تاثیر اشغال نظامی بندر شاپور بر اقتصاد
تصرف و اشغال کشور توسط قوای متفقین در جنگ‌جهانی دوم باعث شد که اوضاع کشور به‌طور عام و منطقه بندر شاپور(نام فعلی: بندر امام) به‌طور خاص با نابسامانی اقتصادی مواجه شود؛ زیرا اشغال بندر شاپور و نواحی دیگر از سرزمین‌های جنوب ایران به دست انگلیسی‌ها عملا به رکود فعالیت‌های تجارت دریایی منجر شد.
تصرف و اشغال کشور توسط قوای متفقین در جنگ‌جهانی دوم باعث شد که اوضاع کشور به‌طور عام و منطقه بندر شاپور(نام فعلی: بندر امام) به‌طور خاص با نابسامانی اقتصادی مواجه شود؛ زیرا اشغال بندر شاپور و نواحی دیگر از سرزمین‌های جنوب ایران به دست انگلیسی‌ها عملا به رکود فعالیت‌های تجارت دریایی منجر شد.
به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد، آمارها نشان می‌دهند که اندکی قبل از اشغال منطقه بندری خورموسی، میزان تخلیه کالا در بندر شاپور، روزانه 700 تن بوده است. این رقم در مقایسه با تخلیه کالا در بندر خرمشهر در دوره مشابه که روزانه 200 تن گزارش شده، رقمی معادل 5/ 3 برابر بندر خرمشهر بوده است. آمار مذکور به خوبی جایگاه برتر بندر شاپور در تجارت دریایی کشور را در مقایسه با سایر بنادر مهم جنوب نشان می‌دهد.
طی چهارسال اشغال بندر شاپور به دست متفقین، عملیات صادرات و واردات کالا به بندر و کشور قطع شد. آنچه بیش از پیش بر بحران اقتصادی کشور دامن زده بود، آن است که راه‌آهن سراسری کشور به‌طور کامل در اختیار متفقین قرار گرفته و عمال دولت مرکزی از به‌کارگیری آن محروم شده بودند. اقدامات فوق علیه کشور در امر تجارت دریایی و کنترل راه‌آهن، به کمبود غله و عدم امکان توزیع آن در سراسر کشور منجر شد و مردم را با خطر قحطی روبه‌رو ساخت. انگلیسی‌ها گرچه قبلا متعهد شده بودند که امر تهیه و توزیع غلات و مواد غذایی و مایحتاج مردم را به انجام برسانند، از این تعهد نیز شانه خالی کرده و فقط به قسمتی از تعهدات خود در تهیه غله و آذوقه عمل کردند. در اوایل سال 1942م. بحران کمبود گندم در تهران و مناطق جنوبی کشور که در اشغال انگلیسی‌ها بود، خود را نشان داد.
بندر شاپور که مرکز واردات کالاها و محصولات کشاورزی بود، دچار بحران قحطی و کمبود مواد غذایی شد. شدت این بحران به حدی بود که باعث شد مردم بندر شاپور و سربندر برای تهیه غذا، حتی از جان خود دست بشویند؛ آنها به واگن‌های مواد غذایی حمله می‌کردند و محصولات موجود در واگن‌ها را تصاحب می‌کردند. انگلیسی‌ها و به‌دنبال آن آمریکایی‌ها در طول چهار سال اشغال نظامی بندر شاپور، در حدود 5.149.367 تن تجهیزات کمک‌رسانی به شوروی سابق انتقال دادند. برای پی‌بردن به درجه تاثیرگذاری منفی اشغال نظامی بندر شاپور در بعد اقتصادی، باید بدانیم که به محض خروج قوای متفقین از بندر شاپور، آمار فعالیت‌های تجارت دریایی این بندر در سال 1325ش. / 1946م. از لحاظ جذب کالاهای وارداتی نسبت به اهواز پیشی گرفت. در این سال حدود 81.429 تن کالا وارد بندر شاپور شد. حال آنکه تنها 50.089 تن کالا به گمرک اهواز رسیده بود.
منبع: قیم، بهادر، «علل اشغال نظامی منطقه خورموسی توسط قوای انگلستان در جنگ‌جهانی دوم و پیامدهای آن»، پژوهش‌های علوم تاریخی، 1395
