریلی، هوایی و دریایی است، اما واقعیت این است که در کشور بیش از ۹۰ درصد حمل ونقل به صورت جاده ای انجام می شود، از همین رو تمرکز اصلی در برنامه ها و اقدامات مرتبط با این روز، بر ایمنی حمل ونقل جاده ای معطوف است.

وی می افزاید: در یک تصادف جاده ای، شش عامل اصلی مستقیم و غیرمستقیم نقش دارند، عوامل مستقیم شامل انسان، راه و وسیله نقلیه است و عوامل غیرمستقیم عبارتند از امداد و نجات (خدمات هلال احمر)، خدمات درمانی بیمارستانی و مهندسی حمل ونقل که به مسئله توزیع و تقاضای سفر در سیستم حمل ونقلی می پردازد.

سهم بالای عامل انسانی در تصادفات

رئیس اداره ایمنی ترافیک اداره کل راهداری و حمل ونقل جاده ای استان اصفهان براساس آمارهای موجود بیان می کند: بیش از ۷۰ درصد تصادفات در کشور ناشی از خطای انسانی هستند، این خطاها بیشتر ناشی از رعایت نکردن قوانین و مقررات راهنمایی ورانندگی، بی احتیاطی در رانندگی، تمرکز نکردن و رفتارهای پرخطر نظیر استفاده از تلفن همراه حین رانندگی است. در این میان، یکی از مهم ترین اقدامات انجام شده برای کاهش خطاهای انسانی، نصب دوربین های ثبت تخلف در محورهای مواصلاتی استان هاست، این دوربین ها ضمن ثبت سرعت لحظه ای، سرعت متوسط وسیله نقلیه بین دو نقطه را نیز محاسبه کرده و در صورت تخلف، راننده جریمه می شود.

ذهبیون با اشاره به اینکه ناوگان باری کشور درصورت حمل بار بیش از حد مجاز موجب آسیب به جاده و پل، همچنین کاهش کارایی سیستم ترمز و موتور وسیله نقلیه می شود، تنها مجاز به حمل میزان مشخصی از بار هستند، ادامه می دهد: دوربین هایی موسوم به دوربین های توزین در حال حرکت که قسمت پایین آن ها باسکول نصب شده است، در برخی محورها نصب شده اند که ضمن ثبت پلاک خودرو، وزن وسایل نقلیه باری را کنترل کرده و در صورت تخلف از استانداردهای وزنی، وسیله نقلیه به وسیله پلیس راهنمایی ورانندگی جریمه و پس از آن به راهداری مراجعه می کنند که به وسیله راهداری هم جریمه خواهند شد.

وی بیان می کند: یکی دیگر از محورهای مهم فعالیت در حوزه ایمنی، آموزش به کاربران راه و به ویژه دانش آموزان است، سال گذشته در استان اصفهان بیش از ۵۰ هزار دانش آموز که بیشتر از مناطق روستایی و بیرون استان که مدارس آن ها در حاشیه جاده ها قرار دارد، به صورت چهره به چهره آموزش های ایمنی و قوانین راهنمایی و رانندگی را دریافت کردند.

رئیس اداره ایمنی ترافیک اداره کل راهداری و حمل ونقل جاده ای استان اصفهان با اشاره به چهار گروه از کاربران جاده ای که شامل موتورسیکلت سواران، عابران پیاده، وانت سواران و کاربرانی که ادوات کشاورزی همچون تراکتور، کمباین و... را حمل می کنند، به عنوان کاربران آسیب پذیر شناسایی شده اند، مطرح می کند: سالانه حدود ۱۵هزار راکب موتورسیکلت سوار محورهای استان اصفهان متوقف و ضمن دریافت کلاه ایمنی، آموزش های چهره به چهره دریافت می کنند، همچنین سال گذشته حدود ۲۰ هزار ناوگان باری و وانت بار به منظور افزایش ایمنی در شب، به برچسب های شبرنگ مجهز شدند.

ایمنی وسایل نقلیه سنگین از طریق معاینه فنی و کنترل مدیر فنی شرکت ها

ذهبیون اظهار می کند: ۱۴ مرکز معاینه فنی در سطح راه های استان فعال هستند که وسایل نقلیه سنگین و نمیه سنگین نظیر کامیون، کامیونت و اتوبوس ها و وسایل دیزلی را از نظر فنی مورد بررسی قرار داده و تنها در صورت تأیید گواهی معاینه فنی صادر می کنند، این تست ها شامل بررسی سیستم ترمز، دود(کنترل محیط زیست)، لقی جلوبندی، انحراف محوری و سایر موارد مکانیکی است که باید هر سه تا شش ماه یک بار انجام شود.

وی ادامه می دهد: برای صدور بارنامه و سند حمل برای ناوگان عمومی، مدیران فنی در شرکت های حمل ونقل وظیفه بررسی فنی وسایل نقلیه را برعهده دارند، این افراد دارای گواهینامه معتبر از سازمان فنی وحرفه ای کشور بوده و بدون تأیید آن ها سند حمل صادر نمی شود.

رئیس اداره ایمنی ترافیک اداره کل راهداری و حمل ونقل جاده ای استان اصفهان می گوید: در کنار اقدامات فنی و نظارتی، طرحی فرهنگی با عنوان «سبا» یا «سوگند برای ایمنی» نیز در دستور کار قرار دارد که بر تغییر رفتارهای شخصی و مسئولیت پذیری فردی کاربران جاده ای تأکید دارد، این طرح مبتنی بر این ایده است که رعایت ایمنی باید از خود فرد آغاز شود؛ استفاده از کمربند ایمنی، حتی برای سرنشینان عقب، استفاده از صندلی کودک برای کودکان، استفاده از کلاه ایمنی برای راکبان و ترک نشینان موتورسیکلت، رعایت سرعت مجاز و پرهیز از استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی، از موارد کلیدی در این طرح هستند.

ذهبیون متذکر می شود: بررسی ها نشان می دهد،۹۰ درصد تصادفات منجر به فوت، فرد متوفی از کمربند ایمنی استفاده نکرده است، این در حالی است که استفاده از کمربند تا ۷۰ درصد احتمال مرگ و جراحت شدید را کاهش می دهد.

وی ادامه می دهد: استان اصفهان آمار ۲۰ درصدی تخلف سرعت لحظه ای را به خود اختصاص داده است که در صورت یک میلیون تردد روزانه، ۲۰۰هزار وسیله سرعت مجاز را رعایت نمی کنند.

آمار نگران کننده تصادفات در کشور و استان اصفهان

رئیس اداره ایمنی ترافیک اداره کل راهداری و حمل ونقل جاده ای استان اصفهان براساس آمارهای رسمی مطرح می کند: در ۱۲ ماهه ۱۴۰۲، مجموعاً ۱۴ هزار و ۸۹۰ نفر در تصادفات جاده ای و روستایی کشور جان خود را از دست داده اند. این عدد در سال جاری نیز احتمالاً در همین حدود باقی بماند، همچنین بیش از ۳۹۰ هزار نفر در تصادفات درون و برون شهری ۱۴۰۲کشور مصدوم شده اند که از این تعداد، حدود ۱۵هزار نفر برون شهری و پنج هزار نفر درون شهری فوت کرده اند.

ذهبیون می گوید: در استان اصفهان، آمار تلفات جاده ای در ۱۴۰۲ حدود ۷۵۰ نفر بوده و مصدومان ناشی از تصادفات درون و برون شهری نیز به حدود ۳۰ هزار نفر می رسد؛ در تعطیلات نوروز ۱۴۰۳، آمار فوتی کشور درون شهری ۲۵۰ نفر و برون شهری و روستا هزارو ۸۹ نفر گزارش شده که سهم استان از این آمار ۶۰ نفر در راه ها و ۱۹ نفر درون شهر جان خود را از دست دادند.

افزایش ۳۰ درصدی تصادفات در ایام تعطیلات

وی با اشاره به بررسی ها و آمارهای سر صحنه اظهار می کند: در ایام تعطیلات، میزان تصادفات و فوتی ها حدود ۳۰ درصد افزایش پیدا می کند که علت این امر بیشتر ورود افرادی به جاده هاست که تجربه رانندگی بین شهری ندارند و در سفرهای نوروزی، دچار خطاهایی از قبیل رانندگی ممتد بدون استراحت، حمل بیش از حد مجاز سرنشین، استفاده نکردن از صندلی کودک و رعایت نکردن سرعت مجاز می شوند، همچنین بسیاری از تصادفات در ۳۰ کیلومتری شهرها به دلیل شتاب زدگی در پایان سفر اتفاق می افتد. ایمنی در حمل ونقل، موضوعی چندبُعدی است که بدون مشارکت فعال مردم و دستگاه های اجرایی محقق نمی شود. در کنار توسعه زیرساخت ها، ارتقاء فرهنگ رانندگی، آموزش مستمر کاربران راه و بهره گیری از فناوری های نوین می تواند سهم بسزایی در کاهش تصادفات و تلفات جاده ای داشته باشد. روز ملی ایمنی حمل ونقل فرصتی مغتنم است تا یک بار دیگر به این مسئولیت جمعی توجه کنیم و ایمنی را از خودمان آغاز نماییم.

به گزارش ایسنا، با توجه به آمارها و تحلیل ها به روشنی می توان دریافت که بخش اعظم تصادفات جاده ای ریشه در خطاهای انسانی و ضعف در رعایت قوانین ایمنی دارد؛ این واقعیت، مسئولیت سنگینی را بر دوش همه ما می گذارد تا با افزایش آگاهی، خودمراقبتی و رعایت قوانین سهم خود را در کاهش تلفات جاده ای ایفا کنیم. نقش فناوری، نظارت هوشمند، آموزش هدفمند و اقدامات فرهنگی در کنار توسعه زیرساخت ها در ساختن یک سیستم حمل ونقل ایمن و کارآمد غیرقابل انکار است، اما همه این ابزارها تنها زمانی اثربخش خواهند بود که رفتار رانندگان، عابران و دیگر کاربران راه تغییر کند. طرح هایی مانند «سبا» با تمرکز بر تعهد فردی به ایمنی، گامی مؤثر برای نهادینه سازی فرهنگ مسئولانه رانندگی است. روز ملی ایمنی حمل ونقل تنها یک نام در تقویم نیست، بلکه یادآور این حقیقت است که ایمنی از خود ما با بستن کمربند ایمنی، رعایت سرعت مجاز، استفاده از تجهیزات ایمنی و مهم تر از همه احترام به جان انسان ها آغاز می شود؛ حال تنها با مشارکت همگانی و عزم جدی می توان به کاهش تلفات جاده ای و ساختن جاده هایی ایمن تر برای همه دست پیدا کرد.