دریای جنوبی، کانون دوباره تنش میان چین و آمریکا
یک‌بار دیگر با پرواز جنگنده‌های آمریکایی و نزدیک‌شدن کشتی‌های این کشور به مناطق تحت مالکیت چین در دریای جنوبی و هشدارهای پکن، این پهنه آبی به محل تنش‌ها و مناقشات تازه تبدیل شده است.
یک‌بار دیگر با پرواز جنگنده‌های آمریکایی و نزدیک‌شدن کشتی‌های این کشور به مناطق تحت مالکیت چین در دریای جنوبی و هشدارهای پکن، این پهنه آبی به محل تنش‌ها و مناقشات تازه تبدیل شده است.
به گزارش ایرنا، دریای جنوبی چین که بخشی از اقیانوس آرام محسوب می‌شود و مساحتی در حدود سه و نیم میلیون کیلومتر مربع از سنگاپور تا تایوان را در بر می‌گیرد و بعد از پنج اقیانوس جهان بزرگ‌ترین ناحیه دریایی جهان است، این روزها شرایط ناآرامی را سپری می‌کند و وضعیت شکننده‌ای پیدا کرده است.در شرایطی که به نظر می‌رسید پس از سفر «شی جین‌پینگ» رئیس‌جمهوری خلق چین به آمریکا، روابط دو کشور بهتر شود اما شواهد موجود در دریای جنوبی و حتی دریای شرقی چین و البته مساله هسته‌ای شبه‌جزیره کره نشان می‌دهد، دو کشور به توفیقی مناسب در بهبود مناسبات دوجانبه دست نیافته‌اند.
به‌ویژه آنکه یک سخنگوی دولت چین هم به‌تازگی به آمریکا هشدار داده است که با گشت‌زنی‌های نیروی دریایی خود در دریای جنوبی به دنبال به چالش‌کشیدن پکن نباشد.در شرایطی که چین می‌گوید از آبراه مهم بین‌المللی دریای جنوبی که ارزش تبادلات تجاری سالانه آن پنج هزار میلیارد دلار برآور شده، حراست می‌کند، آمریکا مدعی است که چین با حضور و ساخت‌و‌ساز جزایر مصنوعی در آن، آزادی کشتیرانی و دریانوردی را از دیگران سلب کرده است و اعلام شد که این کشور سومین ناو هواپیمابر خود را به منطق گسیل کرده است.
آمریکایی‌ها برای نخستین‌بار در دولت دونالد ترامپ و در اقدامی که ظاهرا ارزیابی عملکرد چین محسوب می‌شد، کشتی‌های جنگی خود را به نزدیکی جزایر اسپراتلی فرستادند و پکن بی‌محابا هشدارهایی جدی را متوجه واشنگتن کرد و از آمریکا خواست با آتش بازی نکند.تعقیب و گریز جنگنده‌های چین و آمریکا در مناطقی چون دریای شرقی و جنوبی هم اکنون به معضل تازه‌ای برای دو کشور تبدیل شده است.در شرایطی که چینی‌ها می‌گویند کشتیرانی در دریای جنوبی آزادانه انجام می‌شود، آمریکا با اعزام قوای نظامی خود و با برگزاری رزمایش می‌کوشد تا نشان دهد چین مانع آزادی دریانوردی است.
«گنگ شوانگ» سخنگوی وزارت امور خارجه چین در مصاحبه مطبوعاتی با خبرنگاران در پکن خاطرنشان کرد که چین با همکاری کشورهای جنوب شرق آسیا تنش‌ها را در منطقه مدیریت کرده است و انتظار دارد نیروهای فرامنطقه‌ای از جمله آمریکا به این اقدامات احترام بگذارند.در مقابل اما، فرماندهی نیروهای دریایی آمریکا در منطقه آسیا و اقیانوس آرام اعلام کرده که این کشور درصدد انجام گشت‌های دریایی موسوم به کشتیرانی آزاد است.از دیدگاه پکن، ورود آمریکا به مسائل دریای جنوبی و دریای شرقی نادرست است و واشنگتن با این کار حق حاکمیت و تمامیت ارضی چین را به چالش می‌کشد.
چینی‌ها که تصور می‌کردند با دادن امتیازات اقتصادی چون واردکردن کالاهای بیشتر از آمریکا به این کشور «چراغ سبز بهبود روابط» نشان می‌دهند، حالا کم‌کم متوجه شده‌اند که در دریاهای جنوبی و شرقی راهی برای مصالحه با آمریکا نیست و باید قدرت نظامی خود را به رخ بکشند.در روزهای اخیر وزارت دفاع چین تایید کرده که هواپیماهای جنگی خود را در اقدامی امن به تعقیب هواپیماهای آمریکایی در منطقه فرستاده و کشتی‌های جنگی این کشور نیز ناوهای آمریکا را از مناطق نزدیک به جزایر چین بیرون رانده‌اند.
آمریکا یک‌بار در ماه اکتبر سال قبل گشت‌زنی‌هایی در منطقه انجام داد و در یک ماه گذشته بار دیگر ناوگروه کارل وینسون این کشور در منطقه اقیانوس آرام غربی به دنبال اجرای دوباره چنین برنامه‌ای بود.آمریکا می‌گوید که نزدیک به ۷۰ سال است ناوهای هواپیمابر این کشور و ناوگروه‌های تهاجمی این کشور در منطقه آسیا، اقیانوس آرام و اقیانوس هند گشت‌زنی انجام می‌دهند.مقام‌های ارشد دولت دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در روزهای اخیر بارها نسبت به حضور گسترده چین در این منطقه و ساخت‌و‌سازهای جزایر مصنوعی هشدار داده و گفته‌اند که اجازه نمی‌دهند چین به این جزایر نزدیک شود.
چین هم در مقابل بارها به آمریکا هشدار داده است دست از مداخله‌جویی بردارد و افزوده است که در مورد دریای جنوبی حتی حاضر به گفت‌و‌گو با واشنگتن به‌عنوان یک نیروی بیگانه نیست و اگر قرار باشد گفت‌و‌گویی صورت گیرد مستقیما با کشورهای ذیربط انجام خواهد شد.با توضیحات ارائه‌شده، دریای جنوبی در شرایط کنونی به دلیل ورود نظامی آمریکا و همکاری‌های گسترده این کشور با برخی کشورها نظیر ویتنام و مخالفت‌های اساسی و زیربنایی با چین در خصوص مالکیت بر جزایر آن و بهانه‌هایی چون آزادی هوانوردی و آزادی کشتیرانی در این منطقه، شرایط نگران‌کننده‌ای به خود گرفته است.
در حال حاضر مساله دریای جنوبی یکی از مسائل مهم در منطقه و همچنین یکی از موارد حساس امنیتی تاثیرگذار در صلح و ثبات آسیای شرقی تبدیل شده است و اگرچه می‌توان گفت که آمریکا به لحاظ همراهی برخی کشورهای منطقه در این مناقشه توانسته به هدف خود دست یابد اما نکته مهم این است که هیچ یک از طرفین از وضعیت متشنج دریای جنوبی سود نخواهد برد.دریای جنوبی چین، بخشی از اقیانوس آرام، در فاصله‌ای از تنگه تایوان، شرق ویتنام، شمال غربی فیلیپین تا مرزهای آبی اندونزی و سنگاپور است.
بخشی از جزایر موردمناقشه میان کشورهای شرق و جنوب شرقی آسیا در این دریا قرار دارد که به همین خاطر این منطقه به یکی از حساس‌ترین و مناقشه‌برانگیزترین نقاط دنیا تبدیل شده است.بنا بر آمار، این دریا دومین مسیر پررفت‌وآمد آبی در جهان و مسیر گذر میلیون‌ها بشکه نفت در روز است و کنترل جزایر موجود در آن، امکان کنترل یکی از حیاتی‌ترین آبراه‌های اقتصادی جهان را ایجاد می‌کند.به جز چین که مدعی مالکیت بر کل دریای جنوبی چین است، ویتنام، فیلیپین، مالزی و برونئی نیز ادعای مالکیت بر بخش‌هایی از این دریا را دارند.
