چراغ سبز تجاری اروپا به ایران

 اتحادیه اروپا برای گسترش همکاری‌های گمرکی و توسعه و تسهیل تجارت با ایران برنامه‌ریزی می‌کند. بر این اساس، مذاکرات رسمی گمرک جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا در بروکسل انجام شد. این مذاکرات میان رئیس کل گمرک ایران و مدیر کل گمرک و مالیات اتحادیه اروپا صورت گرفت و دو طرف درخصوص جزئیات گسترش همکاری‌های گمرکی و توسعه و تسهیل تجارت بحث و تبادل‌نظر کردند.

پیگیری مذاکرات انجام شده درخصوص مبادله موافقت‌نامه همکاری‌های متقابل اداری در امور گمرکی میان ایران و اتحادیه اروپا با توجه به اعزام هیاتی از اتحادیه اروپا در سال گذشته به کشورمان از دیگر محورهای این مذاکرات بود. در این دیدار دو طرف اعلام کردند: اراده کامل برای توسعه مناسبات گمرکی وجود دارد و فضای حاکم بر این همکاری‌ها بسیار مثبت است.

البته اتحادیه اروپا پیش از این نیز نسبت به همکاری با ایران در دوره پسابرجام چراغ سبز نشان داده بود. اعزام هیات‌های مختلف از کشورهای اروپایی و پیش‌قدم شدن آنها برای توسعه روابط با ایران در زمینه‌های مختلف، نشان می‌دهد که اروپایی‌ها ریسک توسعه مبادلات و روابط با ایران را پذیرفته‌اند. امضای قراردادها و تفاهم‌نامه‌های مختلف کشورهای اروپایی با ایران نیز گواه این موضوع است. در حال حاضر نیز اتحادیه اروپا قصد دارد برای تسهیل در امر تجارت روابط گمرکی خود را نیز با ایران تسریع کند.

در ادامه این اقدامات، سفیر نیوزیلند در بلژیک در جلسه‌ای که با دعوت از روسای گمرکات اتحادیه اروپا، روسای سازمان‌های مهم بین‌المللی از جمله سازمان تجارت جهانی و سازمان جهانی گمرک به همراه چند کشور مهم درخصوص تجارت بین‌المللی ترتیب داده بود، از رئیس کل گمرک ایران نیز به‌عنوان یک کشور مهم و تاثیرگذار در تجارت جهانی دعوت کرد تا در کنار افراد دیگر به بحث و تبادل‌نظر درخصوص آینده تجارت جهانی بپردازد.

مهم‌ترین محورهای مذاکرات انجام شده در بروکسل که با هدف توسعه و تسهیل تجارت و گسترش همکاری‌های گمرکی انجام شد، شامل بررسی نحوه تبادل الکترونیکی اطلاعات، موضوع فعالان اقتصادی مجاز، همکاری‌های آموزشی و پژوهشی، همکاری‌های مشترک در جهت مبارزه با قاچاق مواد مخدر و مبارزه با تخلفات گمرکی بود و طرفین بر اجرای هرچه سریع‌تر جهت طی کردن مراحل تشریفات قانونی و اخذ مجوزهای لازم برای امضا و مبادله موافقت‌نامه‌های گمرکی تاکید کردند. در دیدار مسعود کرباسیان رئیس کل گمرک ایران با مدیران ارشد امور گمرکی اتحادیه اروپا، مدیران بخش‌های مختلف گمرک و مالیات اتحادیه اروپا شرکت داشتند. رئیس کل گمرک ایران در اجلاس شورای سازمان جهانی گمرک پیشنهاد داد: کنوانسیون‌ها و توصیه‌نامه‌های سازمان جهانی گمرک باید همگام با پیشرفت فناوری اطلاعات تغییر کند.

کرباسیان افزود: شیوه گزارش پیشرفت کار به‌صورت ماتریس مفید بوده و توجه به اجرای طرح استراتژیک را تسهیل می‌کند. سازمان جهانی گمرک مکانی برای تبادل نظرات و دریافت اطلاعات در مورد فضای در حال تغییر مداوم تجارت و گمرکات است. وی در ادامه به دو نکته اشاره کرد و گفت: نخست اینکه تقریبا بیشتر کنوانسیون‌های 16گانه و توصیه‌نامه‌ها و 10 مورد هدف فرآیندی تا حدودی قبل از ظهور پیشرفت‌های فناوری اطلاعات به وجود آمده‌اند.

بنابراین در برخی موارد با نیازهای روز و اعضا همخوانی ندارند. البته بسته‌ها، مجموعه‌های خلاصه، دستورالعمل‌های کنوانسیون کیوتو در مورد فناوری اطلاعات، کنفرانس فناوری اطلاعات سازمان جهانی گمرک و به‌ویژه هدف استراتژیک پنجم که از سوی سازمان جهانی گمرک ایجاد شده‌اند، ابزارهای خیلی خوب و مکمل کنوانسیون‌ها هستند؛ ولی به‌نظر می‌رسد کنوانسیون‌های سازمان جهانی گمرک که اساس سایر ابزارها است به تدریج نیاز به تجدیدنظر و همگام کردن با نیازهای روز دارد.

پرواضح است که این وظیفه خیلی مشکل خواهد بود و نیاز به همکاری همه اعضا و ذی‌نفعان در زمان طولاتی‌تر دارد. وی نکته دوم را ساختاربندی مجدد عنوان کرد و توضیح داد: باتوجه به افزایش روزافزون اهمیت فناوری اطلاعات در عصر گمرک دیجیتال و به‌ویژه شعار سال یعنی تحلیل داده‌ها برای مدیریت مرزی هماهنگ، کمیته فرعی مدیریت اطلاعات که تحت کمیته فنی دائم است باید به یک کمیته مستقل ارتقا یابد.

کونیو میکوریا، دبیر کل سازمان جهانی گمرک در گزارش سالانه خود به شورای سازمان جهانی گمرک، پیاده‌سازی و اجرای پنجره واحد گمرکی در ایران را موفق توصیف کرد. وی از اقدامات به‌عمل آمده درخصوص استقرار پنجره واحد گمرکی کشورها که نقش بسزایی در تسهیل تجارت کشورها داشته گزارشی ارائه و به اجرای پنجره واحد گمرکی کشورمان اشاره کرد که با توجه به گزارش کارشناسان اعزامی سازمان جهانی گمرک جهت عارضه‌یابی در ایران در سال گذشته میلادی تهیه شده بود.

در حاشیه این جلسه ملاقات روسای کل گمرک جمهوری اسلامی ایران و نیوزیلند برگزار شد و دکتر کرباسیان که در این نشست شرکت کرده بود با رئیس گمرک نیوزیلند دیدار و گفت‌وگو کرد. در این دیدار درخصوص توسعه مناسبات دوجانبه بحث و گفت‌وگو به‌عمل آمد. نکته مهم اینکه دبیرکل و معاون سازمان جهانی گمرک نیز در این جلسه حضور داشتند و بر ضرورت توسعه همکاری‌های دوجانبه بحث و بحث و تبادل‌نظر شد.