واگذاری «کریدور» به آذربایجان در پوشش «مسیر بدون مانع»؟
کارشناسان ارمنی نگران هستند که ارائه «مسیر بدون مانع» به جمهوری آذربایجان در مذاکرات، به معنای واگذاری یک «کریدور» و نقض حاکمیت ارمنستان باشد. آن ها از عدم شفافیت دولت پاشینیان در مورد جزئیات پیشنهادات ارائه شده به باکو انتقاد می کنند.
کارشناسان ارمنی نگران هستند که ارائه «مسیر بدون مانع» به جمهوری آذربایجان در مذاکرات، به معنای واگذاری یک «کریدور» و نقض حاکمیت ارمنستان باشد. آن ها از عدم شفافیت دولت پاشینیان در مورد جزئیات پیشنهادات ارائه شده به باکو انتقاد می کنند.
به گزارش تین نیوز به نقل از تسنیم، کارشناسان ارمنی از احتمال واگذاری «مسیر بدون مانع» به جمهوری آذربایجان در مذاکرات دو کشور ابراز نگرانی کردند.
در حالی که مقامات ارمنستان از آمادگی خود برای ارائه «مسیر بدون مانع» به جمهوری آذربایجان خبر می دهند، کارشناسان این کشور معتقدند که این اقدام به معنای واگذاری یک «کریدور» به جمهوری آذربایجان خواهد بود.
هاکوب بادالیان، کارشناس سیاسی ارمنی، معتقد است: «اگر ما اجازه دهیم که جمهوری آذربایجان بدون هیچ گونه نظارتی از نخجوان به مناطق غربی خود برود و به طور کلی اگر ما یک مسیر بدون مانع بین نخجوان و جمهوری آذربایجان ایجاد کنیم، به این معنا است که ما در عمل یک کریدور به آن ها داده ایم.»
سامول ملیکستیان، کارشناس سیاسی دیگر ارمنی، نیز با ابراز نگرانی از این موضوع گفت: «اگر نظارتی در کار نباشد، این به معنای ایجاد یک کریدور است، یعنی آن ها از مرز عبور می کنند و می روند و دوباره برمی گردند و هیچ گونه نظارت، عوارض و غیره وجود ندارد؛ اما در این صورت، عجیب است که چرا باکو تاکنون پاسخ مثبت نداده است.»
در همین حال، مقامات ارمنی در هفته گذشته بارها بر آمادگی ایروان برای ارائه «مسیر بدون مانع» به باکو تأکید کرده و گفته اند که تمام مراحل قانونی رعایت خواهد شد، اما به طور مستقیم اعلام نکرده اند که آیا در صورت بازگشایی مسیرها، کالاهای جمهوری آذربایجان که از ارمنستان عبور می کنند، مورد بازرسی قرار خواهند گرفت یا خیر.
نگرانی از «مسیر بدون مانع» در مذاکرات ارمنستان و آذربایجان
در حالی که برخی مقامات ارمنستان بر لزوم نظارت بر کالاهای عبوری از این کشور تأکید دارند، اما هنوز ابهاماتی در مورد نحوه و میزان این نظارت وجود دارد و کارشناسان نگران هستند که مبادا این موضوع به نقض حاکمیت ارمنستان منجر شود.
آرمان یغویان، نماینده حزب حاکم «قرارداد مدنی» در پارلمان ارمنستان، در این باره گفت: «هرگونه باری که از خاک ارمنستان عبور می کند، باید مورد نوعی نظارت قرار گیرد؛ یعنی ارمنستان باید بداند که چه چیزی از خاک آن عبور می کند. ابزارهای فنی مختلفی برای این کار وجود دارد. همان طور که در مورد کالاهای وارداتی از دیگر کشورها نظارت وجود دارد، فکر می کنم که در این مورد نیز باید نظارت وجود داشته باشد.»
اما هنوز به این سؤال که آیا ارمنستان به اطلاعات ارائه شده توسط باکو در مورد کالاهای عبوری بسنده خواهد کرد یا خیر، پاسخ روشنی داده نشده است.
هاکوب بادالیان، کارشناس سیاسی ارمنی، این رویکرد را در راستای ایجاد «کریدور» برای جمهوری آذربایجان ارزیابی می کند.
بادالیان با ابراز نگرانی از این موضوع گفت: «اگر ارمنستان تنها به قول شرف جمهوری آذربایجان در مورد نظارت بر این مسیر دلخوش کند، آیا می توان گفت که حاکمیت ارمنستان حفظ شده است؟ مطمئناً نه.»
این اظهارات نشان می دهد که در ارمنستان نگرانی های جدی در مورد نقض حاکمیت این کشور در مذاکرات با جمهوری آذربایجان وجود دارد.
نگرانی از واگذاری «کریدور» و مخفی کاری دولت
کارشناسان ارمنی نگران هستند که مبادا دولت این کشور در مذاکرات با جمهوری آذربایجان، یک «کریدور» بدون نظارت را به این کشور واگذار کند. آن ها همچنین از مخفی کاری دولت پاشینیان در مورد جزئیات پیشنهادات ارائه شده به باکو انتقاد می کنند.
سامول ملیکستیان، کارشناس سیاسی ارمنی، بر لزوم رعایت اصل «عمل متقابل» در این مذاکرات تأکید دارد، اما معتقد است که این اصل در روابط ارمنستان و جمهوری آذربایجان به درستی قابل اجرا نیست.
وی می گوید: «این مکانیسم عمدتاً بین کشورهایی که در یک اتحادیه گمرکی هستند، قابل اجرا است. در این صورت، کشوری که کالا از آن صادر می شود، محتوای کالا را اعلام می کند و به کشور مقصد اطلاع می دهد و کشور مقصد نیز آن را می پذیرد تا زمانی که کالا از منطقه گمرکی خارج شود. ارمنستان و جمهوری آذربایجان چنین قراردادی ندارند و بنابراین اجرای این مکانیسم بسیار دشوار است.»
در چهار سال گذشته، جمهوری آذربایجان همواره خواستار ایجاد یک مسیر بدون نظارت بوده است. در این مدت، دولت ارمنستان پیشنهادهای مختلفی را برای دستیابی به توافق به جمهوری آذربایجان ارائه کرده، از جمله واگذاری این موضوع به یک سازمان بین المللی و همچنین استفاده از روش های ساده تر.
نخست وزیر ارمنستان و همکارانش به طور علنی در مورد این پیشنهادها صحبت کرده اند، اما در مورد پیشنهادهای اخیر که سه ماه پیش به باکو ارائه شده، هیچ گونه اطلاعاتی ارائه نمی کنند. نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان، تنها گفته که این پیشنهادها با انتظارات طرفین مطابقت دارد.
ملیکستیان مانند اعضای حزب حاکم ارمنستان، معتقد است که افشای جزئیات این پیشنهادها به مذاکرات آسیب می رساند.
وی می گوید: «در شرایط مذاکرات در مورد یک موضوع اختلافی، افشای جزئیات مذاکرات به عنوان یک اقدام مضر تلقی می شود، مگر اینکه طرفین در این مورد به توافق رسیده باشند که مذاکرات به صورت علنی انجام شود.»
اما هاکوب بادالیان، کارشناس سیاسی ارمنی، این استدلال را قانع کننده نمی داند.
وی می گوید: «اگر دولت ارمنستان اطمینان می دهد که به هیچ وجه حاکمیت این کشور را واگذار نخواهد کرد، این سؤال مطرح می شود که چرا پیشنهادهای ارائه شده به باکو مخفی نگه داشته می شوند؟ همین موضوع باعث ایجاد شک و تردید در مورد این موضوع می شود که آیا دولت از اصول و اهداف اعلام شده خود منحرف شده است یا خیر.»
بادالیان می افزاید: «این موضوع باعث تقویت این احتمال می شود که این پیشنهادها به گونه ای هستند که ارائه آن ها به افکار عمومی دشوار است. اگر این پیشنهادها به گونه ای هستند که علنی کردن آن ها به مذاکرات آسیب می زند، پس باید نتیجه گرفت که این پیشنهادها می توانند باعث ایجاد مخالفت و نارضایتی در جامعه ارمنستان شوند.»
مقامات ارمنی اعلام کرده اند که باکو هنوز به پیشنهادهای ارمنستان پاسخ کتبی نداده است؛ اما اخیراً وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان این پیشنهادها را فاقد «اهمیت عملی» خوانده است.
