داخلی سازی خودروها یا مونتاژ صادرات محور؟
داخلی سازی خودروهای پسابرجامی در حالی هنوز به عنوان یک پرسش مهم در خودروسازی کشور باقی مانده که به اعتقاد برخی کارشناسان، حتی با مونتاژ خودروهای خارجی نیز می توان ارزش افزوده برای کشور فراهم آورد. این ارزش افزوده البته در شرایطی به دست خواهد آمد که خودروهای مونتاژی در کشور بتوانند بازارهای صادراتی را احیا و حتی بازارهایی جدید را به ارمغان بیاورند.
به گزارش خودروکار، در حال حاضر طبق قانون وزارت صنعت،معدن و تجارت، خودروهای خارجی در ابتدا باید با 40 درصد ساخت داخل، در ایران به تولید رسیده و این رقم به تدریج افزایش یابد. جدای از اینکه این الزام تا چه حد رعایت شده و خواهد شد، برخی کارشناسان معتقدند بدون داخلی سازی نیز می توان ارزش افزوده در خودروسازی کشور (به واسطه مونتاژ خودروهای خارجی) ایجاد کرد.
به گفته آنها، اگر خودروسازی ایران بخشی از تمرکز خود را روی "مونتاژ صادرات محور" بگذارد، این موضوع در نهایت به نفع این صنعت و اقتصاد داخلی خواهد بود. این گفته کارشناسان در شرایطی است که "مونتاژ صادرات محور" خود نیازمند رعایت یک سری الزامات به خصوص در حوزه کیفیت و قیمت است. بدون شک با توجه به رقابت شدید در بازارهای خودرو جهان، مشتریان خارجی محصولاتی را پذیرا خواهند بود که از هم از لحاظ قیمت و هم از جنبه کیفیت و البته برند، شرایط بهتری را داشته باشند.
بنابراین اگرچه "مونتاژ صادرات محور" در کل می تواند حامل ارزش افزوده برای خودروسازی و اقتصاد ایران باشد، اما از یک سو باید خودروهای مونتاژی با کیفیت بسیار بالایی به دست خارجی ها برسند و از سوی دیگر، دارای قیمت رقابتی نیز باشند. در این شرایط به نظر می رسد خودروسازی ایران با وجود آنکه می تواند مباحث کیفی را به کمک شرکای خارجی رعایت کند، اما به لحاظ هزینه های تولید و قیمت تمام شده با چالش هایی روبرو است.
در حال حاضر تولید و مونتاژ خودرو در ایران به دلایل مختلف از جمله مناسب نبودن فضای کسب و کار، گران از آب در می آید و این موضوع مانعی بزرگ بر سر راه بهبود یا پیدا کردن بازارهای صادراتی به شمار می رود. از طرفی، وقتی قرار بر مونتاژ باشد، بنابراین قرار نیست داخلی سازی چندانی صورت بگیرد و این نیز به نوبه خود تاثیری منفی بر قیمت تمام شده خواهد گذاشت.
در نتیجه اما اگر قرار باشد خودروهای مونتاژی را با وجود کیفیت مناسب، با قیمت های بالا تولید و صادر کنیم، خریدار چندانی برای آنها پیدا نخواهد شد، زیرا قیمت و کیفیت در کنار یکدیگر سرنوشت بازارهای صادراتی را تعیین می کنند.
در این شرایط پرسش اینجاست که داخلی سازی خودروها بیشتر به نفع خودروسازی کشور است یا مونتاژ صادرات محور؟ بدون شک پاسخ به این پرسش در گرو "هزینه تولید و قیمت نهایی" است، چه آنکه نمی توان بدون حل چالش قیمتی، پاسخی دقیق به آن داد.