◄ تولید برای انبار!

صنعت خودرو سازی سال هاست از نبود مدیریت صحیح رنج می برد و زیر سایه تصمیم گیری های غلط قد علم نکرده است. این وضعیت همراه با زیان های زیادی که خودروسازان در طی این سال های با آن مواجه بوده اند باعث شده که صنعت و بازار خودرو به ورطه نابودی کشیده شود. حالا هم که فضای سیاست زده ایران در آستانه انتخابات ریاست جمهوری 1400 قرار گرفته شرایط برای اکثر صنایع و مراکز مهم تولیدی بدتر شده و تحت تاثیر این انتخابات قرارگرفته که وضعیت اسفناک آنها را دوچندان کرده است.

به گونه ای که وقتی در شرایط تقاضای و کمبود کالا در بازار خودرو مواجه هستیم انبار خودروسازان شلوغ تر از همیشه مشاهده می شود. این یعنی صنعت خودروسازی در مسیر درست قرار نگرفته و همچنان تصمیم گیری های غلط مانع رشد و توسعه آن شده اند.

متاسفانه سال هاست که صنعت تحت تاثیر تصمیم گیری های غلط دستوری و از جمله دونرخی بودن کالا در بازار خودرو هستیم. امری که مدت هاست این بازار را قفل کرده و به بن بست کشانده است. در این راستا هر تلاشی برای بهبود و فرار از این وضعیت گرفته می شود مقطعی و کوتاه مدت بوده که در نهایت به شکست منتهی شده است. حال اگر بخواهیم تحریم های آمریکا را نیز به این وضعیت اضافه کنیم عمق فاجعه بیشتر به چشم می آید.

اگر نگاهی به وضعیت تولید خودروسازان داخلی در طی این چند سال بیاندازیم می بینیم که چه اندازه صنعت و بازار خودرو در بدترین شرایط بحرانی خود قرار دارد. با وجود آنکه هرساله تلاش شده که تولید و سطح تیراژ شرکت های خودروساز داخلی برای تنظیم بازار افزایش یابد اما متاسفانه با تصمیم گیری های غلطی هم چون دو نرخی بودن محصولات و قیمت گذاری های دستوری مصرف کنندگان از بازار دور شده و حالا در این شرایط زیان ده خودروسازان، انبارهای آنها هر روز شلوغ تر شده است.

در ۱۲ماه منتهی به اسفند۹۹ رشد موجودی انبار خودروسازان ۷درصد و در ۳ماه منتهی به این ماه نیز ۱/ ۱۳درصد بوده است. در اسفندماه نیز این موجودی ۲/ ۹درصد رشد کرده است. در نهایت اما روند زیان‌دهی صنعت خودرو در اسفند نیز ادامه یافته و تنها صنعتی است که جمع سود خالص شرکت‌های آن منفی شده است.

با توجه به آمارهای مربوط به سه شاخص «رشد تولید»، «موجودی انبار» و «سودآوری»، مشخص می‌شود خودروسازی در آخرین ماه ۹۹ و با وجود بهبود اوضاع تولید، همچنان با چالش‌های ناشی از تحریم، کمبود منابع مالی و قیمت‌گذاری دستوری دست و پنجه نرم کرده و این جدال کماکان نیز ادامه دارد. در واقع ایران خودرو و سایپا به‌عنوان دو تولیدکننده اصلی، کماکان با زیان فعالیت می‌کنند و هیچ بعید نیست چندی دیگر باز هم در محدوده ورشکستگی قرار گیرند.

این روند زمانی نگران کننده تر می شود ما تاثیر فضای سیاسی بر دیگر حوزه های مختلف در کشور را نیز در نظر بگیریم. چرا که همیشه سایه سیاست بر دیگر حوزه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی سنگینی کرده و آنها را تحت تاثیر مستقیم خود قرار داده است. بنابراین در شرایطی که بخش خصوصی در صنعت خودروسازی چندان جدی گرفته نشده و بخش اعظم خودروسازان دولتی هستند در یک سال پایانی عمر دولت مستقر و تا زمان روی کار آمدن دولت جدید و مستقر شدن آن وضعیت نه تنها در صنعت ما بلکه در دیگر حوزه ها چندنا پایدار و باثبات نخواهد بود.

بنابراین باوجود تصمیم گیری های غلط از جمله قیمت گذاری های دستوری و دو نرخی بودن آینده چندان مطلوبی نه برای خودروسازان و نه برای بازار خودرو پیش بینی نمی شود.