◄ تأثیر بی‌ثباتی نرخ ارز بر صنعت خودرو و شرکای خارجی
بی‌ثباتی در تصمیمات کلان و بی‌ثبات اقتصادی در ایران یکی از دلایل فرار سرمایه‌گذاران از کشورمان است. قیمت‌گذاری در چنین شرایطی بسیار دشوار است و اکثر برندهای معتبر ثبات قیمت محصولاتشان در سراسر جهان برایشان مهم است که در ایران این مسئله امکان‌پذیر نیست.
بی‌ثباتی در تصمیمات کلان و بی‌ثبات اقتصادی در ایران یکی از دلایل فرار سرمایه‌گذاران از کشورمان است. قیمت‌گذاری در چنین شرایطی بسیار دشوار است و اکثر برندهای معتبر ثبات قیمت محصولاتشان در سراسر جهان برایشان مهم است که در ایران این مسئله امکان‌پذیر نیست.
با امضای توافق هسته‌ای فضای مناسبی برای سرمایه‌گذاری خودروسازان خارجی در ایران به وجود آمد که با توجه به مشکلات ذکرشده تنها چینی‌ها و فرانسوی‌ها که شرکای خودروسازی ایران از گذشته بوده‌اند از آن استقبال کردند.
بسیاری از خودروسازان مطرح جهان به‌محض برداشته شدن تحریم‌های هسته‌ای برای حضور در ایران اعلام آمادگی کردند؛ اما به‌مرور با مشاهده شرایط بی‌ثبات اقتصادی ایران همگی بااحتیاط بیشتر درباره سرمایه‌گذاری در ایران اقدام کردند.
جدای از مسائل سیاسی که بالاخره هنوز سایه آن بر سر روابط اقتصادی ایران و کشورهای مختلف سنگینی می‌کند، ناپایداری و بی‌ثباتی فضای کسب‌و‌کار، انگیزه و توان سرمایه‌گذاران خارجی را برای حضور در خودروسازی کشور یا توسعه فعالیت آن‌ها کمرنگ کرده است. سرمایه‌گذاران خارجی وقتی به ایران می‌آیند، موانع و مشکلات زیاد و نامتعارفی را بر سر راه خود می‌بینند؛ از مراحل اداری و کاغذبازی‌های منسوخ گرفته تا بی‌ثباتی شاخص‌های اقتصادی، همه و همه سبب شده و می‌شوند که خارجی‌ها یا قدم به خودروسازی ایران نگذارند یا بااحتیاط در این صنعت بزرگ داخلی قدم بردارند.
دراین‌بین، یکی از اصلی‌ترین مشکلاتی که خودروسازان خارجی در ایران با آن مواجه‌اند، بی‌ثباتی نرخ ارز است. این مسئله که تأثیر افزایشی بسزایی در هزینه تولید و قیمت تمام‌شده خودروهای خارجی در ایران دارد، اتفاقاً بارها موردانتقاد خودروسازان داخلی و خارجی قرارگرفته است.
محور انتقادها این است که نوسانی بودن نرخ ارز اجازه نمی‌دهد خودروسازان خارجی و شرکای ایرانی‌شان، تصمیماتی باثبات در مورد قیمت محصولات مشترک خود اتخاذ کنند و بنابراین معمولاً با افزایش هزینه تولید و قیمت تمام‌شده مواجه می‌شوند.
به گزارش دنیای اقتصاد، در حال حاضر چند محصول خارجی پس از اجرایی شدن برجام، در خودروسازی کشور به تولید می‌رسند و این در شرایطی است که داخلی سازی هیچ‌کدام بالا نبوده و بنابراین نیاز به تأمین قطعات از خارج دارند. قطعاتی که از خارج از کشور تأمین می‌شوند، از دو ناحیه بر قیمت خودروهای خارجی اثر می‌گذارند؛ اول از محل تعرفه واردات قطعه و دوم از ناحیه نرخ ارز. دراین‌بین، طبعاً هرچه از قطعات خارجی بیشتری در خودروهای خارجی استفاده شود، هزینه تولید و قیمت تمام‌شده آن‌ها نیز بالاتر خواهد رفت. حال ازآنجاکه خودروهای به‌اصطلاح پسابرجامی با داخلی‌سازی پایینی به تولید می‌رسند، نوسان نرخ ارز در کشور که معمولاً رو به صعود است، قیمت تمام‌شده آن‌ها را تحت تأثیر مستقیم قرار داده و بالا می‌برد. به عبارت بهتر، چون در ابتدای هرسال، تصویری روشن از آینده نرخ ارز و مسیر آن در طول سال موجود نیست (نه برای خودروسازان خارجی و نه برای داخلی‌ها)، نمی‌توان قیمتی ثابت را برای خودروهای خارجی و پسابرجامی تعیین کرد. از همین رو، خودروسازان خارجی و شرکای داخلی‌شان معمولاً فرصت تعیین قیمت‌هایی ثابت برای محصولات مشترک خود را در ایران ندارند و مشاهده می‌شود که متناسب با نوسان نرخ ارز (که معمولاً رو به صعود است) قیمت خودروها نیز تغییر می‌کند.
این‌چنین مشکلاتی در درازمدت باعث عدم رغبت سرمایه‌گذاران خارجی برای شراکت با ایرانیان می‌شود.
البته راهکار دیگر صنعت هم داخلی‌سازی قطعات است تا تولیدات داخلی وابستگی کمتری به نرخ ارز داشته باشند. در شرایطی که وزارت صنعت سال‌هاست قانون حداقل 40 درصد سهم تولید داخل را برای خودروهای مونتاژی وضع کرده، همچنان خودروهای خارجی با درصدی حدود 20 تا 40 درصد داخلی‌سازی مونتاژ می‌شوند و این خود یکی از دلایل ضربه خوردن صنعت خودرو از نوسانات ارز است.
