سهم کم بخش خصوصی از سودآوری حمل ونقل ریلی

به گزارش تین نیوز، سبحان نظری با اشاره به اخطار شورای رقابت به شرکت راه آهن اظهار کرد: شورای رقابت سال ۱۴۰۰ برای اولین بار اعلام کرد که تشخیص داده بازار خدمات نیروی کشش توسط لوکوموتیو های حمل بار ریلی یک بازار انحصاری است و راه آهن قدرت اصلی را در اختیار دارد، بنابراین به این موضوع ورود کرده و برای تعیین قیمت خدمات لوکوموتیو فرمول تعیین می کند و راه آهن هم باید به این مصوبه عمل کند؛ اما اخطار شورای رقابت ناشی از آن است که شرکت راه آهن به دستوری که این شورا سال گذشته صادر کرد، عمل نکرده است.

وی با بیان اینکه حدود ۷۰ درصد بازار حمل ونقل ریلی در اختیار راه آهن دولتی و حدود ۳۰ درصد در اختیار بخش خصوصی است؛ افزود: با وجود این، بخش خصوصی به صورت مستقیم اجازه فروش خدمات را ندارد. به دلیل تعاریف فنی در شرکت راه آهن، بخش خصوصی باید لوکوموتیو خود را به این شرکت اجاره دهد که این خدمات را در بازار بفروشد، به همین دلیل بخش خصوصی امکان برقراری ارتباط مستقیم با مشتریان این خدمت را ندارد و از همین رو مجبور است هر نرخی را که راه آهن تعیین می کند، بپذیرد.

نرخ اعلامی توسط شرکت راه آهن از فرمول شورای رقابت کمتر است

دبیر انجمن صنفی شرکت های حمل ونقل ریلی ادامه داد: راه آهن از سال گذشته موظف بود بر اساس فرمول اعلامی شورای رقابت نرخ گذاری کند اما این کار را انجام نداده و نرخی که تعیین می کند از نرخ قابل محاسبه با آن فرمول کمتر است. نرخی که راه آهن سال گذشته اعلام کرد، ۱۱۷ تومان یا ۱۱۷۰ ریال به ازای هر تن کیلومتر حمل بار ریلی بود، در صورتی که طبق فرمول شورای رقابت این عدد باید ۱۲۹۰ ریال می بود، یعنی ۱۰ درصد بیشتر از نرخی که توسط راه آهن اعلام شد.

نظری ادامه داد: امسال راه آهن ۱۵۸۰ ریال را ملاک نرخ خدمات لوکوموتیو قرار داده که قطعا از نرخی که با فرمول مد نظر شورای رقابت محاسبه می شود، بیشتر است؛ البته هنوز این عدد محاسبه نشده چون کارگروهی در جلسه ای با مدیران راه آهن باید این محاسبات را انجام دهد، اما راه آهن متاسفانه به این دستورالعمل شورای رقابت متعهد نیست. اصل هشدار شورای رقابت  هم ناشی از این بوده که چرا راه آهن به این دستور عمل نمی کند.

دبیر انجمن صنفی شرکت های حمل ونقل ریلی گفت: اتفاقا راه آهن در بخشی که بخش خصوصی حضور ندارد، درصد رشد بیشتری نسبت به پارسال اعمال کرده است. برای نرخ لوکوموتیو که بخش خصوصی با ۳۰ درصد سهم شراکت دارد، رشدی که نسبت به پارسال اعمال کردند ۳۵ درصد بود، اما در حق شبکه یعنی تعرفه دسترسی به شبکه ریلی که کاملا در اختیار دولت است، نرخ رشدی که اعمال کرده از درصدهای پایین تا درصدهای ۹۰ درصد متغیر است و برای بارهای عمده، متوسط حدود ۵۰ درصد افزایش اعمال کرده است.

نظری خاطرنشان کرد: یعنی جایی که بخش خصوصی شریک و رقیب شرکت راه آهن است، این شرکت نرخ رشد را پایین تر در نظر گرفته اما جایی که به تنهایی یکه تاز است و انحصار ۱۰۰ درصدی دارد، این نرخ را بالاتر در نظر گرفته؛ اینها تصمیماتی است که باعث می شود بخش عمده کیک کوچک سودآوری در بخش حمل ونقل ریلی نصیب دولت شود.

روابط شرکت راه آهن با بخش خصوصی تخریب شده است

وی با بیان اینکه روابط شرکت راه آهن با بخش خصوصی تخریب شده، افزود: این شرکت همنشینی خوبی با بخش خصوصی نداشته که بتوانیم تشخیص دهیم مشکل آنها چیست و همین موضوع هم مورد اعتراض ماست و به وزیر راه هم نامه زدیم و اعتراض کردیم. در حالی که هر سال راه آهن با مشورت بخش خصوصی نرخ لوکوموتیو و شبکه ریلی را تعیین می کرد چون بخش خصوصی هم در این بازار فعال است و باید انگیزه فعالیت داشته باشد.

دبیر انجمن صنفی شرکت های حمل ونقل ریلی ادامه داد: راه آهن در یک سال اخیر و در دوران مدیرعامل جدید به این جلسات خاتمه داده و حاضر به همنشینی با بخش خصوصی نیست، در حالی که همین اقدام هم غیرقانونی است. در بخشنامه ابلاغی معاون رئیس جمهور خطاب به سازمان های دولتی آمده هر جایی تصمیمی می گیرید که منافع بخش خصوصی متاثر از آن تصمیم است، وظیفه دارید با بخش خصوصی گفت وگو و محاسبات کارشناسی انجام دهید تا نهایتا توافق مشترک حاصل شود که متاسفانه این موضوع رخ نداده و ما هم به رفتار راه آهن معترضیم.

نظری در پاسخ به اینکه آیا اخطار شورای رقابت در تغییر تعرفه خدمات لوکوموتیوهای بخش خصوصی تاثیرگذار خواهد بود، گفت: شورای رقابت یک نهاد قدرتمند در کشور است و علاوه بر شان اجرایی، شان قضایی هم دارد. در ترکیب شورای رقابت قاضی هم وجود دارد که می تواند بدون مراجعه به دادگاه های دیگر نقش دادگاه ایفا کند و حکم دهد. امید ما هم به قدرت بالای این نهاد است و امیدواریم راه آهن زودتر از این فرمان استقبال کند.