توسعه راه‌‏آهن کره‏‌جنوبی مدیون مشارکت خارجی

سرمایه‏گذاری خارجی راهی برای توسعه ریلی در کره‏جنوبی

مراحل آغازین شروع به‌کار حمل و نقل ریلی در کره‏جنوبی، با سرمایه‏گذاری و مشارکت کشورهای خارجی پیشرفته در ایجاد زیرساخت‏های ریلی امکان‏پذیر شد و در واقع رشد و بالندگی این صنعت مدیون چنین تفکری بوده است. در سال 1896، امتیاز حمل‌ونقل ریلی در کره به دو بازرگان آمریکایی به نام‏های هنری کولبران و هری بوستویک اعطا شد تا مسیر ریلی بین شهرهای سئول و چمولپو را بسازند. افتتاح این خط در 22 ماه مارس سال 1897 صورت گرفت. با این حال، عملیات ریلی در سئول تا ژوئیه 1900 و ساختن پل روی رودخانه «هان» آغاز نشد. در 8 ماه مارس 1902، راه‏آهنی که از سوی فرانسوی‏ها سازماندهی می‏شد و تامین مالی آن از سوی امپراطوری کره انجام شده بود، کلید زده شد و در سال 1905 تکمیل شد. در طول اشغال کره از سوی ژاپن، راه‏آهن این کشور از سوی بخش دولتی و همچنین شرکت‌های مختلف خصوصی اداره و سازماندهی می‏شد. با آغاز جنگ میان دو کره، شبکه خطوط ریلی به شدت آسیب دید، با این حال در سال‏های بعد، کره‏جنوبی دست به بازسازی و بهبود این خطوط زد.

سیر راه‏آهن در بخش جنوبی شبه‏ جزیره کره

راه‏آهن ملی کره که در سال 1963 شکل گرفت، در ابتدا بخشی از وزارت حمل و نقل کره‏جنوبی بود و مسوولیت تمام خطوط ریلی را در دهه 1970 و 1980 میلادی در اختیار داشت. خطوط ریلی در دهه 1980 میلادی بیشتر از آنکه برای حمل مسافر مورد استفاده قرار بگیرند، برای اهداف نقل و انتقال بار مفید بودند. با این وجود، حمل‌ونقل ریلی برای انتقال مسافران بین شهرهای سئول و بنادری همچون بوسان از اهمیت زیادی برخوردار بود، زیرا پایتخت را به مراکز مهمی وصل می‏کرد و مورد استقبال مسافران زیادی قرار داشت. همین استقبال موجب شد به تدریج قطارهای الکتریکی و سپس قطارهای پرسرعت وارد زیرساخت‏های ریلی این کشور شوند تا پاسخی نسبت به ترافیک ریلی ایجاد شده باشند.

تحولات خصوصی‏سازی ریلی در کره‏جنوبی

با وجود اینکه در نخستین موارد تاسیس خطوط ریلی دولت و مشارکت خارجی نقش داشتند، برخی خطوط ریلی در این حوزه نیز به‌طور خصوصی اداره می‏شدند. با این حال در سال 1946، اغلب خطوط ریلی این کشور که در اختیار بخش خصوصی قرار داشتند، تحت قانونی ملی اعلام شدند. تا پایان دهه 1960 میلادی، تمام کمپانی‏های تراموا نیز که پیشتر مشمول این قانون نشده بودند، دچار همین وضعیت شدند. به این ترتیب، هیچ شرکت خصوصی ریلی باقی نماند. توسعه یافتن اقتصادی کره منجر به آزادسازی و خصوصی‏سازی در برخی از بخش‏های این کشور شد که یکی از این موارد نیز احیای دوباره سرمایه‏گذاری خصوصی در بخش حمل و نقل ریلی بود. با این حال عوامل دیگری نیز در کنار کشیدن دولت از برخی بخش‏ها، توجه به کارآمدی و اقتصادی شدن فعالیت‏ صنایع و دادن اختیاراتی به بخش خصوصی موثر بود که شاید بتوان بحران مالی آسیایی را یکی از مهم‌ترین این موارد دانست.

در حقیقت پس از وقوع بحران مالی آسیایی در سال 1997، چندین پروژه مربوط به ساخت خطوط ریلی که در اختیار دولت قرار داشتند، بازبینی شده، به تعویق افتادند، بازطراحی شدند، لغو شده یا تبدیل به پروژه‏هایی با انواع قراردادهای مختلفی شدند. چند گروه سرمایه‏گذاری خصوصی نیز در پروژه‏های این کشور مشارکت کردند که گروه مک‏کوآیر یکی از این گروه‏ها بود. برخی شرکت‌های ریلی خصوصی نیز در چند سال اخیر به شدت فعال شده‏اند، با این حال عمر مجدد خصوصی‏سازی ریلی در این کشور را می‏توان از سال 1997 به بعد دانست. هیچ قانون کلی برای فعالیت بخش خصوصی در خطوط ریلی جنوب کره وجود ندارد با این حال هنوز هم شرکت‌های حمل و نقل ریلی جز قطارهای سریع‏السیر و شرکت «کوریل» در این کشور تحت کنترل دولت‏های محلی قرار دارند که البته با توجه به قوانین کره‌جنوبی، می‏توان آنها را به عنوان بخش خصوصی هم تصور کرد.